جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

نشانه های مردمداری چیست


نشانه های مردمداری چیست

مردمداری اخلاق زیبنده مسلمانی است که می خواهد از الگوهای دینی و ارزش های مکتبی الهام بگیرد و زندگی اسلامی داشته باشد مرد مداری, اخلاق انبیا و اولیاست

مردمداری اخلاق زیبنده مسلمانی است که می‌خواهد از الگوهای دینی و ارزش‌های مکتبی الهام بگیرد و زندگی اسلامی داشته باشد. مرد مداری، اخلاق انبیا و اولیاست. یکی از ضرورت‌های اخلاق مسلمانی و معاشرت اسلامی مردمداری است، یعنی با مردم بودن، برای مردم بودن، در خدمت دیگران بودن، شریک درد و رنج و راحت و غم دیگران بودن. همراهی و همدردی و همخونی و همگامی با دیگران و هر نام دیگری که بتوان بر آن گذاشت.مردم داری رمز و راز حیات اجتماعی یک مسلمان است و برای او پایگاه مردمی و برخورداری از رافت و رحمت و مودت و حمایت مردم را فراهم می‌آورد. ماهی به آب زنده است و یک مسلمان اجتماعی، به حسن سلوک با دیگران. باید دید چه چیزهایی و چگونه رفتارهایی و چه روحیاتی این زمینه و موقعیت و پایگاه را برای انسان پدید می‌آورد؟ وقتی هدف یک مسلمان خدمت بیشتر به همنوعان است، باید راه و رسم آن را هم آموخت. مردمداری، یکی از این رمزها است.بدون شناخت نمودها و شاخصهای مردمداری و این خصلت نیکو نمی توان به رمز آن دست یافت. چه روحیه‌ها و خصلت هایی سبب جذب دیگران می‌شود؟ جذبی که راهگشای توفیق بیشتر برای خدمت و همدلی باشد.برخی از این نمودها از این قرار است:

● خوش‌اخلاقی

حسن خُلق کمندی است که دیگران را در دام محبت اسیر می‌کند. چه کسی وجود دارد که از برخورد شایسته خوشش نیاید و جذب چنین انسانی نشود؟ از امام صادق(ع) پرسیدند: حدو مرز اخلاق نیک،چیست؟ فرمود،آن است که اخلاقت را نرم کنی، کلامت را پاکیزه سازی و با چهره ای باز و گشاده با برادران دینی ات روبه‌رو شوی. گشاده‌رویی، از بارزترین صفات رسول خدا(ص) بود که سهمی عمده در جذب مردم به اسلام و شیفتگی آنان به شخص پیامبر اسلام(ص) داشت. خداوند درباره این خصلت مردمی رسول اکرم(ص) می‌فرماید؛ به خاطر رحمت الهی بود که برای مردم نرم شدی و اگر تندخو و خشن و سخت دل بودی، از دور تو پراکنده می‌شدند. در ادامه آیه می‌فرماید: پس، از آنان در گذر، برایشان استغفار کن و در کار با آنان مشورت نما.

● عفو و گذشت

کینه‌توزی و لجاجت، ویژه روح‌های حقیر و همت‌های پایین است. برعکس آنان که نظر بلند و روح بزرگ دارند، پوزشها را می‌پذیرند و از خطاهای دیگران چشم می‌پوشند. بلند نظری انسان، عامل محبت دلهای دیگران است و برای خود انسان نیز نوعی لذت روحی دارد و گفته اند: در عفو، لذتی است که در انتقام نیست.

● تواضع و خاکساری

افتادگی و تواضع و فروتنی، یکی دیگراز مختصات مردمداری است. افراد متواضع می‌توانند مردم را دور شمع وجود خودشان جمع کنند، آن گونه که پیامبر(ص) بود و انجام می‌داد. تکبر، پشت انسان را خالی می‌کند. مردم از پیرامون افراد مغرور و متکبر و خودخواه پراکنده می‌شوند. برعکس آن، تواضع مردم را به محبت و عنایت و حمایت می‌کشاند. امام علی(ع) فرموده است: سه چیز موجب محبت دیگران می‌شود: دینداری، فروتنی و بخشندگی.

● حوصله و تحمل

سعه‌صدر وسعت نظر و ظرفیت لازم داشتن، از نمونه‌های دیگر مردمداری است. گاهی افراد بی حوصله هستند از جایی و چیزی ناراحتی دارند یا ضرر و آسیبی دیده اند، یا تحت فشار و گرفتاری اند، توقع‌هایشان بالاست عصبانی می‌شوند، حرف تند می‌زنند. آن که تحمل حرفها، تندیها و بداخلاقی‌ها را در مکتب صبر تمرین و تجربه کرده باشد، می‌تواند در ارتباط با مردم به خدمت خویش و حضور کریمانه در کنارش ادامه دهد. خود تحمل و مقاومت برای انسان هوادار درست می‌کند. در مردمداری حلم و بردباری نقش بسزایی دارد و این خصلت، به ویژه برای کسانی که با مردم در تماس و ارتباط بیشتری اند و در معرض مراجعات، طرح سوالها، نیازها، توقعات و مشکلاتند ضروری تر و از مهمترین صفات شایسته برای مسئولان است.

منابع: معانی الاخبار، صدوق، ص ۲۵۳. صحیفه سجادیه، دعای ۲۰. مستدرک وسائل الشیعه، ج ۲. غررالحکم، ج ۱.