نگران شویم!

پدیده نگارش و انتشار آثار «بازاری و سطحی» در حوزه ادبیات منثور و منظوم، در سال های اخیر شکل گسترده ای یافته است.
گرانی هزینه چاپ و نشر و پایین بودن سطح مطالعه در کشورمان، برخی ناشران …

پدیده نگارش و انتشار آثار «بازاری و سطحی» در حوزه ادبیات منثور و منظوم، در سال های اخیر شکل گسترده ای یافته است.

گرانی هزینه چاپ و نشر و پایین بودن سطح مطالعه در کشورمان، برخی ناشران را بر آن داشته است تا بمنظور بدست آوردن منفعت کلان مالی، رو به نشر آثاری عامه پسند و بازاری آورند.

این گونه آثار عمدتاً دو گروه از مخاطبان را در برمی گیرد:«کودکان» و «زنان» بویژه دختران نوجوان!

آثار مربوط به حوزه کودکان، آثاری کم حجم اند که بنا به ضرورت سرگرم سازی کودکان، اقبال نسبت بدین گونه آثار در اندازه ای کلان صورت می گیرد. رمان های بلند «عاطفی- خانوادگی» نیز به دلیل نشانه روی بر احساس، اذهان مخاطبان زن و به ویژه دختران نوجوان را که از سطح بالایی از حساسیت حسی و عاطفی برخوردارند، به سوی خود جلب می کنند.

روشن است که بازار کتاب باید همه مخاطبان و کلیه سلایق را در برگیرد. اما این در برگیری نباید چنان بازار را اشباع سازد که مخاطبان و دیگر سلایق نادیده انگاشته شوند. چگونه می توان نپذیرفت که عرضه پرشمارگان کتاب های سطحی و بازاری، خواننده را تنبل بار می آورد و سلیقه و ذهن و درک او را از رویکرد به آثار وزین ادبی بازمی دارد؟!

نویسنده یا شاعری که در تنگنای مالی قرار دارد و برای منتشر کردن اثر فاخر خود در جلب نظر ناشران ناموفق است، یا سرخورده می شود، یا آزرده؛ از حجم تولیدات ادبی خود می کاهد و یا خود نیز جزیی از اجزای تولیدگران آثار بازاری می شود تا چرخ زندگی اش بگردد.

برخی برآنند ناشران و برخی نویسندگان برای ادامه بقای خود ناچار به نشر سراسیمه و جدی آثار بازاری و سطحی اند.اما آیا برای بقای اقتصادی باید خودخواهانه تیشه به ریشه فرهنگ جامعه زد؟!

فرهنگ سازی در حوزه کتابخوانی و سخت گیری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه اختصاص مجوز به کتاب ها، راهکارهای اصلی ممانعت از نشر گسترده آثار بازاری و سطحی است.

این راهکار هااز نظر متولیان پوشیده نبوده و نیست. مسئله اما این است که باید «نگران» شویم. تا هنگامی که «نگرانی فرهنگی» بر ما چیره نشود، راهکارها ،جنبه عملی نمی گیرد و یا دست کم به درستی به مرحله «عمل» نمی رسند.

پژمان کریمی