نسخه بدغذایی مرا بپیچید

۱۰ فرمان برای درمان بدغذایی کودکان

همیشه وقتی به مهمانی دعوت می‌شوم، معذبم. موقع غذا باید کاسه‌ای در دست بگیرم و دنبال پسرم باشم تا لقمه‌ای به دهان بگذارد یا تلویزیون روشن کنم و سی‌دی مورد علاقه‌اش را بگذارم تا در عین حال که محو تماشای کارتون است، لقمه‌ای غذا بخورد و من خیالم راحت باشد که دلش سیر است...

مادر شوهرم می‌گوید بچه را بد بار آورده‌ای که غذا نمی‌خورد. اگر او را به حال خود رها کنی، گرسنه که شد، خودش می‌خورد اما باور نمی‌کنند که حتی وقتی گرسنه است، به یک قاشق غذا اکتفا می‌کند. نمی‌توانم تحمل کنم فرزندم با این همه جست‌و‌خیز به اندازه نوک قاشق غذا بخورد و روز‌به‌روز وزن کم کند. نمی‌دانم چه باید بکنم...

بدغذایی کودکان مشکل بسیاری از مادران است. اگر کودک شما بدغذاست و میلی به خوردن نشان نمی‌دهد، بهتر است ریشه مشکل را پیدا کنید. معمولا کمتر کودک سالمی پیدا می شود که در طول روز میلی به خوردن نداشته باشد. قبل از آنکه قضاوت کنید، به این سوال‌ها جواب دهید؛ آیا همیشه و در تمام ساعت‌های روز به خوردن بی‌میل است؟ چه موادغذایی‌ای را می‌پسندد؟ فقط گوشت و سبزیجات نمی‌خورد یا اهل خوردن بیسکویت و اسنک هم نیست؟

● چرا برخی بچه ها بدغذا هستند؟

اگر فرزند شما کلا به خوردن بی‌میل است یا فقط برخی موادغذایی خاص را نمی‌خورد، ممکن است دچار مشکلات گوارشی یا عدم تحمل‌ به بعضی از موادغذایی باشد. به نمودار رشد او نگاهی بیندازید؛ اگر رشد خوبی دارد یعنی بی‌دلیل نگران هستید و به اندازه می‌خورد اما اگر در عین سالم بودن، میلی به خوردن غذا مخصوصا غذاهای اصلی نشان نمی‌دهد، شاید شما بد او را بار آورده‌اید و باید عادت‌های غذایی‌اش را تصحیح کنید. شاید هم بیش از حد از او توقع دارید. میزان اشتهای کودکان با هم متفاوت است. برخی کودکان بسیار فعال‌اند و انرژی زیادی می‌سوزانند و به کالری بیشتری در روز نیاز دارند و برخی دیگر آرامش بیشتری دارند و کم‌غذاترند. به هر حال باید به اشتهای کودکان توجه کرد و آنها را به خوردن مجبور نکرد.

● چه کنیم؟

اگر کودک اشتهایی به خوردن غذا ندارد، برای سیر نگه‌داشتنش، هر چیزی به او ندهید. شیرینی و بیسکویت در اختیارش نگذارید و اجازه بدهید از همان ۴-۳ سالگی آرام‌آرام عادت‌های غذایی خوب در او شکل بگیرد. ترتیب‌های غذایی را به او یاد بدهید. از پیش‌غذاها شروع کنید. اگر نخورد، اشکالی ندارد؛ چند لحظه صبر کنید بعد بشقاب را از جلوی او بردارید. همین کار را در مورد غذای اصلی انجام دهید. اگر پیش‌غذا و غذای اصلی را نخورد، دسرش را ۲ برابر نکنید تا حداقل سیر شود. حتی اگر دسر را نخورد، نگویید اگر غذا بخورد برایش اسباب‌بازی می‌خرید یا او را به گردش می‌برید. اجازه بدهید خوب گرسنه شود. وقتی میلش کشید، به او غذا بدهید. خیلی نگران نباشید، اگر فکر می‌کنید ممکن است دچار کم‌وزنی شود به متخصص اطفال مراجعه کنید. می‌توانید از چند کودکی که میل و اشتهای زیادی به خوردن دارند نیز کمک بگیرید تا بلکه فرزندتان سرشوق بیاید. اگر باز هم غذا نخورد، به ۱۰ توصیه زیر عمل کنید؛ امیدواریم موفق شوید!

● ۱۰فرمان به والدین

اگر فرزندتان بدغذاست، برای درمان او می‌توانید از توصیه‌های زیر کمک بگیرید:

۱. در مورد محتویات غذاها برایش حرف بزنید: منظور ما صحبت در مورد ویتامین‌ها و خواص آنها نیست. یک کودک ۳ یا ۵ ساله نمی‌تواند این موضوع را درک کند و بی‌فایده است به کودکی که کمتر از ۹ سال سن دارد، بگویید سبزی بخور چون برای سلامت تو مفید است. آنچه می‌توان در رابطه با غذا به کودکان زیر ۹ سال فهماند، در مورد رنگ، بو یا مزه غذاست. مثلا اگر کودک شما «خامه» دوست دارد، سعی کنید به او نشان دهید که دلیل رنگ، بو یا مزه غذایی که برایش آورده‌اید، خامه‌ای است که در آن ریخته‌اید و خامه را به او نشان دهید.

۲. غذاها را به اشکال و طعم‌های مختلف درست کنید: فرزندتان از خوردن سیب‌زمینی به شکل پوره بیزار است؟ آن را به روش دیگری طبخ کنید. شیوه طبخ غذا (بخارپز، کبابی، سرخ‌شده...) و طعم‌دهنده‌هایی که استفاده می‌کنید، در بو، رنگ و مزه غذا موثرند. سعی کنید هر بار شکل تازه‌ای از همان ماده‌غذایی را جلوی فرزندتان بگذارید. اگر سری به رستوران چینی بزنید، می‌بینید که یک نوع ماهی را به اشکال و با رنگ‌ها و مزه‌های مختلف برایتان سرو می‌کنند و شما دوست دارید از هرکدام مقداری بخورید.

۳. ظاهر غذا را باب‌میل کودکان کنید: بچه‌ها سبزیجات نمی‌خورند چون سبزیجات نه‌ مزه خاصی دارد نه ته دلشان را می‌گیرد! اگر می‌خواهید مثلا فرزندتان سبزی بخورد، آن را در کنار موادغذایی سیرکننده سرو کنید. سعی کنید بشقاب غذا را آنگونه که دوست دارد، تزیین کنید. مثلا اگر فرزندتان گوجه‌فرنگی را در سالاد کنار می‌گذارد، آن را رنده یا پوره کنید و به سس سالاد بیفزایید.

۴. به زمان گرسنگی او توجه کنید: فرزندتان بهتر از شما می‌داند گرسنه است یا نه. اگر او را مجبور به خوردن کنید، تنظیم اشتهای درونی او به هم می‌ریزد. اگر فقط چند قاشق غذا می‌خورد و بعد دلش دسر می‌خواهد، به او سخت نگیرید. اجازه بدهید لذت خوردن در او شکل بگیرد.

۵. دوباره به او غذا بدهید: «نمی‌خواهم، دوست ندارم»... چند بار تا به حال کودکتان چنین حرفی زده با این حال شما او را مجبور به خوردن کرده‌اید؟ حتما او هم با غذا مدتی بازی کرده، مقداری از آن را در دهان گذاشته و نگه‌داشته و بعد بیرون ریخته است. بین ۲ تا ۱۰ سالگی فقط یک‌چهارم کودکان دوست دارند غذاهای تازه بخورند و ترجیح می‌دهند همان چیزی که دوست دارند، مرتب بخورند ولی شما باید غذاهای جدید یا آنچه آنها می‌گویند «نمی‌خوریم» هم به آنها بدهید. تحقیقات نشان داده اگر کودکی غذایی را چند بار بچشد، احتمال آنکه به مرور به خوردن آن علاقه‌مند شود، زیاد است. تا ۵ بار یک ماده غذایی را به یک شیوه طبخ کنید و عکس‌العمل فرزندتان را ببینید. اگر نخورد، نحوه طبخ و رنگ و بوی آن را تغییر دهید و دوباره امتحان کنید.

۶. فرزندتان را در آشپزی دخالت دهید: بچه‌ها موادغذایی آشنا را راحت‌تر می‌خورند. هنگام طبخ غذا اجازه دهید فرزندتان هم بر کار شما نظارت کند و ببیند موادغذایی خام چطور می‌پزند. حتی می‌توانید او را در آشپزی دخالت دهید. مثلا هویج‌ها را بدهید تا بشوید یا تخم‌مرغ‌ها را بشکند. کودکان آنچه خودشان پخته‌اند، با رغبت بیشتری می‌خورند.

۷. دور هم غذا بخورید: غذاخوردن فقط برای سیر شدن و جذب کالری نیست. غذاخوردن سر میز غذا همراه با خانواده اهمیت بیشتری دارد. جز در شرایط استثنایی، به کودک جداگانه غذا ندهید. معمولا میل به خوردن در کنار اعضای خانواده بیشتر می‌شود.

۸. برای او الگو باشید: تحقیقات نشان داده است وقتی مادر یا پدری قبل از دادن غذا به فرزندشان از همان غذا می‌خورند، ۸۰ درصد کودکان رغبت بیشتری به خوردن نشان می‌دهند. اگر خود شما از خوردن سبزی‌ها، خودداری می‌کنید، مسلما فرزندتان میلی به خوردن از خود نشان نمی‌دهد.

۹. برای فرزندتان چند پیشنهاد داشته باشید: منظور این نیست که منوی باز غذایی جلوی فرزندتان بگذارید. این کار نه مقدور است و نه درست! در هر گروه غذایی ۲ انتخاب به فرزندتان بدهید؛ مثلا بپرسید هویج می‌خورد یا نخودفرنگی، ترجیح می‌دهد غذایی با گوشت قرمز بخورد یا گوشت مرغ؟ دوست دارد غذایش کبابی باشد یا سرخ شده؟

۱۰. به زمان‌های گرسنگی او توجه کنید: ما انسان‌ها به مرور یاد می‌گیریم نه تنها برای فرونشاندن گرسنگی، بلکه برای کنترل احساساتمان غذا بخوریم. این عادت بد را از همان بچگی در فرزندتان پرورش ندهید مثلا چون بهانه‌گیر است، دستش بستنی ندهید. اگر از شما دلگیر شده، برایش آبنبات نخرید. اگر به او بگویید هویجت را بخور تا برایت شیرینی بخرم، فکر می‌کند هر بار به عنوان هدیه باید ماده‌غذایی شیرین دریافت کند. این کار اشتباه است. نباید هیجان و احساس را با گرسنگی که یک نیاز غذایی است آمیخت.

ترجمه: سمیه مقصودعلی

منبع: famili.fr