جمعه, ۱ فروردین, ۱۴۰۴ / 21 March, 2025
كنار زدن پرده زندگی روزمره
فدریكو فلینی از آن دسته كارگردانانی است كه آثار او توجه منتقدان را به خود جلب كرده است. این كارگردان در دو دوره فیلم های خود آثار ارزشمندی را خلق كرده كه از آن جمله می توان به ولگردان، زندگی شیرین، هشت و نیم، رم، مصاحبه، آوای ماه و ... اشاره كرد. نگاه منتقدان به فیلم های فلینی جذابیت خاصی به آثار او داده است. در این بخش به بررسی آثار و فیلم های این كارگردان ایتالیایی می پردازیم.
● ۱۹۵۰ روشنایی‌های واریته
«داستان‌های افسانه‌آمیز بازیگران نابغه‌یی كه دیگر نظیرشان دیده نمی‌شود، مردمانی تقلید ناشدنی.» (فلینی)
داستان فیلم شرح حال زندگی یك گروه از بازیگران نمایش‌های واریته است كه برای كسب موفقیت تلاش می‌كنند و هرگز در این راه موفق نمی‌شوند. اولین فیلم فلینی، با مساعدت و همكاری آلبرتو لاتوارا ساخته شده است. این فیلم بیشتر فیلم فلینی است تا لاتوارا. چیزی كه در این فیلم ارایه می‌شود دنیای مخصوص او، طنز و كیفیت‌های باروكی او و همدردی‌اش نسبت به موجودات غریب پایمال شده است.
علی‌رغم آرای منتقدین، روشنایی‌های واریته محصول همفكری و همكاری هر دو كارگردان است و نمی‌توان فیلم را حاصل كار فلینی یا لاتوارا دانست. با روشنایی‌های واریته فلینی مستقیما كار را در دنیای تئاتر واریته غوطه‌ور می‌كند، دنیای رویاهای حقیر و اغوا كننده كه كارگردان‌ها (فلینی و لاتوارا) واقعیتی پرزرق و برق از این دنیا را به نمایش می‌گذارند... آنها به ورای نقاب خود تئاتر نیز به عنوان یك نهاد اجتماعی رفته‌اند و درون این قالب هنری را نیز مانند شخصیت‌های فیلمشان بر ملا كرده‌اند، با تاكید بر حسادت‌های حقیر، دلایل بی‌معنی برای پیروزی و شكست، و مایه‌های اقتصادی در پی جست‌وجو برای یك فرم ناب هنری.
● ۱۹۵۲ شیخ سفید
«در سال‌های پی‌درپی، با غم و اندوه به شیخ سفید می‌اندیشیدم، فیلمی كه دلم می‌خواهد دوباره بسازم، و این بار با تجربه‌ها، و فاصله‌گیری كنونی‌ام، و با میل بازی سبكتر با داستان و شخصیت‌ها» (فلینی)
نخستین فیلمی كه فلینی «به تنهایی» كارگردانی كرده و در آن از طنزی زیركانه و شادی‌بخش جهت هجو قهرمانان محبوب داستان‌های مصور فتورمان استفاده كرده است.
داستان فیلم پیرامون سفر یك زوج شهرستانی تازه ازدواج كرده به رم است. زن از طرفداران یكی از داستان‌های مصور عاشقانه مطبوعات به نام «شیخ سفید» است با تصویری رویایی و شیرین به دیدار او می‌رود ولی در طول زمان او را موجودی پوچ و مسخره می‌یابد.
شیخ سفید یك بیانیه جدی فلسفی است درباره ماهیت آدم‌ها و نقش‌هایی كه ما ناگزیر به ایفای آنها در زندگی هستیم. بخصوص هنگامی كه با خواست‌های برآمده از زندگی اجتماعی هر روزه‌مان روبرو می‌شویم كه در تضاد با جاذبه‌های رویاهای شخصی ما قرار می‌گیرند، درست همچون تضاد میان چهره و نقاب.
● ۱۹۵۳ ولگردان
«فیلم من فقط انتقادی است از شیوه زندگی ولگردها، نه حكم محكومیتشان.» (فلینی)
این فیلم برای فلینی موفقیت‌های چشمگیری به همراه آورد و او را به عنوان یك فیلمساز جهانی به شهرت رساند. داستان فیلم بر اساس زندگی و خاطرات فلینی و نیز فیلمنامه نویسانش شكل گرفته و درباره گروه‌های كوچك جوانانی است كه جز ولگردی و پرسه زنی بی‌هدف در خیابان‌ها، به هیچ كار دیگری نمی‌خورند و پرداختن به یكنواختی ملول‌آور زندگی‌شان، كه تنها با شوخی‌های گاه به گاه، رنگی از تنوع به خود می‌گیرد.
