کابوسی به نام دیکته

● چند موضوع راجع به اختلالات یادگیری
گاهی کودک شما، از نظر بهره ی هوشی در حد متوسط یا بالاتر قرار دارد، اما موفقیت تحصیلی او که به وسیله ی آزمون استاندارد اندازه گیری می شود …

چند موضوع راجع به اختلالات یادگیری

گاهی کودک شما، از نظر بهره ی هوشی در حد متوسط یا بالاتر قرار دارد، اما موفقیت تحصیلی او که به وسیله ی آزمون استاندارد اندازه گیری می شود ، نشان دهنده ی آن است که امتیازات کسب شده، کمتر از حد انتظار براساس سن تقویمی اش و آموزش متناسب با سن کودک است.

این درست همان موقعیتی است که مدت ها محل اختلاف متخصصان و مسئولان مدرسه بوده است؛ اختلالی که از آن با عنوان «اختلال یادگیری» نام برده می شود.

اختلالات یادگیری که ممکن است تا حدودی جنبه ی ارثی داشته باشد، زمانی در کودکی مطرح می شود که مشکلاتی در پیشرفت تحصیلی یا فعالیت های روزمره ای که مستلزم مهارت های خواندن، نوشتن و حل مسائل ریاضی است، ایجاد شده و ممکن است با روحیه ی ضعیف، عزت نفس پایین و کمبودهایی در مهارت های اجتماعی همراه باشد.

میزان ترک تحصیل کودکان یا نوجوانانی که اختلال یادگیری دارند در حدود ۴۰ درصد، برآورد شده است.از سوی دیگر و از آنجایی که اختلال های یادگیری ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابند، بزرگسالانی که این اختلال را دارند نیز ممکن است در زمینه های استخدامی یا سازگاری اجتماعی، با مشکلات جدی روبه رو شده و مواردی نظیر بیش فعالی، لجبازی و نافرمانی، اختلال سلوک و افسردگی را بروز دهند.

آیا کروموزم ها مقصرند؟

درست است که زمینه ارثی، آسیب های زمان تولد و انواع گوناگون بیماری های عصب شناختی و طبی ممکن است با گسترش اختلال های یادگیری مرتبط باشند، اما وجود چنین شرایطی نمی تواند دلیلی برای اختلال یادگیری نهایی باشد و بسیاری از افراد دچار اختلال های یادگیری هم، چنین سابقه ای ندارند.

اما نکته ی دیگری که حائز اهمیت است، این است که در هر حال، اختلال های یادگیری گاهی همراه با انواعی از بیماری های جسمانی نظیر مسمومیت با سرب، نشانگان جنین الکلی یا نشگانگانX شکسته دیده می شوند.

البته اختلال های یادگیری، مواردی هستندکه باید آنها را از تغییرات نابهنجار در پیشرفت تحصیلی و نیز مشکلات تحصیلی مربوط به فراهم نبودن امکانات، تدریس ضعیف یا عوامل فرهنگی، متمایز کرد؛ چرا که تحصیلات ناکافی نیز می تواند عملکرد ضعیف در آزمون های پیشرفت را به وجود آورد.

از سوی دیگر بینایی و شنوایی ناقص نیز ممکن است بر میزان یادگیری افراد تاثیرگذار باشند.بنابراین، این ۲ عامل نیز باید به وسیله ی آزمون های بینایی سنجی و شنوایی سنجی مورد بررسی قرار گیرند.البته تشخیص اختلال یادگیری در شرایطی که چنین نقیصه های حسی وجود دارند، تنها زمانی مطرح می شود که مشکلات یادگیری بیش از حد معمول باشد.

در مواردی هم اختلال های یادگیری با اختلال عمومی در کارکرد ذهنی هماهنگی دارند و در برخی موارد مثل اختلال در ریاضیات و اختلال در بیان نوشتاری، اختلال دیگری مثل اختلال در خواندن نیز وجود دارد. در زیر به مواردی از این اختلالات و ویژگی های تشخیصی آنها اشاره می کنیم.

یک اختلال پسرانه

مهمترین مشخصه اختلال در خواندن، افت در پیشرفت خواندن است به این معنی که دقت، سرعت و درک در خواندن دچار کاهش می شود. در افراد مبتلا به این اختلال، سن تقویتی، هوش اندازه گیری شده و تحصیلات متناسب با سن فرد، بسیار پایین تر از میزان مورد انتظار است.

اشکال در خواندن به شکل چشمگیری در پیشرفت تحصیلی یا فعالیت هایی از زندگی روزمره که نیاز به مهارت های خواندن دارند، اختلال ایجاد می کند و اگر یک نقیصه حسی هم وجود داشته باشد، مشکلات در خواندن، بیشتر از حدی است که معمولاً در این اختلال دیده می شود.

اختلال در خواندن را شاید بتوان اختلالی پسرانه به شمار آورد؛ چرا که حدود ۶۰تا۸۰ درصد افرادی که تشخیص اختلال در خواندن در مورد آنها داده شده، مذکر هستند.

دو دو تا پنج تا

اختلال دیگری که می توان در رابطه با آن صحبت کرد، اختلال در فهم ریاضیات است که مهمترین مشخصه ی آن، پایین بودن توانایی شخص در ریاضیات با توجه به سن تقویمی، هوش اندازه گیری شده و تحصیلات متناسب با سن است.

در این اختلال برخی از مهارت های مختلف از جمله مهارت های زبانی (مثل درک یا نامگذاری اصطلاحات ریاضی، عملیات مفاهیم رمزگشایی یا حل مسئله های نوشته شده با نمادهای ریاضی)، مهارت های ادراکی (مثل بازشناسی یا خواندن نمادهای عددی)، مهارت های توجه (مثل رونویسی درست از اعداد) و... دچار اختلال می شوند و اگر چه نشانه های دشواری در ریاضیات مانند اشتباه در مفاهیم عددی یا ناتوانی در شمارش دقیق ممکن است در کودکستان یا کلاس اول دبستان ظاهر شود، ولی اختلال در ریاضیات به ندرت تا قبل از پایان کلاس اول دبستان قابل تشخیص است و حتی امکان دارد تا کلاس پنجم یا بالاتر هم آشکار نشود.

کابوسی به نام دیکته

اختلال دیگری که وجود دارد و از آن با نام اختلال در بیان نوشتاری نام می برند، زمانی اتفاق می افتد که مهارت های نوشتاری فردی با در نظر گرفتن سن تقویمی و هوش اندازه گیری شده و تحصیلات متناسب با سن فرد به میزان قابل ملاحظه ای پایین تر از حد انتظار باشد.

این اختلال معمولاً در مجموعه ای از مشکلات در توانایی فرد برای انشای متن های نوشتاری دیده می شود که به صورت اشتباه های دستوری و نقطه گذاری در جمله ها، جمله بندی ضعیف و اشتباه های متعدد املایی و دست خط بسیار بد مشخص می شود و معمولاً در کلاس دوم دبستان ظاهر شده و به ندرت امکان دارد در کودکان بزرگتر دیده شود. به طور کلی، اطلاع زیادی در مورد پیش آگهی درازمدت آن در دست نیست.