اینجا, جایی برای پیرمردها هست

بابابزرگ با ترس و لرز دستش را به در و دیوار می گیرد و روی سرامیک های لغزنده حمام آرام می نشیند و دوش آب را باز می کند تا دوش بگیرد

بابابزرگ با ترس و لرز دستش را به در و دیوار می‌گیرد و روی سرامیک‌های لغزنده حمام آرام می‌نشیند و دوش آب را باز می‌کند تا دوش بگیرد. لغزندگی کف حمام هرلحظه او را تهدید می‌کند. بعد از این‌که او با نگرانی از افتادن و شکستن دوش می‌گیرد، لباس‌هایش را می‌پوشد تا به خرید برود. هنوز راه نیفتاده نزدیک است روی فرش خانه سر بخورد. برای خود دعایی می‌خواند و تقاضای کمک از جانب خدا می‌کند.

وقتی پایش را به پیاده‌رو می‌گذارد یک موتوری با سرعت از کنارش رد می‌شود، ناگهان در ورودی خانه‌اش میخکوب می‌شود و قلبش به تپش می‌افتد.

کمی که حالش بهتر می‌شود با تلاش زیاد از خط‌کشی خیابان و از میان خودرو‌های بی‌تحمل رد می‌شود و در ایستگاه اتوبوس که هیچ صندلی‌ ندارد تا خستگی پاهای دردناکش را التیام بخشد، می‌ایستد. او وقتی به بانک می‌رسد تا پول بردارد، مرتب دور و برش را می‌پاید که کیف‌قاپی یا آدم نابابی او را دنبال نکند و تا وقتی به خانه نمی‌رسد خیالش راحت نمی‌شود.

در این داستان کوتاه، پدربزرگ شهر ما همه چیز هست غیر از احساس آسودگی و امنیت.

چندمیلیون سالمند همه‌روزه در کشور ما کم‌وبیش دارند این ناامنی را تجربه می‌کنند.

در شهر جایی برای سالمندان نیست

سالمندان به دلایل جسمی و روحی به فضاهای شهری مناسب، تحرک و تعاملات اجتماعی بسیار نیازمندند. طرح‌های شهرسازی باید به سالخوردگان کمک کند از خیابان‌های شهر براحتی استفاده کنند و در صورتی که فضاهای شهری برای سالمندان مناسب‌سازی شود، پیامد مثبت آن برای سایر اقشار جامعه نیز خواهد بود. افزون بر این درصد بالای جمعیت جوان بیانگر درصد بالای سالخوردگان در آینده نزدیک است و این امر لزوم توجه ویژه به نیازهای سالمندان در فضاهای شهری را دوچندان می‌سازد.

اما متاسفانه اغلب شهرهای کشور و استان برای تردد سالمندان مناسب‌سازی نشده و این مشکلی است که هر روز این قشر از جامعه با آن روبه‌رو هستند.

سازمان بهداشت جهانی نیز در خصوص سیاستگذاری در عرصه‌های بهداشتی و پیشگیری و در ادامه برنامه‌ها و سیاست‌های خود در حوزه سالمندان، طرحی را با نام «تعیین شهرهای دوستدار سالمند» در بسیاری از شهرها و کشورهای دنیا به مرحله اجرا درآورده است.

شهر مناسب سالمند، شهری است که در همه بخش‌ها و تاسیسات زیربنایی، ملاحظات خاصی برای بهره‌مندی سالمندان در نظر گرفته شده است، شهری که سالمندان در آن از نعمت وجود خانه‌هایی مناسب‌سازی‌شده برخوردارند و در استفاده از امکانات و تسهیلات شهری کوچک‌ترین مشکلی ندارند، برای مثال برای رفت و آمد درون و برونشهری از خودروهای مناسب‌سازی‌شده بهره گرفته و ایمنی کامل در عبور و مرور دارند.

با آموزش عملی و موثر استفاده از کارت الکترونیک و پرداخت‌های تلفنی و اینترنتی و بهره‌بردن از شبکه شتاب به سالمندان می‌توان تا حد زیادی جلوی حمل و نگهداری پول را گرفت

در شهر مناسب سالمندان‌، پارک‌ها و میادین، فضاهای سبز و معابر عمومی، مناسب استفاده سالمندان و دارای مراکز ویژه‌ای برای گذران اوقات فراغت سالمندان وجود دارد و با توجه به نیاز و امکانات منطقه، امکانات ویژه‌ای را در اختیار سالمندان قرار می‌دهد.

توجه به سالمندان در تعریف استانداردهای شهری و معماری که البته توسط دولت باید اعمال شود، می‌تواند امنیت بهتری را برای سالمندان جامعه فراهم کند.

سالمندان، طعمه‌های سارقان

سختی عبور و مرور در فضای شهری و تجربه تلخ یک بار کیف‌قاپی، مادربزرگ را واداشته بود تا پول‌هایش را در کمد نگه دارد، اما یک روز که او یک نیروی خدماتی برای تمیزکردن خانه‌اش آورد، این شخص از چند و چون وسایل خانه او و راه ورودش سردرآورد و خیلی زود همراه همدستش خانه پیرزن را خالی کردند و پول‌ها و طلاهایش را بردند. خودش را هم کتک‌ زده و دست و پایش را بسته و فرار کرده بودند. مادربزرگ باید قرص‌های مخصوصی را برای بهبود عملکرد قلبش می‌خورد و اگر همسایه‌ها در اثر سر و صدای او سراغش نیامده و دست و پایش را باز نمی‌کردند جان خود را از دست داده بود.

متاسفانه چه در خانه و چه در خیابان، سالمندان سوژه‌های مناسبی برای سارقان هستند و برای آنها طعمه‌های راحتی به شمار می‌روند.

آنان سعی می‌کنند سالمندان را فریب دهند یا از در کمک‌کردن به آنها درآیند، با ظاهر یک آشنا یا همسایه وارد شوند و از فراموشی و بیماری‌های آنان سوء‌استفاده کنند. فراوانی مسائلی از این دست ایجاب می‌کند نیروهای انتظامی، کلاس‌های آموزشی خاصی برای سالمندان ترتیب دهند که آنان بتوانند به بهترین وجهی از خود در مقابل توطئه‌ها و حملات سارقان دفاع کنند و بدانند چه مواردی را باید گزارش کنند.

با آموزش عملی و موثر استفاده از کارت الکترونیک و پرداخت‌های تلفنی و اینترنتی و بهره‌بردن از شبکه شتاب به سالمندان می‌توان تا حد زیادی جلوی حمل و نگهداری پول در دست این عزیزان را گرفت و به این ترتیب از سرقت‌های زیاد پیشگیری کرد.

اما این آموزش‌ها نه در حد تئوری، بلکه باید در حد عملی باشد و تا حصول اطمینان از کسب مهارت به‌صورت کاربردی ادامه یابد.

ماندانا ملاعلی