رویای توسعه ایران

ایران براساس آمار رسمی, در برخی از زمینه ها, رتبه اول را در جهان به خود اختصاص داده است که امری مثبت و قابل توجه و عاملی برای افزایش اعتماد به نفس ایرانیان برای نیل به موفقیت های بزرگتر است

ایران براساس آمار رسمی، در برخی از زمینه ها، رتبه اول را در جهان به خود اختصاص داده است که امری مثبت و قابل توجه و عاملی برای افزایش اعتماد به نفس ایرانیان برای نیل به موفقیت های بزرگتر است.

اما متاسفانه از این برتری ها در اغلب زمینه ها به خوبی استفاده نشده است. مروری بر این آمارها می تواند هشداری برای ما باشد که قدر داشته هایمان را بیشتر بدانیم:

۱) بیشترین تولید پسته در جهان در اختیار ایران است، اما متاسفانه بخشی از پسته تولیدی داخل به دلیل عدم بسته بندی مناسب، به صورت فله ای یا در بسته بندیهای نامناسب صادر می شود و کشورهای دیگر از جمله امارات، پس از بسته بندی مناسب، آن را با قیمت بالا تر به صورت صادرات مجدد به کشورهای مصرف کننده صادر می کنند و بخشی از سودی که باید به تولیدکننده ایرانی برسد، به کشورهایی می رسد که فرصت ها را مغتنم می شمرند واز محصولی که خود نقشی در تولید آن نداشته اند سود بالا یی کسب می کنند.

۲) ایران آمار بیشترین تولید زعفران در جهان را در اختیار دارداما همان اتفاقی که در مورد پسته رخ داده، در مورد زعفران به طور گسترده تری رخ می دهد و بخش مهمی از زعفران تولیدی در ایران در کشورهایی همچون اسپانیا مجددا بسته بندی و به عنوان تولیدات همان کشورها صادر می شود و طبعا سود اصلی را آن کشورها از آن خود می کنند. در مورد زرشک نیز چنین موضوعی صدق می کند.

۳) براساس آمارهای رسمی، کشور ایران از پتانسیل لا زم برای تامین میوه مورد نیاز داخل برخوردار است و در مورد اغلب میوه ها نیازی به واردات نیست. حتی در تولید میوه هایی همچون خانواده توتها، میوه های آلویی و گیلا س و... ایران رتبه اول را در جهان دارد.

اما آنچه در بازار شاهد آن هستیم سیل گسترده میوه های وارداتی است که علی رغم وعده های فراوان مسوولا ن، فقط ۲۲۷ میلیون دلا ر ظرف ۴ ماه، میوه به کشور وارد شده است; آن هم میوه هایی که امکان تولید آن در کشور وجود دارد و همین واردات بی رویه، موجب نابودی میوه های باغداران شده است.

۴) ایران دارای بالا ترین میزان وابستگی به انرژی یا به عبارتی بیشترین اتلا ف انرژی در جهان است و این در حالیست که بزرگترین منابع انرژی هیدروکربن و بالا ترین تناسب ذخایر به تولید برای نفت در جهان را دارد. در اختیار داشتن دومین ذخایر غنی گازی و سومین ذخایر غنی نفتی جهان هم موجب نشده که ایران در بازارهای جهانی به ویژه گاز، حضوری پررنگتر داشته باشد و به دلیل عدم سرمایه گذاری کافی و میزان بالا ی اتلا ف انرژی در ایران، تولید نفت و گاز در ایران با آنچه در سند چشم انداز ۲۰ ساله پیش بینی شده فاصله زیادی دارد.

