تابستان و بازی های كامپیوتری

با شروع فصل تابستان و به دنبال آن تعطیل شدن بچه های مدرسه رو, یكی از مشكلات خانواده ها چگونگی برنامه ریزی برای اوقات فراغت بچه هایی است كه امكانات تفریحی عمومی برای آنها فراهم نیست

با شروع فصل تابستان و به دنبال آن تعطیل شدن بچه‌های مدرسه رو، یكی از مشكلات خانواده‌ها چگونگی برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت بچه‌هایی است كه امكانات تفریحی عمومی برای آنها فراهم نیست.لاجرم تعدادی از این بچه‌ها برای سرگرم كردن خود و لذت بردن از اوقات فراهم شده روی آوردن به بازی‌های كامپیوتری است. در این نوشته سعی شده تا برخی از سؤالاتی را كه در ذهن بسیاری از اولیا وجود دارد مطرح و در حد توان یك مقاله كوتاه به بررسی چند و چون آن‌ها پرداخته شود.

اشكالاتی را كه برخی از پدرومادرها بر بازی‌های كامپیوتری وارد می‌كنند، ضعف بینایی، چاقی در اثر كم تحركی، خمیدگی پشت درد بر اثر نشستن های متوالی و اعتیاد به این نوع بازی‌ها می‌باشد. ولی از آن جایی كه همیشه همراه هر پدیده‌ای نقاط ضعف و قوت نیز خود را نشان می‌دهند. باید برای كاهش مشكلات و افزایش موارد مطلوب حد اعتدال را رعایت كنیم كه این امر به عهده اولیا و نحوه برخورد آن‌ها با فرزندانشان می‌باشد. بازی‌sims‌ یكی از مشهورترین بازی‌های دنیای كامپیوتری است. این بازی‌ در واقع استراتژی نیست بلكه‌simulation‌ یا شبیه‌سازی زندگی واقعی است و نسخه اول و دوم آن در برخی مدارس ابتدایی كشورهایی چون انگلستان و ایالات متحده به عنوان یك واحد درسی تدریس می‌شود.

حال چند سؤال ساده مطرح می‌شود كه البته پاسخ‌های ساده‌ای هم می‌توانند داشته باشند. آیا خمیدگی پشت نمی‌تواند در اثر نشستن روی نیمكت های غیراستاندارد مدارس ایجاد شود؟ پس آیا فرزندان‌مان را از رفتن به مدرسه محروم كنیم؟ آیا چاقی در پی عدم تحرك‌های دیگر ایجاد نمی‌شود؟ آیا ضعف بینایی فقط توسط بازی‌های كامپیوتری ایجاد می‌شود؟ و آیا این موارد با روش‌های علمی به اثبات رسیده‌اند؟

آیا بدآموزی‌های موردنظر بزرگ‌ترها نمی‌توانند در جامعه و در تقابل كودكان با یكدیگر و در مدارس هم آموخته شوند پس باید آنها را در خانه زندانی كرد؟ یكی از موارد بسیار مهم در روان شناسی یادگیری و در اتولژی، توجه به دوره حساس یادگیری است كه در صورت فراهم نبودن شرایط مناسب یادگیری در این زمان، این امر به خوبی انجام نشده و در زمان‌های دیگر رسیدن به سطح مطلوبی از یادگیری با اشكال مواجه خواهد بود.

آیا به جای ستیزه كردن با بازی‌های كامپیوتری نمی‌توانیم توسط همین بازی‌ها، موقعیت‌های مناسب یادگیری را برای فرزندان مان فراهم كنیم؟

بسیاری از موارد درسی و غیردرسی را می‌توان به گونه‌ای برنامه‌نویسی كرد كه دانش‌آموز خود به كشف آن‌ها رسیده و لذت ببرند و از در اختیار گذاشتن جواب‌های آماده كه برانگیختگی ذهنی ایجاد نمی‌كنند پرهیز كرد وهمان طور كه می‌دانیم رسیدن فرد به جوابی كه خود برای رسیدن به آن تلاش كرده باشد بسیار لذت بخش بوده و تلاش‌گری را در شخص تقویت می‌كند.

عدم برخورداری از تكنولوژی پیشرفته و برنامه‌سازی‌های لازم در زمینه‌ نرم افزاری نباید عامل بازدارنده در استفاده از كامپیوتر باشد و گناه كم كاری برنامه‌نویسان به گردن كودكان انداخته شود.

برنامه‌سازی‌های كارشناسی شده كه از استانداردهای كافی برخوردار بوده و هماهنگ با فرهنگ ایرانی باشند می‌توانند در صورت به كار گرفته شدن در مدارس و دانشگاه‌ها و مراكز آموزشی دیگر از مشكل مربیان ناكارآمد كه پیامد آن می‌تواند یادگیری نادرست باشد، بكاهد.‌ بارش فكری همان توان استفاده از راه‌های متفاوت برای حل مسأله یا مشكل است و فرد یاد می‌گیرد كه برای حل مسأله فقط یك راه وجود ندارد و دست به انتخاب راه حل‌های متفاوت می‌زند تا به نتیجه مطلوب برسد.

بسیاری از بازی‌های كامپیوتری این گونه طراحی شده‌اند كه فرد بازیگر روش‌های متفاوت رسیدن به هدف را امتحان كرده و در نتیجه صبر و شكیبایی را می‌آموزد و همچنین یاد می‌گیرد كه باید برای حل مسأله روش‌های منطقی و اصولی را به كار بسته و با زور و استفاده از روشی واحد نمی‌تواند در همه جا موفق شود در نتیجه با تصویرسازی ذهنی راه حل‌های زیادی را از نظر گذرانده وحتی تك تك آن راه‌ها را طی می‌كند تا راه درست را بیابد و این چیزی جز تمرین صبوری نمی‌تواند باشد.‌

آیا به این نكته توجه كرده‌ایم كه بازی‌های كامپیوتری باعث تقویت توجه انتخابی یعنی تمركز روی یك امر و صرف‌نظر كردن از سایر موارد می‌شود كه در آموزش مدرسه‌ای به این امر پرداخته نمی‌شود؟آیا این نكته قابل اهمیت نیست كه با انجام بازی‌های كامپیوتری و پیمودن مراحل مختلف آن كه در مراحل پیشرفته‌تر، پیچیدگی بیش‌تری پیدا می‌كنند در نتیجه برای ادامه رشد ذهنی بیش‌تری را طلب می‌كنند كه باعث رشد بینش در فرد خواهد شد؟ آیا به رشد برخی قابلیت‌های حركتی و هماهنگی عصب و ‌عضله و هماهنگی‌های چشمی كه ممكن است توسط بازی‌های كامپیوتری پرورش‌ بیش‌تری یابند توجه كرده‌ایم.‌

نویسنده : معصومه عامری

منابع مورد استفاده:

۱-روان شناسی تربیتی-كدیور-پروین-انتشارات سمت ۲-مدخلی بر روان شناسی بازی‌های كامپیوتری-صداقتی تقی-ماهنامه كامپیوتری