تلاش سارکوزی برای افزایش حضور در منطقه

«نیکولا سارکوزی» رئیس جمهوری «فرانسه»درنخستین سفر منطقه ای خود به حوزه «خلیج فارس», از سه کشور «عربستان سعودی», «امارات» و «قطر» دیدار کرد سارکوزی در سفر سه روزه خود که هفته گذشته آغاز شد توانست میلیاردها دلار قرار د اد در زمینه انرژی هسته ای و دیگر زمینه ها منعقد کند و موافقت دولت امارات برای ایجاد یک پایگاه دریایی را در آن کشور به دست آورد

«نیکولا سارکوزی» رئیس جمهوری «فرانسه»درنخستین سفر منطقه ای خود به حوزه «خلیج فارس»، از سه کشور «عربستان سعودی»، «امارات» و «قطر» دیدار کرد. سارکوزی در سفر سه روزه خود که هفته گذشته آغاز شد توانست میلیاردها دلار قرار د اد در زمینه انرژی هسته ای و دیگر زمینه ها منعقد کند و موافقت دولت امارات برای ایجاد یک پایگاه دریایی را در آن کشور به دست آورد.

کشورهای عربستان، قطر و امارات، خواهان گسترش برنامه های هسته ای خود هستند و با توجه به این نیاز، فرانسه اعلام کرد که حاضراست تجربه های خود در این زمینه را در اختیار آنها قرار دهد. در واقع موضوع مهم در سفر دوره ای سارکوزی به منطقه، انعقاد قراردادهای چند میلیارد دلاری با این کشورها در بخش های مختلف و نیز تلاش فرانسه برای افزایش حضور در این ناحیه «ژئو استراتژیک »است.همان طور که سارکوزی در کنفرانس مطبوعاتی خود در عربستان سعودی تصریح کرد که «هدف از این سفر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی است». سارکوزی در اولین مرحله سفرش به عربستان سعودی رفت و در آنجا چهار توافقنامه همکاری سیاسی و همچنین انرژی و نیز رئوس کلی قراردادهای نظامی و زیربنایی به ارزش ۵۹ میلیارد دلار را به امضا رساند. وی همچنین پیشنهاد اعزام یک تیم از کمیسیون انرژی اتمی فرانسه به عربستان سعودی برای کار در زمینه انرژی هسته ای غیرنظامی را مطرح کرد. وی طی سخنانی در مجلس شورای عربستان اعلام کرد: عربستان در منطقه، شریک بسیار مهم و راهبردی برای فرانسه است. وی نقش دولت عربستان را در منطقه با اهمیت توصیف کرد و افزود: دولت عربستان می تواند در معادلات منطقه ای نقش متوازن و مؤثرتری در کاهش بحران های منطقه ای داشته باشد.

سارکوزی درباره زمینه های همکاری دو کشور نیز اظهار داشت که فرانسه نه تنها در زمینه اقتصادی و سرمایه گذاری های مشترک بلکه در زمینه های سیاسی ، آموزشی و فناوری خواهان روابطی دوستانه و فراگیر با عربستان است. سارکوزی در دومین مرحله سفر به «امارات» قراردادی برای احداث دو نیروگاه هسته ای در این کشور امضا کرد. در این راستا شرکت «توتال» فرانسه اعلام کرد که این شرکت به همراه شرکت هسته ای عظیم «آروا» و یک شرکت دیگر در زمینه طرح های مربوط به احداث دو نیروگاه هسته ای در ابوظبی به توافق رسیدند. همزمان با سفر سارکوزی به امارات ، روزنامه فرانسوی «لوموند» گزارش داد که رئیس جمهوری فرانسه در سفر خود به امارات با هدف حضور دائمی نظامیان فرانسوی در خلیج فارس قراردادی را با مقام های این کشور امضا می کند. براساس این گزارش در صورت امضای این توافقنامه، نیروی دریایی فرانسه پایگاهی دائمی در خلیج فارس خواهد داشت.

با امضای این قرارداد نه تنها پایگاه های فرانسه در خلیج فارس مستقر می شوند بلکه همکاری های نظامی امارات و فرانسه شکل جدی تری به خود می گیرد. سارکوزی قبل از سفر به امارات گفته بود : سفر من به امارات فرصت خوبی برای امضای توافقنامه همکاری در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای خواهد بود. سارکوزی در آخرین مرحله از سفر خود به کشور قطر رفت و دو کشور قرارداد هایی در زمینه های مختلف امضا کردند.از جمله یکی از شعبه های شرکت هسته ای «آروا» قراردادی ۴۷۰میلیون یورویی ( ۶۹۵ میلیون دلار ) برای تأمین برق قطر امضا کرد. یک یادداشت تفاهم مالی نیز در زمینه تولید انرژی هسته ای، انرژی های تجدید شدنی و یک یاداشت تفاهم دیگر برای همکاری در سطح بین المللی بین شرکت بین المللی نفت قطر و شرکت «گاز دوفرانس »امضا شد. مقام های فرانسوی و قطری همچنین درباره یک سری قراردادهای دیگر به ارزش ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار گفتگو کردند. در حدود ۲۰ نفر از رؤسای شرکت های تجاری فرانسه از جمله رئیس شرکت «آروا» و رئیس شرکت توتال، سارکوزی را در سفر به دوحه همراهی کردند.

به نظر می رسد که هر چند تلاش های فرانسه برای توسعه همکاری ها و افزایش نفوذ خود در خلیج فارس امری جدید محسوب نمی شود، اما مذاکرات انجام شده و نیز قراردادهای منعقده در سفر سارکوزی نشان دهنده سیاست جدید دولت سارکوزی برای حضور پررنگ در این ناحیه و استفاده از فرصت های موجود در این زمینه است. برخی رسانه های خارجی، موضوع همکاری های هسته ای میان فرانسه و کشورهای حوزه خلیج فارس را از اساسی ترین اهداف این سفر ذکر کردند. کاخ «الیزه» اعلام کرد: سارکوزی توافق همکاری هسته ای را پس از قراردادهای فرانسه با«الجزایر» و «لیبی» با «امارات» به امضا رساند. رئیس جمهوری فرانسه از اردیبشهت ماه سال جاری (ماه می ۲۰۰۷ میلادی ) تاکنون گزینه فعال شدن همکاری های هسته ای این کشور با برخی کشورهای خارجی و به ویژه عربی را به عنوان یکی از گزینه های اصلی دولت خود قرار داده است. از دیدگاه سارکوزی همکاری در زمینه انرژی هسته ای یکی از برنامه های بنیادینی است که غرب باید برای نشان دادن اعتماد خود به جهان اسلام به اجرا درآورد. فرانسه از دهه ۸۰ میلادی به این سو بیشتر در زمینه فروش تسلیحات به برخی دولت های منطقه و به ویژه رژیم بعث «عراق » فعال بوده است و پس از آن نیز علاوه بر فروش تسلیحات به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، در هر جا که حضور شرکت های آمریکایی کمرنگ شده، شرکت های فرانسوی (به ویژه شرکت نفتی توتال) جایگزین آنها شده اند. اکنون نیز با توجه به بالابودن حساسیت ها علیه آمریکا در منطقه و به رغم آن که سیاست های آمریکا در این منطقه، به ویژه در عراق با مشکلات جدی مواجه است، سارکوزی می کوشد با دنباله روی از سیاست های آمریکا و هم گرایی با آن، در واقع امکان توسعه فعالیت های اقتصادی، تجاری، صنعتی و نظامی فرانسه را بدست آورد. از سوی دیگر به رغم ناکامی سارکوزی در سامان بخشی به اوضاع داخلی فرانسه و بروز مشکلات فزاینده اقتصادی و مالی ، وی تلاش کرده است با فرصت طلبی و بدون برانگیختن حساسیت ها و با شعار «استفاده صلح آمیز همه کشورها از فناوری هسته ای»، حضور خود را در حوزه خلیج فارس در زمینه های مختلف تحکیم بخشد. به نظر می رسد که فرانسه با سردادن شعارهایی متفاوت با دیگر کشورهای غربی می خواهد وانمود کند سیاست هایی متفاوت با برخی کشورهای غربی در این باره در پیش گرفته است. این در حالی است که سارکوزی فعالیت های هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را غیرقانونی تلقی می کند و هوادار اعمال تحریم های بیشتر علیه کشورمان در صورت عدم تعلیق غنی سازی است. در مجموع می توان گفت همان گونه که آمریکا برای کنترل منابع انرژی حوزه خلیج فارس، با فروش تسلیحات (از طریق ارائه تهدیدهای واهی ) و انعقاد قراردادهای پرسود اقتصادی سعی در حضور تمام عیار در منطقه دارد، فرانسه نیز به عنوان متحد جدید و نزدیک ایالات متحده، اهدافی کمابیش مشابه را در این ناحیه ژئواستراتژیک دنبال می کند. البته فرانسه در این میان از بی اعتمادی حکام عرب منطقه به آمریکا کمال استفاده را کرده است و سعی دارد که خلأ موجود در زمینه های مورد درخواست کشورهای عرب حوزه جنوبی خلیج فارس به ویژه در زمینه فناوری هسته ای را پرکند. فرانسه سعی دارد با افزایش حضور نظامی خود در خلیج فارس در قالب ایجاد یک پایگاه دریایی، بر روند نظامی و امنیتی این حوزه تأثیر بگذارد. البته به نظر می رسد عملکرد سارکوزی در چندماه گذشته و بروز برخی نارضایتی ها در میان مردم فرانسه و سایر رهبران اتحادیه اروپا، باعث شود تا وی در اجرای سیاست های مورد نظر به ویژه در بعد سیاست خارجی با دشواری هایی مواجه شود.