دور تابلوهای غمناک خط بکشید

قرار دادن تابلوهای مختلف در خانه و تماشای مداوم آنها می تواند بر روحیه افراد تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد معمولا انتخاب تابلوها با زمینه و طرح های مختلف, به ویژگی های روانی, شخصیت و خلق وخوی افراد بستگی دارد

قرار دادن تابلوهای مختلف در خانه و تماشای مداوم آنها می‌تواند بر روحیه افراد تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد. معمولا انتخاب تابلوها با زمینه و طرح‌های مختلف، به ویژگی‌های روانی، شخصیت و خلق‌وخوی افراد بستگی دارد...

گاهی هم انتخاب تابلو برای منزل از یک طرز تفکر خاص در زندگی‌ افراد نشات می‌گیرد. یعنی گاهی یک تابلو می‌تواند نشان‌دهنده طرز تفکر و احساسات فرد باشد و به نوعی هیجان‌های او را نشان دهد. برخی ترجیح می‌دهند تابلوهایی با عکس درختان برگ‌دار تهیه کنند و برخی دیگر دوست دارند درختان تابلو فقط ساقه و تنه داشته باشد و برگی روی شاخه‌ها را نپوشانده باشد. کوه، طبیعت، رودخانه، چهره انسان‌ها و گل‌ها هم می‌توانند از طرح‌های انتخابی افراد برای خرید تابلو باشند و هرکدام از این تصاویر، نوع نگرش فرد به زندگی و چگونگی شخصیت او را نشان می‌دهد.

البته گاهی هم انتخاب تابلو خیلی به شخصیت و خلق‌وخوی فرد ربطی ندارد و نوعی یادگیری است. مثلا فرد به خانه اقوام یا دوستانش می‌رود و با دیدن تابلویی در آن خانه، حس می‌کند که چنین تصویری می‌تواند حال و هوای خوبی به خانه‌اش ببخشد. تمام این مواردی که گفتیم، دلایل انتخاب یک تابلو به‌وسیله افراد مختلف بود، اما اینکه تابلوها چه تاثیری بر روحیه افراد خانواده یا مهمان‌های خانه دارند، نکته‌ای است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

● تابلوهای ترسناک خواب را مختل می‌کنند

معمولا تابلوها تاثیر مستقیمی بر روحیه افراد دارند و می‌توانند حس شادی، ترس، غم یا حتی هیجان را در آنها به وجود آورند. مثلا خود من بارها با افرادی مواجه شده‌ام که به روشنی اعلام کردند در دوران کودکی تابلویی در خانه‌شان وجود داشته که از آن می‌ترسیده‌اند. گاهی این ترس و اضطراب می‌تواند زمینه‌ساز اختلال خواب،‌ تنش و کابوس‌های شبانه در بچه‌ها و حتی بزرگسالان شود. این مساله در سنین پیش از نوجوانی، بسیار شایع‌تر است و به خوبی نشان می‌دهد که تابلوهایی با تصاویر وحشتناک می‌توانند تاثیر منفی بر روحیه بچه‌های کوچک‌تر داشته باشند. به همین دلیل به والدین عزیز توصیه می‌شود هنگام خرید تابلو برای منزل و اتاق بچه‌ها توجه کافی داشته باشند و از تهیه تابلوهایی که تصاویر وحشتناک،

تیره و تار، حیوانات درنده یا ... دارند، پرهیز کنند تا زمینه بروز اختلال‌های روانی را برای فرزندانشان ایجاد نکنند. ضمن اینکه خرید و نصب سر حیوانات مختلف در خانه هم کار درستی نیست.

● تابلوهای غمناک افسردگی را تشدید می‌کنند

گاهی میزان تاثیر تصاویر تابلوها به موقعیت فعلی افراد بستگی دارد. یعنی اگر یکی از افراد خانواده یا مهمان‌های خانه به هر دلیلی درگیر مشکلی عاطفی یا از نظر روانی تحت فشار باشد، دیدن تابلوی تیره‌ای که تصویری غم‌انگیز و حزن‌آلود دارد، می‌تواند برایش تداعی‌کننده غم و اندوه شود و او را بیش از پیش درگیر مشکل و ناراحتی‌ کند. در مواردی هم مشکل افرادی که به افسردگی مبتلا هستند، با مشاهده تابلوهای غم‌انگیز، تشدید و تمام خاطره‌های بد برای آنها دوباره زنده می‌شود. به همین دلیل به افرادی که درگیر افسردگی، انزوا، ناراحتی‌های عاطفی و مشکلات خلقی هستند یا به خانواده‌هایی که چنین افرادی در میان آنها زندگی می‌کند، توصیه می‌شود تابلوهایی با تصاویر شاد و سرزنده در منزلشان نصب کنند و دور تابلوهایی که غم و ناراحتی‌ را تداعی می‌کنند، خط بکشند. در این مورد، اصل مجاورت مطرح است. یعنی وقتی فرد افسرده‌ای در مجاورت یک وسیله مانند تابلویی با زمینه ناراحت‌کننده قرار می‌گیرد، مشکلش تشدید می‌شود. این در حالی است که تابلوهایی با تصاویر شاد و زیبا، نه تنها روحیه‌ای مثبت و طراوتی دلپذیر برای افراد معمولی به ارمغان می‌آورند، بلکه می‌توانند افراد افسرده را هم از حال و هوای اندوه و ناراحتی خارج کنند.

● تابلوها می‌توانند ما را شاد یا غمگین کنند

نکته دیگر اینجاست که گاهی ارتباط و مشاهده یک تابلو در خانه آنقدر زیاد می‌شود که دیگر جذابیت و تاثیر روانی‌اش را برای افراد خانواده از دست می‌دهد. البته این تابلوها می‌توانند همچنان تاثیر روانی مثبت یا منفی بر مهمان‌ها و افراد تازه‌وارد بگذارند. گاهی برخی از تابلوها تداعی‌کننده خاطرات خوب یا بد گذشته برای مهمان‌ها یا خود ما هستند. مثلا تماشای تصویر پلنگی که در یک جنگل در حال شکار آهو است، می‌تواند باعث مرور خاطرات بد بسیار زیادی در ذهن بیننده شود. مراجعی داشتم که می‌گفت یکی از تابلوهای خانه‌اش نقش یک روباه و بچه‌هایش است. یک روز یکی از مهمان‌هایی که به خانه ایشان رفته بود، با دیدن این تصویر ناراحت شده و گفته بود با دیدن این تابلو یاد خاطرات بد مربوط به پستی، رذلی و حتی دزدی می‌افتد. وقتی آن فرد را روانکاوی کردیم، متوجه شدیم که در گذشته ضربه‌ای از اطرافیان خود خورده و از آنجا که روباه را نماد پلیدی و رذالت می‌دانسته، با دیدن چنین تابلویی تمام خاطرات بد گذشته دوباره برایش زنده شده و به همین دلیل دیدن تابلویی که نماد نیرنگ، فریب و پستی بوده، او را آزار داده است. پس دیدن یک تابلو حتی در یک نظر کوتاه هم می‌تواند تاثیر منفی یا مثبتی بر حال و روحیه افراد داشته باشد و آنها را شاد یا غمگین کند.

دکتر پرویز رزاقی

روان‌شناس، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی