زخم پای دیابتی

اپیدمی جهانی دیابت مشکل اجتماعی است که در کشورهای در حال توسعه نیز یکی از عمده‌ترین و هزینه‌سازترین بیماری‌های مزمن از نظر مخارج درمانی به شمار می‌رود که به نظر می‌رسد عدم …

اپیدمی جهانی دیابت مشکل اجتماعی است که در کشورهای در حال توسعه نیز یکی از عمده‌ترین و هزینه‌سازترین بیماری‌های مزمن از نظر مخارج درمانی به شمار می‌رود که به نظر می‌رسد عدم توجه به آموزش بیماران و صرف هزینه کمتر جهت پیشگیری و کنترل بیماری دیابت، هزینه‌های سنگین درمانی و گاه عوارض وخیم آن چون قطع عضو، نابینایی، بیماری کلیوی شدید و قلبی عروقی را در پی دارد و زخم پای دیابتی یکی از جدی‌ترین و پرهزینه‌ترین عوارض مزمن دیابت است. روش‌های ساده پیشگیری و آموزش بیماران، پایه و اساس جلوگیری، درمان و کنترل عوارض آن می‌باشد.

بیماران دیابتی باید توجه داشته باشند که به علت بالا بودن قند خون و تخریب عروق خونی، آسیب و زخم‌های پا خیلی سریع به مرحله خطر می‌رسند، لذا هرگونه آسیب و زخم جزیی در پا را جدی تلقی کرده به نکات و عواملی که باعث بروز یا تشدید زخم‌های پا می‌شوند توجه کنند.

درد، قرمزی، التهاب، گرمای موضعی، تب و لرز و خروج ترشحات چرکی از زخم نشانه عفونت است. عدم رشد موهای پا و نازک شدن و براقی پوست پا از علائم کاهش جریان خون می‌باشد و با ضعیف شدن جریان خون آنتی‌بیوتیک‌ها نیز براحتی به محل زخم و عفونت نمی‌رسند در نتیجه ممکن است عفونت بسادگی برطرف نشود و حتی منجر به انتشار عفونت به تمام نقاط بدن گردد که در این صورت تنها راه درمان قطع عضو می‌باشد. در صورت صدمه دیدن سیستم عصبی پاها، حس درد و فشار مختل می‌شود لذا بیماران قادر به تشخیص درد و آسیب‌های جزیی وارد شده به پا نیستند و فرو رفتن اجسام خارجی مانند سوزن و شیشه یا تماس با وسایل گرم‌کننده را حس نمی‌کنند. تغییر شکل پاها، لنگش متناوب، اشکال در راه رفتن به علت اختلالات مفصلی، عفونت یا کفش نامناسب، تاول و پینه باید مورد توجه قرار گیرد و از کشیدن سیگار و مصرف مواد مخدر ومشروبات الکلی که موجب آسیب و تخریب عروق خونی کوچک می‌شود، باید اجتناب کنند.

اصول کلی در پیشگیری و کنترل عوارض پای دیابتی:

اصل کلی، کنترل قند خون و انتخاب پوشش مناسب و معاینه و پیشگیری از ورود صدمات به پاست. بدین منظور بیماران باید هر روز پاها را از نظر تاول، زخم و خراش معاینه کرده و با آب ولرم شسته و لای انگشتان پا را خشک کنند و برای رفع خشکی پوست از کرم مرطوب‌کننده استفاده کنند، اما نباید کرم بین انگشتان پا وارد شود. برای درمان پینه و میخچه از مواد شیمیایی استفاده نشود. بدون کفش و جوراب روی زمین راه نروند و بدون جوراب، کفش نپوشند و جوراب دوخته و تاخورده به پا نکنند و کفشی بپوشند که شکل پا را به خود بگیرد و در صورت آسیب دیدن پا از وارد آوردن وزن بدن روی پا خودداری کنند و در صورت وجود هرگونه مشکل و اختلال در پا از کفش‌های طبی مناسب با مشورت پزشک استفاده نمایند. از داروی جدید آنژی‌پارس که حاصل تلاش پژوهشگران ایرانی است و نتایج خوبی نیز دربرداشته می‌توان با مشورت پزشک استفاده کرد.

دکتر مهرانگیز توتونچی