بشقاب‌درمانی

اگر دارید مرتب از خودتان می‌پرسید که چه کنم تا لاغر شوم، محققان به شما پیشنهاد می‌کنند که سایز بشقاب غذایتان را کوچک کنید. تحقیقات نشان داده است هر چه بشقاب غذاخوری بزرگ‌تر …

اگر دارید مرتب از خودتان می‌پرسید که چه کنم تا لاغر شوم، محققان به شما پیشنهاد می‌کنند که سایز بشقاب غذایتان را کوچک کنید. تحقیقات نشان داده است هر چه بشقاب غذاخوری بزرگ‌تر باشد، ما آن را بیشتر پر می‌کنیم و بیشتر غذا می‌خوریم...

در حقیقت این چشم‌ها هستند که به جای معده در خوردن یا نخوردن تصمیم می‌گیرند. وقتی شما بشقاب بزرگی را نیمه خالی از غذا پر می‌کنید، پس از خوردن تمام غذا این حس به شما دست می‌دهد که به اندازه کافی غذا نخورده‌اید و هنوز گرسنه‌اید. حالا فرقی نمی‌کند که بشقاب شما سایز بزرگ باشد یا متوسط. به هر حال نیمه خالی بودن بشقاب به معنی گرسنه ماندن است. وقتی بشقاب بزرگ انتخاب کنید، بیشتر می‌خورید و چاق‌تر می‌شوید، در حالی که می‌توانید به آسانی بشقاب‌تان را کوچک کنید.

یک آزمایش ساده

می‌خواهیم آزمایشی ساده انجام دهیم. ۱۵۰ گرم برنج را بپزید و در ظرفی با سایز بزرگ قرار دهید، اصلا به چشم نمی‌آید. حالا این برنج را بخورید حتی اگر تا آخرین دانه هم مصرف کنید، باز هم احساس گرسنگی خواهید کرد و انگار مقدار کمی غذا خورده‌اید، حالا یک بشقاب کوچک‌تر بردارید و همان مقدار برنج را درون آن بریزید. مقدار برنج در این بشقاب بیشتر دیده می‌شود. مقدار غذا همان است اما چشم شما آنها را متفاوت می‌بیند.

این خطای دید است

اگر دو دایره مشکی یک اندازه را در دو بشقاب با اندازه‌های مختلف قرار دهید، گمان می‌کنید کدام یک از این دایره‌های مشکی بزرگ‌تر از دیگری است؟ حتی اگر جواب را از پیش هم بدانید، باز هم اعتراف می‌کنید که به چشم‌تان می‌آید بشقاب کوچک‌تر دایره‌ای بزرگ‌تر دارد. فرض کنید دایره مشکی مقداری برنج در بشقاب شما باشد. کوچک بودن بشقاب، مقدار برنج را بزرگ‌تر نشان می‌دهد و چشم شما را گمراه می‌کند.تاکنون تحقیقات بی‌شماری نشان داده است که اندازه و مقدار ماده غذایی در یک ظرف بر مقدار اشتها تاثیر می‌گذارد. در سال ۲۰۰۱، برایان وانسینک، محقق آزمایشگاه Food and Brand برای فهم بهتر این موضوع که چگونه شرایط محیطی بر میزان تغذیه‌ ما تاثیر می‌گذارد، آزمایشاتی را انجام داد. وی گروهی از همکاران خود را به عصرانه دعوت کرد و برای گروهی از افراد بستنی خوری‌های بزرگ و برای گروهی دیگر بستنی خوری‌های کوچک گذاشت. در نهایت میزان بستنی مصرف شده توسط هر فرد مورد بررسی قرار گرفت. آمار نشان داد افرادی که بستنی‌خوری‌های بزرگ داشته‌اند ۳۱ درصد بیش از کسانی که بستنی‌خوری‌های کوچک داشتند، بستنی خورده بودند. این مطلب در رابطه با قاشق هم همین‌طور است. وانسینک در مهمانی دیگری دو سایز قاشق به مهمانان خود داد و متوجه شد افرادی که قاشق بزرگ‌تر داشتند ۵۷ درصد بیش از افرادی که قاشق کوچک داشتند، غذا خوردند.

در دام لیوان‌ها نیفتید

شاید برایتان جالب باشد اما این مطلب در مورد سایز لیوان‌ها نیز صادق است. هرچه یک لیوان بزرگ‌تر باشد، علاقه ما به نوشیدن بیشتر می‌شود. البته اگر نوشیدنی شما آب باشد، سایز لیوان مهم نیست ولی اگر نوشابه یا نوشیدنی قنددار باشد، موضوع کاملا فرق می‌کند. بررسی‌ها نشان داده است مقدار نوشیدنی مصرفی در لیوان‌های بلند و باریک کمتر از لیوان‌های کوتاه و بزرگ است و تفاوت عددی معادل ۳۷ درصد را نشان می‌دهد. این موضوع در مورد کودکان پررنگ‌تر است و تفاوت میزان مصرف نوشیدنی در آنها به ۷۴ درصد می‌رسد.

سیری به اشتها ربطی ندارد!

برایان وانسینک برای اثبات این مساله که احساس سیری وابسته به غذا‌ی خورده شده نیست، آزمایشی روی دو گروه از افراد انجام داد. برای گروهی یک بشقاب سوپ گذاشته شد و برای گروهی دیگر بدون آنکه بفهمند میزان سوپ بشقاب کم‌کم افزایش می‌یافت. بررسی‌ها نشان داد، مهمانان هر دو گروه پس از اتمام سوپ داخل بشقاب اظهار سیری کردند، در حالی که گروه دوم دو برابر گروه اول سوپ خورده بودند.

یک راه‌حل مناسب

یک راه ساده برای فرار از پرخوری وجود دارد و آن اینکه سایز بشقاب، قاشق و لیوان‌هایتان را کوچک کنید.بشقاب‌های بزرگ، زیبا و گران قیمت‌تان را که از غذا خوردن درون آن لذت می‌برید، داخل کمد گذاشته و بشقاب‌های کوچک‌تر بخرید. تفاوت میزان غذایی که در بشقاب متوسط و بزرگ می‌خورید، ۳۰ درصد است. ببینید روزانه این ۳۰ درصدها اگر جمع شود در سال چه قدر چاق می‌شوید؟ لیوان‌ها و بستنی‌خوری‌هایتان را هم عوض کنید و به چشم‌هایتان سالم زندگی کردن را یاد دهید.

منبع: La nutrition

ترجمه: سمیه مقصودعلی