۵) ایران از نظر جاذبه های تاریخی و طبیعی گردشگری، در زمره ۱۰ کشور اول دنیا قرار دارد. کمتر کشوری در دنیا پیدا می کنید که هم سرزمینی چهارفصل با جاذبه های طبیعی واکوتوریستی باشد و هم به دلیل برخورداری از تمدنی کهن که به ۳۲۰۰ سال قبل از میلا د مسیح بازمی گردد، جاذبه های تاریخی فراوانی داشته باشد. از شهر سوخته سیستان وبلوچستان که قدمتی ۵۰۰۰ ساله دارد، تا تخت جمشید با قدمتی ۲۵۰۰ ساله و آثار منحصر به فرد دوره اسلا می، همگی نشانه هایی از قدمت تاریخی این سرزمین و آثار مورد علا قه گردشگران جهان است. گرمترین نقطه کره زمین، کویرلوت در ایران واقع شده که بالا ترین دمای ثبت شده روی سطح زمین یعنی ۷۰/۷ درجه سانتیگراد، مربوط به آن است. قدیمی ترین منبع مصنوعی یا ساختگی آبی جهان به قدمت ۲۷۰۰ سال به نام قنات گنادآباد در ایران قرار دارد که هنوز هم آب ۴۰ هزار نفر را فراهم می کند. شما در ایران با پروازی یک و نیم ساعته می توانید از سردترین نقطه کشور با دمای زیر ۱۰ درجه سانتیگراد، به گرمترین نقطه کشور با دمای بالا ی ۴۰ درجه سانتیگراد سفر کنید و در یک روز و در یک کشور، هم از اسکی روی برف لذت ببرید و هم از شنا در دریا، اما به راستی از این همه جاذبه های تاریخی و طبیعی که پروردگار در اختیار ما قرار داده چقدر به نحو مطلوب و بهینه استفاده کرده ایم؟ کشورهایی همچون امارات و ترکیه تا چه حد گردشگران را به خود جذب می کنند و ما چه سهمی در جذب گردشگران داریم؟

۶) ایران بزرگترین تولیدکننده خاویار، بزرگترین تولیدکننده فیروزه، دارای بزرگترین منابع روی جهان، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده فرش دستبافت و همچنین دارای آمارهای قابل توجه و خشنود کننده ای همچون بیشترین نسبت زن به مرد در دانشگاه ها و بیشترین شتاب پیشرفت تولید علم و فناوری در جهان است اما در عین حال آمارهای تاسف باری همچون بزرگترین واردکننده گندم در جهان، بیشترین آمار فرار مغزها، بیشترین میزان مصرف مشتقات تریاک و هروئین، بالا ترین آلودگی دی اکسید گوگرد در هوای شهری و یکی از بیشترین آمارهای طلا ق در جهان هم در ایران دیده می شود.

بین این دو دسته آمارها، مغایرت عجیبی وجود دارد که نمی توان آن را چندان توجیه پذیر دانست و از آن مهم تر، پرسشی است که پاسخی برای آن پیدا نشده است: با این همه قابلیت ها و پتانسیل ها در کشورمان، چرا هنوز در زمره کشورهای توسعه نیافته جهان هستیم؟ ایران کشوری است که از قابلیت های بالفعل و بالقوه بالا یی برخوردار است تا جایگاه برجسته ای در جهان داشته باشد; کمااینکه در مقاطع مختلف تاریخی هم اینگونه بوده است. اما چرا هنوز عقب هستیم و حتی در منطقه خود، جزو کشورهای برتر قرار نداریم؟ طبیعتا ذکر این نکته به معنای نفی دستاوردهای مثبت و نادیده گرفتن اقدامات مطلوب طی سالهای اخیر نیست.

اما واقعیت آن است که سو»مدیریت در برخی حوزه ها و بی ثباتی در عرصه مدیریت موجب شده کشور ما نتواند به اهداف مورد نظر دست یابد.

امید آن است که با عنایت به اهداف ترسیم شده در سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور که از سوی مقام معظم رهبری ابلا غ شده و بر طبق آن قرار است ایران به قدرت اول منطقه تبدیل شود، با رفع کاستی ها و نقاط ضعف و بهبود عملکردها به ویژه درحوزه برنامه ریزی و مدیریت، مسیر مورد نظر را با قوت بیشتری بپیمائیم و به جایگاه برجسته ای که شایستگی آن را داریم دست یابیم. در این صورت رویای رشد و توسعه ایران، رویایی تعبیر نشدنی نخواهد بود.

نویسنده : کیان راد