همه چیز درباره ترس های مرضی

ترس های مرضی یکی از مشکلاتی است که در عین سادگی به راحتی می توانند تمام زندگی فرد را با مخاطره روبه رو کنند

ترس‌های مرضی یکی از مشکلاتی است که در عین سادگی به‌راحتی می‌توانند تمام زندگی فرد را با مخاطره روبه‌رو کنند

● طبیعت ترس

ترس از عنکبوت یا آراکنوفوبیا (arachnophobia) یکی از رایج‌ترین انواع وحشت در تمام دنیاست. ۵۰ درصد از خانم‌ها و ۱۰ درصد از آقایان چنین وحشتی را تجربه کرده‌اند. جالب اینکه تحقیقات نشان داده، بسیاری از مردم بیشتر از آنکه از اسلحه بترسند از عنکبوت وحشت دارند. اما چرا عنکبوت‌ها باعث بروز چنین واکنش‌های فیزیکــــــی اغراق‌آمیزی می‌شوند؟ حالا علتش به کنار، چطور می‌شود با آن کنار آمد؟

ترس شرایطی است که در جریان تکامل بشر اتفاق افتاده است. ترس پیش از حرف زدن بشر تکامل یافته و وجود آن برای زنده ماندن ما ضروری است. دانشمندان معتقدند ۲ ترس اساسی ما، یعنی ترس از افتادن و تنها ماندن به زمان زندگی بشر روی درخت برمی‌گردد.

وقتی می‌ترسیم بدن ما واکنشی انفجاری از خود بروز می‌دهد؛ مردمک‌ها گشاد می‌شوند تا دید بهتر شود، ضربان قلب و شدت تنفس افزایش می‌یابد تا اکسیژن بیشتری به بدن برسد، عرق می‌کنیم تا خنک‌تر شویم، فرایند هضم متوقف می‌شود تا انرژی به مناطقی از بدن برود که بیشتر به آن نیاز است و غدد فوق‌کلیوی «کوتیزول» ترشح می‌کنند. کوتیزول هورمون استرس است و بدن را در شرایط هوشیاری و آمادگی جسمی و ذهنی قرار می‌دهد.

واکنش ما به یک ترس مرضی دقیقا مثل همان ترس است. تنها تفاوت در این است که علت ترس ما می‌تواند به‌شدت غیرمنطقی باشد. به‌عنوان مثال وقتی با یک مار کبرا روبه‌رو شوید و قرار باشد مار به شما حمله کند، ترس شما کاملا منطقی و قابل درک خواهد بود؛ اما اگر عکس یک مار کبرا به شما نشان دهند و بعد شما همان‌قدر بترسید این دیگر قابل درک و منطقی نخواهد بود.

آمار واقعا مستندی از درصد افراد مبتلا به انواع ترس‌های مرضی وجود ندارد، زیرا مردم به ندرت درباره چنین مشکلی با کسی صحبت کرده و برای درمان آن اقدام می‌کنند. مطالعات بین‌المللی نشان داده، حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان در برهه‌ای از زندگی خود دچار نوعی ترس مرضی بوده‌اند؛ شایع‌ترین انواع این ترس‌های مرضی مربوط به عنکبوت، مار، ارتفاع، توفان و پرواز بوده است. با این حال کمتر از یک چهارم این افراد به دنبال درمان مشکل خود رفته‌اند. متخصصان روانشناسی معتقدند در حال حاضر ما در وسط یک اپیدمی ترس قرار داریم. این می‌تواند مشکل مهمی قلمداد شود، زیرا ما تمایل داریم از عامل ترس خود فرار کنیم و بنابراین تا حد امکان سعی خواهیم کرد با این عامل وحشت روبه‌رو نشویم. اگر شما از چیزی که تا به حال ندیده‌اید یا به ندرت آن را می‌بینید، بترسید، می‌توانید زندگی عادی خود را داشته باشید، چون زیاد نخواهید ترسید و در نتیجه زیاد فرار نخواهید کرد اما اگر چیزی که عامل ترس شماست مدام در نزدیکی شما حضور داشته باشد و نتوان به این راحتی‌ها از دستش خلاص شد، آن‌وقت زندگی طبیعی شما دچار اختلال خواهد شد.

