پنجشنبه, ۷ تیر, ۱۴۰۳ / 27 June, 2024
بحثی در باب فیلسوفان مکتب ملطی
فیلسوفان پیش از سقراط، نمایندگان اندیشه و تفکری بودند که به لحاظ فلسفی و دیدگاهی، اندیشه و تفکر همدیگر را دنبال می کردند و از لحاظ زمانی نیز پی در پی آمدند، این فیلسوفان در اصل به یک پرسش اساسی که همان پرسش از چیستی واقعیت بود، توجه داشتند و از کارها و آثار یکدیگر استفاده می کردند. دانسته های ما از این فیلسوفان، نوشته های پراکنده ای است که از آنها به جا مانده است.
در واقع آغازگر نخستین فلسفه علم، طالس بود که در ملطیه می زیست. ملطیه، کوچ نشین کرتی ها بود و در آسیای صغیر قرار داشت. یونانیان او را در شمار فرزانگان هفتگانه قرار دادند؛ معروفیت طالس به امور عملی حیات اوست تا تعقل فلسفی اش. او کوشید تا به جای تفسیر اسطوره شناختی، جهان را به روش عقلی توصیف کند. نظریه اصلی او این بود که ریشه و بن تمام موجودات آب است و ما گوناگونی های بسیاری را از این ماده و عنصر بنیادی در جهان طبیعت می بینیم. یونانیان باستان، طبیعت را در چهار عنصر خلاصه کرده بودند: خاک، آب، باد و آتش. فرض طالس این بود که همه این اشکال را می توان در یک صورت اصلی، که همانا آب باشد، خلاصه کرد.
آناکسیماندروس جانشین طالس بود. او نیز از مردم ملطیه بود و این اندیشه طالس را پذیرفته بود که یگانگی باید شالوده چندگانگی طبیعت باشد، اما در این فرض طالس که آب بن همه عنصرهای طبیعی است، ایراد می دید. از دید او جهان از صورت های برابر با هم یک ماده، تشکیل نشده، بلکه تمام هستی از ماده یا عنصری که وی آن را "نامعین" یا بیکران می نامید، تشکیل شده است که مراد او مادّه توین نیافته و متحول نشده ای بودکه همه عنصرها از آن پدید آمدهاند. همچنین وی عقیده داشت جز این جهان، جهان های بسیاری هست. زمین ساکن نیست، بلکه آزادانه می چرخد و وضع خود را نگاه میدارد، همچنان فاصله اش با چیزهای دیگر برابر است. در کیهان، بالا و پایین مطلق در کار نیست. هر جهانی بالا و پایینی از آن خود دارد. بالا، رو به بیرون از جهان و پایین، رو به سوی جهان است.
سومین فیلسوف مکتب ملطی، آناکسیمنس است که به پایه طالس و آناکسیماندروس نمیرسد. او مفهوم ماده بیکران آناکسیماندروسی را راها کرد و به اندیشه عنصر یگانه طالسی، که بن همه چیز است، بازگشت. اما به جای عنصر آب، هوا را ماده اصلی قرار داد و دگردیسی هوا را به درجه تراکم آن نسبت داد. نوآوری اندیشه او به چگونگی و روشی است که عنصری می تواند به ماده دیگری تغییر شکل دهد، می باشد یعنی زیاد و کم شدن تراکم. به عقدیه او، هوا برای جهان، مانند روح برای تن و سرچشمه زندگی و جهان هستی است.
خرد گرایی علمی مکتب ملطی در خاور دنیای یونان با گسترش عرفان فلسفی در باختر یونان در کشمکش بود. کسنوفانس از نگرش علمی مکتب ملطی تاثیر عمیقی گرفته بود. او به عنوان منتقدی که در یونان مجال ظهور یافته بود، چهره ای درخشان و معروف بود. آوازه او به دلیل شکّاکیت تمام عیارش نسبت به دین یونانی است. او اعتقاد داشت که تنها یک خدا هست و او هیچ شباهتی به دیگر مخلوقات و موجودات جهان ندارد.
نظریه طالس و دیگر فیلسوفان ملطی چیزی بیش از حدش و گمان نبود و نه تنها طالس، بلکه کسانی که پس از او آمدند، راهی برای آزمودن درستی فرضیه هایشان با آزمایش و تجربه نداشتند. نظریات و جهان بینی آنها به طور کلی تحت الشعاع افکار و تفکرات خرافه روزگار بود، و این دیدگاه عامیانه مردم از جهان هستی را به زبان فلسفی بیان می کرد، در واقع آنها بیشتر اخبار و روایت های پراکنده مردم و نگرش آنها را نسبت به جهان با زبان علمی و منطقی بیان کرده بودند.
حجت الله علویان
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم قالیباف ایران پزشکیان علیرضا زاکانی مناظره انتخاباتی مناظره
تهران قوه قضاییه قتل سوادکوه فضای مجازی شهدای خدمت شهرداری تهران سازمان هواشناسی محیط زیست آتش سوزی آلودگی هوا وزارت بهداشت
دولت سیزدهم نهضت ملی مسکن مسکن حقوق بازنشستگان قیمت دلار بازنشستگان قیمت طلا قیمت خودرو قیمت سکه بانک مرکزی ایران خودرو خودرو
تلویزیون سینمای ایران سریال رسانه ملی دفاع مقدس شهید خدمت سینما تئاتر فیلم حج شهید موسیقی
فناوری دانش بنیان فضا
رژیم صهیونیستی روسیه لبنان آمریکا غزه فلسطین جنگ غزه اوکراین ترکیه اتحادیه اروپا حزب الله لبنان حماس
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 باشگاه پرسپولیس لیگ برتر خوان کارلوس گاریدو جواد نکونام باشگاه استقلال جام ملت های اروپا لیگ برتر ایران علیرضا بیرانوند
نمایشگاه الکامپ هوش مصنوعی عیسی زارع پور وزیر ارتباطات ایلان ماسک سامسونگ ماه اپل ناسا آیفون
کاهش وزن کبد چرب رژیم غذایی دیابت سرطان زوال عقل ویتامین سنگ کلیه مغز