پوست صورت و مراقبت از آن

اشعه ماورا بنفش خورشید اثرات ثابت شده ای بر روی افزایش انواعی از سرطانهای پوست تـسـریع و تـشـدید پـیری چروک پوست و بـدتـر شــدن بـرخـی از بیماریهای پـوسـتی و ایجاد و تشدید لک صورت و کک و مک دارد

●چروک صورت

- چـروک صورت: بوجود آمدن شیارهای عـرضی در پیشانی و شیارهای طـولی در بین دو ابرو و نیز شیارهای کنار چشم ها و دهان و بر روی گونه ها.

- علل بوجود آورنده چروک: در ایجاد چروک صورت علتهای گوناگونی وجود دارد.

مسئول نگه داشتن قوام پوست کلاژن داخل درمی میباشد; حال به هر علتی در روند کلاژن سازی اختلالی بوجود آید می تواند باعث چروک پوست گردد. با افزایش سن کلاژن سازی دچار وقفه میگردد و افراد با سنین بالا پوستی افتاده دارند.

اختلالات ارثی در تولید کلاژن در بیماران سندرم مارفان و سندرم اهلر دانلس از این جمله اند در این بیماران پوست بعلت نقص در کلاژن سازی دچار افتادگی زود رس میگردد.

علاوه بر کلاژن سازی علتهای دیگری نیز در ایجاد چروک پوست دخیلند از جمله : افزایش قـدرت عـضلانی زیر پوست میباشـد; افراد عـصبی و اخـمو بعـلت اسـتفاده زیاد از عضلات صورت دچار این حالت میشوند و با افزایش قدرت این عضلات چروک زود رس پیدا میکنند.

افرادی که قـبلا" چاق بوده ولی دچار لاغری میشوند بعلت از دست دادن چربی زیر پوستی دچار افتادگی پوست میشوند و چروک بوجود می آید.

افراد سیگاری بعلت از دست دادن چربی زیر پوستی ( عدم تغذیه مناسب و کاهش اشتها ) و همچنین نقص در کلاژن سازی و علتهای گوناگون دیگر دچار چروک زودرس می شوند.

پوسـتهای خشـک نسـبت به پوسـتهای چـرب زودتر دچـار چروک میشوند که میتواند به دلیل علت زمینه ای پوست خشک باشد ( عدم نگهداری آب در پوست به دلایل سرشتی ). علتهای دیگری نیز وجود دارد که از حوصله این بحث خارج میباشد.

برای پیشـگیری در ایجاد چروک باید عـوامل ایجاد کننده آن را از بین برد از جمله : تغـذیه مناسب - عدم مصرف مواد مخدر و دخانیات - اعصاب آرام و غیره.

روشهای متنوعی برای از بین بردن چروک صورت وجود دارد:

۱) مصرف کرمهای مرطوب کننده تا حدودی میتوانند چروکهای ریز را بطور موقت از بین ببرند.

۲)انجام پیلینگ : چه بصـورت تدریجـی با مصـرف کـرمهای حـاوی AHA با درصـدهای پائین و چه به صـورت پیلینگ در مطــب با داروهای پیلینگ با درصــد بالا. با این روشــها تحریک کلاژن سازی صورت می گیرد.

۳)انجام لیزر با انواع گوناگون لیزر(تحریک کلاژن سازی)

۴)جدید ترین روش برای از بین بردن چروک صورت تزریق آمپول رقیق شده و غیرسمی شده ســم میکــروب بوتیلیسم ( botox ) در داخــل عـضلات پوســت صـورت.

با این روش عضلات صورت را فلج یا ضعیف میکنند و باعث از بین رفتن چروک صورت می گردد. این روش موقتی میباشد و بسته به افراد از ۳ ماه تا ۹ ماه طول میکشد. با تکرار تزریق این فاصله زمانی افزایش می بابد.

●پیلینگ یا لایه برداری

پیلینگ یا همان لایه برداری به عملی گفته میشود که لایه سطحی پوست بطرقی برداشته شود.

مواردی که لایه برداری انجام میگیرد :

*‌وجود جوش صورت و از بین بردن اسکارهای باقیمانده از جوش صورت

* وجود لک صورت یا ملاسما

* وجود کک و مک یا فرکل ( freckle )

*وجود هر نوع اسکار از قبیل :· سوختگی؛ باقیمانده هر نوع ضایعه در صورت

* وجود انواعی از لک باقیمانده از التهاب قبلی

●طریقه پیلینگ

لایه برداری را میتوان به طرق گوناگون انجام داد:

* لایه برداری شیمیائی :بوسیله مواد شیمیائی که عمدتا" از اسید با در صدهای متفاوت است انجام میگیرد.معمولا" از الفا هیدروکسی اسید ( AHA )؛ تری کلرو استیک اسید ( TCA ) و فنل با درصدهای متفاوت استفاده می شود.

* لایه برداری میکانیکی : بوسیله ابزارهای تراشنده لایه سطحی پوست را می تراشند از جمله:

(dermabresion استفاده از یک دستگاه دوار و تراشنده ) و یا بوسیله سنباده .

* لایه برداری بروش لیزر: معمولا" از لیزر CO۲ برای این منظور استفاده میشود.

انتخاب پوست مناسب جهت هر نوع پیلینگ در نتیجه عمل بسیار دخیل می باشد به اینصورت که نمیتوان هر نوع پیلینگ را برای هر نوع پوست انتخاب کرد.

جـدا از اینکـه پیلینگ را در چـند جـلسه میتوان انجـام داد. روش پیلینگ بصورت طـولانی و مداوم نیز صورت میگیرد، این روش بوسیله کرم های دارای الفا هیدروکسی اسید با در صد متفاوت معمولا" کمتر از %۱۵ انجام میگیرد، در این روش فرد هر شب از این کرمها بر روی جـاههایی که میخـواهـد لایه برداری شود؛ استفاده می کند.

در مواقعی که فرد از پیلینگ استفاده میکند باید از نور خورشید اجتناب کند و حتمآ از ضد آفتاب در مواقع خارج از منزل استفاده کند.البته پیلینگ را نمیتوان به همه افراد تجویز کرد و باید جهت پیلینگ افراد انتخاب شوند.

●جوش صورت یا آکنه

آکنه یا جوش یک اختلال پوستی میباشد که در سنین نوجوانی شروع وتا آخر جوانی همراه افراد درگیر میباشد درمان بیشتر جنبه کنترل جوش صورت به منظور بهبودی موقتی تا ما دامای که تحت درمان دارویی قرار دارند و به منظور جلوگیری ااز بوجود آمدن جوشگاهای عمیق می باشد.

اول از همه باید دید که ضایعات واقعاً جوش هستند. چون خیلی از ضایعات پوستی شبیه جوش بروز میکنند. جوش بیشتر در نواحی سبوره ( نواحی از بدن که دارای غدد چربی فراوان میباشد) دیده می شود.

- غدد چربی بطور طبیعی در تمام سطح پوست گسترش دارند و مسئو ل چرب نگه داشتن سطح پوست میباشند. همچنین به علت دارا بودن بعضی مواد دارای خاصیت ضد میکروبی و قارچی هستند. این غدد در کف دست و پا و لـب وجود ندارند و بیشترین تراکم آنها در صورت ؛ سر ؛ سینه و قسمت بالای پستان می باشد.

جوش بیشتر در صورت دیده میشود و بصورت انواع شکلها از قبیل:

- کومدون ( جوشهای ریزی که بصورت سر سیاه و سر سفید دیده می شوند )؛

- پاپول (جوشهای برجسته و قرمز رنگ)؛

- پاسچول (جوشهای چرکی)

- و بالاخره ناجول و کیست (جوشهای بزرگ و دارای عمق و مواد داخل آنها)

از بسته شدن دهانه خروجی غدد چربی بعلت های گوناگون جوش بوجود می آید. علتهای بسته شدن این دهانه ها شامل:

۱) تولیـد و ترشح زیادی چربی در این غدد که خود این میتواند بعلت ارثی بودن یا عدم تنظیم هورمونی باشد. البته گاهی سطح هورمون در سطح طبیعی میباشد ولی پوست به این مقدار طبیعی نیز حساس است.

۲) رشد میکروب در دهانه غدد که باعث التهاب و بسته شدن این غدد می شوند.

۳) اختلال در کراتینی شدن ( در تشکیل کراتین دهانه اختلال وجود دارد مثل افرادی که سوء تغـذیه یا رژیم غـذائی دارند که اسیدهای چرب ضروری در بدن آنها کـم میباشد و یا بعـلتهای دیگری این اختلال وجود دارد).

جوشهای صورت را نمیتوان بطور کامل از بین برد ولی میتوان آنها را تحت کنترل در آورد.

درمان این جوشها بستگی به نوع جوش انجام می گیرد. در کل شستشوی مکرر نواحی جوش بویژه با صابونهائی که اسیدیته میباشند و از خود بقایایی به جا نمیگذارند از تشکیل جوش جـدید تا حـد زیادی مـوثر هسـتند و در درمان نیز کـمک کـننده میباشند. این صابونها در داروخانه ها موجودند و به عنوان ضد جوش معرفی میشوند. در درمان جوش از داروهای ضد باکتری ( میکروبی ) نیز استفاده میشود. که بستگی به نوع جوش و گسترش آن دارد.

داروهای دیگری نیز بسته به نوع جوش در درمان مصرف دارند که اختصاصی میباشند و از حوصله این بحث خارج هستند.

افرادی که دارای جـوش میباشـند باید از مصـرف هر گـونه کـرم یا پـماد اجـتناب کنند: چون باعث بدتر شدن جوشها میگردند.

---