در واقع ترس‌های مرضی می‌توانند زندگی بسیاری از افراد را فلج کنند. آنهایی که آگورافوبیا دارند، یعنی می‌ترسند از خانه بیرون بروند و درصورت ‌درمان نامناسب ممکن است در نهایت برای سال‌ها خود را در خانه حبس کنند. افراد مبتلا به ایروفوبیا یا ترس از پرواز با مشکلات متعددی در زندگی خود روبه‌رو هستند، چون مدام باید با قطار و خودرو سفر کنند. (یکی از مشهورترین موارد این وحشت دنیس برگ کمپ ستاره سابق فوتبال هلند است که به‌دلیل ترس از پرواز سوار هواپیما نمی‌شد. این ترس مشکلات متعددی برای او و تیم ملی هلند و تیم باشگاهی آرسنال ایجاد کرد). آنهایی که از پرندگان یا پروانه‌ها می‌ترسند هم به محض روبه‌رو شدن با چنین مواردی دچار وحشت می‌شوند. حالا خودتان حساب کنید چقدر در روز ممکن است ما پروانه یا پرنده ببینیم. نکته جالب اینکه برخی از شدیدترین انواع ترس‌های مرضی به سادگی قابل درمان هستند حتی در عرض چند ساعت.

● با ترس‌های واقعی و عینی چه کنیم

البته بسیاری از مردم در موقعیت‌های ترسناک واقعی قرار می‌گیرند. مثلا در وسط یک تصادف بسیار شدید‌گیر می‌افتند اما حتی کسانی که در مناطق جنگی زندگی می‌کنند، آنهایی که خانه شان مدام در معرض سونامی و زلزله است هم می‌توانند یاد بگیرند که با این حس کنار بیایند. تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد مردم که تجربه ترسناکی داشته‌اند با مشکل استرس بعد از وقوع حادثه روبه‌رو می‌شوند. مثلا چه عاملی باعث می‌شود کماندوها به‌رغم کار در شرایطی بسیار ترسناک و پراسترس همچنان بتوانند به این کار ادامه دهند؟ در این افراد انعطاف‌پذیری ذهنی بسیار بیشتر از توان بدنی اهمیت دارد. نیروهای ویژه نظامی در تمام دنیا یاد می‌گیرند که بر ترس های واقعی خود مسلط شوند. آنها این کار را با کمک تمرکز روی هدف، تمرینات پی در پی، مثبت اندیشی و تمرینات بدنی به دست می‌آورند.

● گزینه‌های درمانی

درمان با هیپنوتیزم

روان درمانی(سعی می‌شود درگیری ناخودآگاهی که باعث اضطراب شده و خود را به‌صورت تظاهرات فیزیکی نشان می‌دهد شناسایی و مشخص شود).

استفاده از روش‌های تغذیه‌ای یا درمان‌های طب جایگزین

درمان‌های ادراکی(شناخت روش‌هایی که به شما کمک می‌کند با این شرایط کنار بیایید).

دارودرمانی برای کنترل اضطراب و ترس‌های مرضی

● برخی از انواع ترس‌های مرضی دور از ذهن

در مورد ترس‌های مرضی یا همان انواع فوبیا به‌طور کلی باید گفت اگر چیزی وجود دارد این امکان هم وجود دارد که کسی در جایی از آن بترسد! به عبارت ساده‌تر امکان ترس مرضی نسبت به هر چیزی وجود دارد!

▪ آیکومفوبیا: ترس از اشیای نوک تیز مثل چنگال

▪ اکتروفوبیا: ترس از خرس‌های اسباب بازی

▪ کالرفوبیا: ترس از دلقک‌ها

▪ دندروفوبیا: ترس از درخت

▪ امتوفوبیا: ترس از استفراغ

▪ فوبوفوبیا: ترس از خود ترس

▪ لپیدوتروفوبیا: ترس از پروانه‌ها

▪ رانیدافوبیا: ترس از قورباغه

▪ سوشیوفوبیا: ترس از گردهمایی‌های اجتماعی و جاهای شلوغ

● ترس‌های مرضی و بیماری‌ها

ترس‌های مرضی و سایر اختلالات وابسته به اضطراب در افرادی رایج‌تر است که از مشکلات فیزیکی خاصی رنج می‌برند، مثل بیماری تیروئید، آرتریت، میگرن و بالا بودن فشار خون. همچنین به‌نظر می‌رسد افراد به‌شدت ترسو بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند. مطالعه‌ای که به تازگی در دانشگاه هاروارد صورت گرفته، نشان می‌دهد خانم‌های به‌شدت ترسو حدود ۶۰ درصد بیشتر در معرض خطر بیماری‌های قلبی و مرگ ناگهانی قرار دارند.