داستان این فیلم كه در محل زندگی دوره جوانی فلینی رخ می‌دهد، پدیده‌یی كاملا جدید است كه هم از قید سنت‌های شناخته شده آزاد است و هم قشری را مورد بررسی قرار می‌دهد كه تا آن زمان سینما به آن نپرداخته بود. جوانان بی‌سامانی كه از لحاظ مادی احساس امنیت می‌كنند ولی از لحاظ معنوی سمت و سویی ثابت و معین ندارند.
«من و سناریست‌هایم هر كدام در سنین نوجوانی خود به ولگردهایی نظیر قهرمانان این فیلم پرداخته‌ایم و هر كدام نكات گفتنی فراوانی را در سناریو گنجانده‌ایم. حتی فكر تهیه فیلمی از زندگی جوانان بیكار و ولگرد كه گفت‌وگوها و تجدید خاطرات گذشته را در ما به وجود آورد.»
● ۱۹۵۲ بنگاه ازدواج
▪ یك اپیزود از فیلم عشق در شهر
داستان دختری است كه تمایل به ازدواج با مردی دیوانه را دارد. اما وجود روزنامه‌نگاری در این میان مانعی به شمار می‌رود. فیلم عشق در شهر از شش اپیزود تشكیل شده است. بنگاه ازدواج یكی از اپیزودهایی است كه فلینی آن را كارگردانی كرده است (بخش‌های دیگر این فیلم را آنتونیونی، زاواتینی، لاتوارا، لیتزانی، مازلی و ریزنی ساخته‌اند.)
فیلم عشق در شهر با شیوه نئورئالیستی قوی، اولین گرایش سینمای ایتالیا به سمت «نهضت سینما حقیقت» به شمار می‌رفت و سردمدار اصلی آن در واقع چزار زاواتینی بود.
● ۱۹۵۴ جاده
«می‌توانم بگویم فیلمی كه بیشتر از همه به آن علاقه‌مندم جاده است... و از میان همه شخصیت‌های فیلم‌هایم، جابسو مینا طبیعتا مورد علاقه من است.»
حاسبو مینا دختری خل وضع و دهاتی كه در ازای یك بشقاب ماكارونی به زامپانو پهلوان دوره‌گرد فروخته می‌شود، تا جای خالی خواهرش را پر كند. او همراه زامپانو به سیر و سفر می‌رود و رفته رفته در ارتباط با جامعه انسانی و زامپانو از خود عكس‌العمل نشان می‌دهد. زامپانو طی حادثه‌یی مرد جوان بندباز مورد علاقه جابسو مینا را به قتل می‌رساند و حاسبو مینا تحت تاثیر این عمل عقلش را از دست می‌دهد. زامپانو پس از مدتی او را به حال خود رها می‌كند و سال‌ها بعد، از مرگ حاسبو مینا باخبر می‌شود.
ریشه‌هایی كه از حاسبو مینا و زامپانو و داستان آنها زاده شده، از منطقه‌یی ژرف و مبهم آب می‌خورد، منطقه‌یی سرشار از احساسات گناهكارانه، مبهم و حسرت كشنده اخلاقیاتی كامل‌تر، دریغی بر معصومیتی تباه شده...»
فلینی در جاده به بررسی موقعیت زن در جامعه می‌پردازد. زنانی كه استثمار می‌شوند و همواره به آنان همانند یك بازیچه نگریسته می‌شود. جاده تاثیر اجتماعی فوق‌العاده‌یی بر جای گذاشت و موفقیت بسیاری برای فلینی به ارمغان آورد. هر چند از سوی منتقدان چپگرای ایتالیایی به دلیل انحراف و خیانت به اصول نئورئالیستی بشدت مورد انتقاد قرار گرفت. اما فلینی نه تنها به نئورئالیسم خیانت نكرد، بلكه با هدایت آن به راهی تازه در راه غنای آن گام برداشت. آندره بازن منتقد سرشناس سینما در این باره می‌نویسد: راست است كه شاهكارها هرگز نتیجه نظریه‌ها نبوده‌اند و شكوفایی آفریننده، ریشه‌یی ژرفتر در تاریخ و در نهان آدمی دارد... جاده به هیچ رو در تضاد با پاپیزا یا رم شهر بی‌دفاع قرار نمی‌گیرد، همان طور كه دزدان دوچرخه نیز متضاد با آنها نیست. اما آشكار است كه فلینی به راهی یكسر متفاوت از راه زاواتینی می‌رود. او همچون روسیلی گونه‌یی نئورئالیسم مشخص را بر گزیده است.»
جاده را نخستین اثر از سه‌گانه فلینی درباره «تنهایی» می‌شناسند. دو اثر دیگر عبارتند از كلاهبرداری و شب‌های كابیریا. فیلم بیش از پنجاه جایزه جهانی كسب كرده، از جمله جایزه بزرگ جشنواره ونیز، جایزه منتقدان نیویورك و جایزه اسكار برای بهترین فیلم خارجی.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست