چـرا بچـه هـا از دکـتـر مـی تـرسـنـد

یکی از سخت ترین کارهای والدین, واکسن زدن به بچه های کوچکشان است

یکی از سخت‌ترین کارهای والدین، واکسن‌زدن به بچه‌های کوچکشان است. بیشتر کودکان با دیدن سرنگ به شدت می‌ترسند، گریه می‌کنند و می‌خواهند از دست پزشک فرار کنند...

کودک‌ از پزشک می‌ترسد و لباس سفید پزشک او را بیشتر نگران می‌کند. گاهی کودکان در مورد درمان‌های پزشکی تصورهای اشتباهی دارند. محققان توصیه می‌کنند والدین در مورد اینکه چرا باید پزشک را ملاقات کنند، به کودک توضیح دهند و بگویند که چه اتفاقاتی ممکن است در مطب بیفتد. بیشتر ترس کودکان به این دلیل است که نمی‌دانند چه چیزی در مطب در انتظارشان است. نوع و میزان ترس کودک از پدیده‌های مختلف به عواملی مثل سن، جنس، تجارب گذشته، میزان رشد ذهنی، ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی (که کودک از والدین و همسالان خود آموخته) و بالاخره به احساس امنیت کودک، بستگی دارد.

چند توصیه کاربردی زیر برای کاهش ترس کودکان از پزشک می‌تواند مؤثر باشد:

▪ برای مبارزه با ترس کودک، به او توضیح دهید قرار است کجا بروید. در مورد وسایل پزشک هم به او توضیح دهید؛ مثلا گوشی برای گوش کردن صدای قلب است یا با یک چوب کوچک پزشک می‌تواند ته گلو و زبان را معاینه کند. هنگام معاینه کمک کنید و آرام باشید. وقتی کودک والدین خود را عصبانی و دستپاچه ببیند، بیشتر می‌ترسد زیرا فکر می‌کند قرار است حادثه بدی اتفاق بیفتد.

▪ یک کیف لوازم پزشکی برای کودک بخرید تا با وسایل پزشکی آن نقش پزشک را برای حیوانات و عروسک‌ها و شما بازی کند.

▪ واکسن درد دارد بنابراین به دروغ نگویید درد ندارد. به کودک بگویید واکسن برای سلامت او مفید است.

▪ بچه‌ کوچک‌تر را همراه خواهر و برادرش نزد پزشک ببرید تا بداند که او هم باید مانند خواهر و برادرش به طور منظم به پزشک مراجعه کند.

▪ اجازه دهید عروسکش را هم با خود بیاورد. پزشک می‌تواند حیوان یا عروسک کودک را قبل از معاینه او معاینه کند تا کودک مطمئن شود دلیلی برای ترس و نگرانی وجود ندارد.

▪ به کودک اعتماد به نفس بدهید. به او بگویید می‌دانم اصلا از پزشک نمی‌ترسی و به حرف‌های پزشک خوب گوش می‌دهی.

▪ ترس را به کودک القا نکنید. والدینی که هنگام واکسن‌زدن به فرزندشان خود دچار استرس‌های شدید می‌شوند و دست و پای خود راگم می‌کنند، معمولا باعث ناراحتی بیشتر کودک می‌شوند و هیچ اقدامی برای بهتر شدن وضع کودک خود نمی‌کنند آنها از درد کشیدن فرزندشان هنگام واکسن زدن ناراحت می‌شوند و گاهی همراه او گریه می‌کنند و وضع را بیش از پیش بدتر می‌کنند. بهتر است به آرامی به کودکتان بگویید که این کار برای سلامتی‌اش مفید است و باید تحت هر شرایطی انجام شود. مطمئن باشید کودکان آنقدر باهوش هستند که متوجه ماجرا شوند.

● دلایل ترس کودکان هنگام معاینات پزشکی

▪ جدایی از والدین: بیشتر کودکان از اینکه در اتاق دیگری و دور از پدر و مادرشان تحت معاینه قرار بگیرند، می‌ترسند. ترس جدایی از والدین هنگام معاینه‌های پزشکی، اغلب در بین کودکان زیر ۷ سال شایع است بنابراین بهتر است پزشک اجازه دهد والدین، مخصوصا مادر، هنگام معاینه همراه کودک باشند.

▪ درد: عامل دیگری که ممکن است کودک را از معاینه پزشک بترساند، «احساس درد» ناشی از معاینه است. برخی از کودکان می‌ترسند معاینه پزشک آسیبی به آنها برساند. به خصوص اگر نیاز به تزریق واکسن یا آمپول باشد. ترس ناشی از درد معاینه در بین کودکان ۱۲-۶ سال بسیار رواج دارد، هرچند ممکن است تا سال‌های بعد نیز این ذهنیت در آنها بماند.

▪ رفتار پزشک: متاسفانه یکی از عوامل موثر بر ترس کودک، شیوه رفتار و روش ارتباط برقرار کردن او با کودک است. برخی پزشکان کودک را سریع معاینه ‌می‌کنند. ممکن است کودک از این همه عجله و سرعت پزشک به وحشت افتد و برداشت غلط و نادرستی از معاینه در ذهن خود بپروراند که نتیجه نهایی آن نیز بیزاری و ترس او از فرآیند معالجه و درمان است. در حالی که اگر پزشک، با صبر و حوصله و کمی بازی و گفت‌وگویی ساده و محبت‌آمیز درباره مسائل مورد علاقه، با او ارتباط برقرار کند و درصدد کسب اعتمادش بربیاید، بسیاری از ترس‌ها و نگرانی‌های کودک کاهش می‌یابد.

خوب است پدر و مادر نیز بعد از معاینه، پاداشی مناسب برای کودک در نظر بگیرند تا باعث تکرار رفتار شجاعانه او در معاینه‌های بعدی شود.

گاهی نگرانی کودک از معاینات پزشکی، ناشی از اطلاعات غلطی است که احتمالاً از پدر و مادر یا نزدیکان خود می‌گیرد. در مواردی ممکن است والدین با بد‌بینی تصور کنند کودک حتماً باید در بیمارستان بستری شود و مورد عمل جراحی قرار گیرد یا حتی تصور کنند با کمترین اهمال‌کاری، کودک تلف می‌شود. این برداشت‌های غلط می‌تواند باعث خیال‌پردازی‌های موهوم کودک شود و او را به شدت از محیط‌های مرتبط با پزشکی و درمان بترساند.

منبع: webMD

ترجمه: مژگان کریمی