آشنایی با یک آش

آش گوجه فرنگی نذری سنتی آذربایجان

در برخی مناطق کشور، غذاهای سنتی و خاصی برای نذری دادن انتخاب می‌شود. یکی از این غذاها آش گوجه‌فرنگی است که در ایام محرم پخته و در میان اهالی آذربایجان توزیع می‌شود...

در آستانه فرارسیدن تاسوعا و عاشورا، در صفحه «دستور آشپزی» این هفته تهیه این غذا را آموزش داده‌ایم و نکته‌های ریزی را برای هرچه خوشمزه‌تر تهیه شدن آن، برشمرده‌ایم.

● مقدار کالری

موادغذایی آ‌ش گوجه‌فرنگی در مجموع ۱۰۲۵ کیلوکالری انرژی دارند. در صورت تقسیم این آش میان ۴ نفر، مقدار کالری‌ای که به هر یک از افراد می‌رسد، ۲۵۵ کیلوکالری خواهدبود. البته در صورتی که مقدار روغن یا سبزی‌ افزایش یابد، به ازای هر قاشق غذاخوری روغن، ۹۰ کیلوکالری و به ازای هر لیوان سبزی ۲۵ کیلوکالری به این انرژی اضافه خواهد شد.

● همراه این غذا

در صورت تمایل می‌توانید این آش را با نان سبوس‌دار میل کنید. البته بهتر است برش‌های نان نازک و برشته باشند. در ضمن، از آنجا که این آش با آبغوره طعم‌دار می‌شود، لزومی به مصرف سایر چاشنی‌ها نیست فقط می‌توانید میزان نعناع داغ یا پیاز سرخ شده آن را هنگام سرو افزایش دهید.

● طـرز تـهـیـه

ابتدا لوبیاچیتی و برنج را با هم در قابلمه بریزید و به آن آب گوشت اضافه کنید و بگذارید تا کاملا پخته شوند. در تابه‌ای سبزی‌ آش را در یک قاشق غذاخوری روغن به مدت ۵ دقیقه تفت دهید و بعد از پخته‌شدن، لوبیا و برنج، به آنها اضافه کنید. ادویه‌ها را نیز بیفزایید. پیاز را هم در تابه‌ای سرخ کنید و نصفش را در آش بریزید و نصف دیگر را همراه نعناع داغ هنگام سرو آش به آن اضافه کنید. بعد از افزودن پیاز، غوره و آبغوره را نیز اضافه کنید و بگذارید تا آش مدتی روی حرارت ملایم پخته شود و جا بیفتد. هنگام سرو آش نیز به آن پیاز سرخ شده و نعناع داغ اضافه کنید.

● مـواد لازم (برای ۴ نفر)

گوجه‌فرنگی رنده‌شده/۶لیوان/۱۵۰کیلوکالری

سبزی آش/۵لیوان/۱۲۵کیلوکالری

آب گوشت/۴لیوان/۱۰۰کیلوکالری

لوبیاچیتی/۱لیوان/۱۶۰کیلوکالری

برنج/۲/۱لیوان/۸۰کیلوکالری

روغن مخصوص سرخ‌کردن/۴قاشق غذاخوری/۳۶۰کیلوکالری

پیاز خردشده/۲لیوان/۵۰کیلوکالری

غوره/۲/۱لیوان/۰کیلوکالری

نعناع خشک/۴قاشق غذاخوری/۰کیلوکالری

آبغوره/۲/۱لیوان/۰کیلوکالری

نمک، فلفل و زردچوبه/به میزان دلخواه/۰کیلوکالری

● پیشنهاد سرآشپز

سامان گلریز

مدرس آشپزی

۹ راز آش گوجه‌فرنگی

برای تهیه این آش آذری که در ایام تاسوعا و عاشورا به‌عنوان غذای نذری تهیه می‌شود، نکته‌های مختلفی را باید رعایت کرد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

۱. برای تهیه آش گوجه‌فرنگی می‌توانید از گوجه‌فرنگی‌های لهیده استفاده کنید. البته توجه داشته باشید که آثاری از کپک‌زدگی یا گندیدگی در گوجه‌فرنگی‌ها وجود نداشته باشد.

۲. وقتی گوجه‌فرنگی‌ها را رنده می‌کنید، پوست آنها را بگیرید زیرا پوست گوجه‌فرنگی، ظاهر آش را خراب می‌کند و هنگام خوردن این غذا زیر دندان‌ها احساس می‌شود.

۳. قبل از مصرف لوبیا چیتی آن را خیس کنید و از لوبیاهایی استفاده کنید که درشت و تازه باشند زیرا لوبیاهای کهنه دیرپز هستند.

۴. برای هرچه خوشمزه‌تر شدن آش، بهتر است قبل از افزودن سبزی‌ها، آنها را ۵ دقیقه در روغن تفت دهید.

۵. تا زمانی که از پخته شدن لوبیاها مطمئن نشده‌اید، آبغوره را به سایر محتویات اضافه نکنید زیرا این کار باعث دیرپز شدن آنها خواهد شد.

۶. برای تهیه این آش هرگز از برنج هندی استفاده نکنید زیرا هم خوب پخته نمی‌شود و هم طعم مناسبی در آش ایجاد نخواهدکرد.

۷. آش باید روی شعله ملایم و به‌مدت طولانی پخته شود تا جا بیفتد. نشانه‌های جا افتادن این آش لعاب انداختن و کامل پخته شدن حبوبات (بدون اینکه بافت خود را از دست بدهند) است.

۸. آش را در قابلمه مسی بپزید و از پختن آن در قابلمه تفلون بپرهیزید.

۹. از آنجا که این آش قرمزرنگ است، بهتر است فلفل‌ از نوع قرمز باشد و از افزودن فلفل سیاه به این غذا خودداری کنید.

● اگر سرما خورده‌اید

بهتر است به آش گوجه‌فرنگی فلفل اضافه نکنید و به جای آبغوره به آن کمی آبلیمو بیفزایید. به این ترتیب ویتامین C موجود در آبلیمو و گوجه‌فرنگی و البته بتاکاروتن موجود در گوجه‌فرنگی به تقویت سیستم دفاعی‌تان کمک خواهد کرد.

● اگر کم‌خون هستید

به محتویات این غذا کمی هم گوشت چرخ‌کرده اضافه کنید زیرا گوشت قرمز سرشار از آهن است و همراه شدن آن با گوجه‌فرنگی باعث دریافت و جذب بیشتر آهن می‌شود و به کاهش شدت کم‌خونی کمک خواهد کرد.

● اگر یبوست دارید

این آش، غذایی مناسب برای شما خواهد بود زیرا هم دریافت مایعات را افزایش می‌دهد و هم سرشار از فیبر است. البته می‌توانید به آن کمی هم سبوس گندم اضافه کنید تا میزان فیبر دریافتی‌تان بیشتر شود.

ساقی اخوان