یکشنبه, ۱۰ تیر, ۱۴۰۳ / 30 June, 2024
مجله ویستا

پسامدرن


پسامدرن

▪ سایمون مالپاس
▪ ترجمه بهرام بهین
▪ انتشارات ققنوس
پسامدرن را می‌توان به معنای تلفیق سنت و مدرنیته دانست. هنگامی که غرب خود را در عقب‌ماندگی و رکود گرفتار دید، به فکر برون‌رفت …

سایمون مالپاس

ترجمه بهرام بهین

انتشارات ققنوس

پسامدرن را می‌توان به معنای تلفیق سنت و مدرنیته دانست. هنگامی که غرب خود را در عقب‌ماندگی و رکود گرفتار دید، به فکر برون‌رفت از این شرایط افتاد. متفکران غربی دلیل این شرایط را وابستگی به سنت‌های پیشین تفسیر کردند و به این ترتیب، وجوه گوناگون سنت را یکسره نفی کردند و به ارائه تعاریف تازه‌ای از جهان تازه‌ای که برای خود ساخته بودند، پرداختند.

انسان غربی با تعاریف بسیاری که در حوزه‌های مختلف علمی، فرهنگی و هنری عرضه کرد، به پیشرفت‌های زیادی نیز در زمینه‌های صنعت، اختراعات و اکتشافات دست یافت اما در این میان تعریف و جایگاهی برای هویت و سرشت انسان در نظر گرفته نشده بود و به همین دلیل انسان مدرن، به ماشینی بی‌هویت برای تولید و مصرف تبدیل شد.

در این مرحله اندیشمندان غربی بار دیگر به تکاپو افتادند و در پی یافتن هویت خود رفتند. بخشی از این جست‌وجو در گذشته میسر می‌شد؛ گذشته‌ای که «انسان آلونک‌نشین» با فکر کردن به آن، احساس می‌کند شخصیت گمشده و پاسخ سؤالات بی‌شمارش را بازیافته است. از آنجا که رجوع به گذشته با مدرنیسم در تضاد است، راه حل این مسئله وضعیتی جدید به نام «پسامدرن» بود. پسامدرن با سنت‌های گذشته آشتی کرد اما دستاوردهای دوران مدرن را یکسره نفی نکرد و شاخصه‌ها آن را با سنت درهم آمیخت تا نوعی از تلفیق و ساده‌گیری مسائل مختلف شکل گیرد.

سایمون مالپاس، نویسنده این اثر در کتاب خود نظریه‌ها و تعاریف پسامدرنیسم و پسامدرنیته را بررسی می‌کند و به کنکاش در تأثیر آنها در حوزه‌هایی نظیر هویت، تاریخ، هنر، ادبیات و فرهنگ می‌پردازد. وی می‌کوشد برای اشکال مختلف امر پسامدرن و تجارب متضاد پسامدرنیته در کشورهای غربی و کشورهای در حال توسعه با نگاهی به ذهنیت، تاریخ و سیاست بررسی کند و در این میان تا اندازه زیادی نظرات اندیشمندانی نظیر هگل، اسکات، مارکس، فروید، فوکویاما، بودریار، هابرماس و جیمسون را دستمایه خود قرار می‌دهد و به تحلیل آنها می‌پردازد.

کتاب «پسامدرنیسم» را می‌توان اثری دانست که برای تحلیل موضوعی به نظر پیچیده، زبانی ساده و سوژه‌هایی مخاطب‌پسند را برمی‌گزیند و در قالب مفاهیمی سره و قابل فهم، پست‌مدرنیسم را در اصلی‌ترین شاخه‌های آن بررسی می‌کند.

این اثر بیش از آن که بخواهد مفهومی نو و نظری تازه را در عرصه پسامدرنیسم مطرح کند، به دنبال واکاوی و بررسی نظریات دیگر اندیشمندان است، اندیشمندانی که با اظهار تئوری‌های خود به جریان فکری پسامدرن شکل دادند و سبب تأثیرگذاری آن در حوزه‌های گوناگون زندگی بشری شدند.