رفراندوم چیست؟ | شرایط برگذاری رفراندوم چیست؟

رفراندوم چیست؟ | رفراندوم یا همان همه پرسی ، رای گیری از اعضای یک جامعه برای اعمال تغییرات در نظام آن می باشد. در ادامه به طور کامل به این مسئله پرداخته شده است.

رفراندوم یعنی چه؟

همه پرسی یا رفراندوم، رای گیری مستقیم از همه اعضای تشکیل دهنده یک سازمان، جامعه یا کشور برای رد یا تصویب سیاستی که رهبران یا نمایندگان پیشنهاد کرده اند، است. همه پرسی می تواند به رفع اختلاف موضوعی عمده در کشور بینجامد.

هرچند در نظام های نمایندگی و پارلمانی از همه پرسی تنها برای تصویب قانون اساسی یا تغییرات اساسی و عمده درحکومت استفاده می شود اما در برخی کشورهای پیشرفته جهان برای اکثر امور عمومی همانند تغییرات قانونی محلی و خرد هم، رفراندوم برگزار می شود.

همه پرسی به دو نوع اختیاری و اجباری تقسیم شده است. معمولاً برای تصویب قانون اساسی یا متمم آن همه پرسی اجباری از سوی دولت برگزار می شود.

در همه پرسی اختیاری نمایندگان مجلس ممکن است با اکثریت قاطع مسئله ای را به رأی عمومی بسپارند و یا دولت، در غیاب مجلس و یا بر خلاف نظر آن، موضوعی را به رای عمومی بگذارد.

امکان دیگر برگزاری همه پرسی، درخواست همگانی و افکار عمومی است. بدین صورت که اگر مجلس قانون گذاری به میل خود موضوعی را به همه پرسی نگذارد، کسانی از مردم که صلاحیت رأی دادن دارند، ممکن است درخواستی را امضا کنند که موضوع به رأی عمومی گذاشته شود.

این شیوه عموما در کشورهای دمکراتیک اجرا می شود. شمار لازم برای این درخواست، بر حسب قوانین در کشورهای مختلف، از ۵ تا ۱۵ درصد مجموع رأی دهندگان در آخرین انتخابات است.

شرایط رفراندوم در ایران چیست؟

بر اساس قانون اساسی ایران همه پرسی باید تحت نظارت شورای نگهبان انجام گیرد.

همه پرسی در ایران به اجازه رهبر این کشور یا با درخواست دو سوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی می تواند انجام شود

شرط برگزاری همه پرسی در ایران تصویب طرح آن از طرف دو سوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی است.

به جز این شرط، لازمه مهم دیگر برگزاری همه پرسی در ایران موافقت رهبر جمهوری اسلامی با آن است.