آشنایی با عوامل ایجاد کننده «قوز قرنیه»

به افزایش پیشرونده انحنای قرنیه که منجر به مخروطی شکل شدن آن می‌شود، کراتوکونوس (قوز قرنیه) گفته می‌شود. در این بیماری، قرنیه در بخش مرکزی نازک شده و در نهایت منجر به نزدیک بینی …

به افزایش پیشرونده انحنای قرنیه که منجر به مخروطی شکل شدن آن می‌شود، کراتوکونوس (قوز قرنیه) گفته می‌شود. در این بیماری، قرنیه در بخش مرکزی نازک شده و در نهایت منجر به نزدیک بینی و آستیگماتیسم شدید می‌شود. این اختلال معمولا دو طرفه بوده، در دوره نوجوانی آغاز می‌شود و تا دهه سوم و چهارم زندگی پیشرفت می‌کند. میزان شیوع «کراتوکونوس» در جمعیت عادی یک در هر دو هزار نفر است.

عملکرد غیرطبیعی آنزیم‌های نگهدارنده قرنیه (لیزوزیم و مهار کننده‌های پروتئولیتیک) همراه با اختلال در ساختار فیبرهای کلاژن ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. کراتوکونوس با عواملی از قبیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، لنزهای تماسی نامتناسب با چشم و حساسیت طولانی مدت و مزمن چشم که منجر به مالیدن چشم برای مدت طولانی شود نیز ارتباط دارد.

آیا کراتوکونوس ارثی است؟

بیشتر موارد کراتوکونوس (قوز قرنیه) موردی (غیرفامیلی) بوده اما گاهی بصورت ارثی (اتوزومال غالب) نیز منتقل می‌شود. در ۱۰درصد موارد سایر افراد خانواده مبتلا هستند. بروز قوز قرنیه در بیماران مبتلا به سندرم داون نسبت به جمعیت عادی شایع‌تر است.

علایم و چگونگی تشخیص کراتوکونوس

نشانه زودرس کراتوکونوس، تاری دید است که با عینک قابل اصلاح نیست. نزدیک بینی و آستیگماتیسم نیز ممکن است با این بیماری همراه باشند. مشکلات ایجاد شده شامل تاری دید بوده و حساسیت به نور نیز ممکن است مشاهده شود. بیماران مبتلا به کراتوکونوس اغلب در هر بار معاینه چشم پزشکی نیاز به تغییر در شماره عینک خود دارند. تشخیص کراتوکونوس ممکن است مشکل باشد؛ چراکه پیشرفت این بیماری معمولا بسیار آهسته است؛ اگرچه در برخی موارد پیشرفت سریعی دارد. کراتوکونوس با یک معاینه دقیق چشم و توپوگرافی قرنیه تشخیص داده می‌شود.

چگونگی درمان کراتوکونوس (قوز قرنیه)

هیچ دارویی برای بهبود یا جلوگیری از ایجاد کراتوکونوس وجود ندارد. در فرم خفیف بیماری، استفاده از عینک یا لنز تماسی نرم در درمان کمک کننده است، اما در صورتی‌که بیماری پیشرفت کند و قرنیه نازک شده و شکل آن تغییر یابد، عینک یا لنز تماسی نرم بینایی را اصلاح نخواهند کرد. در موارد افزایش نامنظمی قرنیه و اصلاح آستیگماتیسم نامنظم ممکن است نیاز به لنز تماسی سخت باشد. در این صورت لنزهای تماسی سخت نفوذپذیر به گاز جهت بهبود دید مناسب هستند. در صورتی‌که در یک بیمار جوان، پیشرفت تدریجی آستیگماتیسم مشاهده شود، بررسی دقیق‌تر لازم است. در مراحل پیشرفته استفاده از لنز تماسی ممکن است مشکلات بیمار را افزایش دهد. توجه داشته باشید که کراتوکونوس حتی موارد پیشرفته آن باعث کوری نمی‌شود و عمل پیوند قرنیه در کراتوکونوس موفق‌ترین نوع عمل پیوند قرنیه است. اما پس از عمل پیوند، فرد باید برای همیشه تحت نظر بوده و مراقب باشد تا ضربه به چشم وی وارد نشود. عدم استفاده از لنز و یا تاخیر در انجام پیوند، عارضه‌ای را برای بیمار ایجاد نمی‌کند و تنها مشکل، عدم دید مناسب بیمار است.