هویت دیجیتالی محصول جامعه اطلاعاتی و اجتماعات مجازی است

مارک پاستر در «عصر دوم رسانه‌ها» تاکید می‌کند در دوره جدیدی که اینترنت و ارتباطات الکترونیک در جامعه سیطره دارد، این اطلاعات و داده‌ها و به عبارت دقیق‌تر این اجتماعات مجازی …

مارک پاستر در «عصر دوم رسانه‌ها» تاکید می‌کند در دوره جدیدی که اینترنت و ارتباطات الکترونیک در جامعه سیطره دارد، این اطلاعات و داده‌ها و به عبارت دقیق‌تر این اجتماعات مجازی هستند که هویت افراد را می‌سازند. هویت‌ها در معرض وضعیت کاملا جدیدی قرار دارند. ساختارهای اجتماعی متاثر از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات فهم و درک جدیدی از ذهنیت را آشکار می‌سازد که به انسان به عنوان پدیده‌ای چند لایه، تغییرپذیر و منفعل می‌نگرد و با هرگونه تثبیت هویت می‌ستیزد.

هویت دیجیتالی که محصول جامعه اطلاعاتی و اجتماعات مجازی است، مخاطبان، کاربران و وسایل ارتباطی را هدف قرار می‌دهد و هویت ملی و محلی آنها را به سمت هویت فرا ملی تغییر می‌دهد و این امر ممکن است به کاهش انسجام اجتماعی جامعه بیانجامد. مثلا اگر به صورت گذرا به این مساله توجه کنیم می‌بینیم که دیگر در یک محیط مجازی زبان فارسی چندان هویت فرد را نمی‌سازد و زبان انگلیسی است که هویت وی را در بین سایر کاربران جهانی می‌سازد.

حال اینکه انقلاب رسانه‌ای به چه صورت می‌تواند هویت جوانان ایرانی را تقویت و حفظ کند؟

دنیای امروز دنیای دیجیتال و ارتباط رسانه‌ایست. پس باید تمام هم و غم سیاستگذاران و دولتمردان مبتنی بر اشاعه عناصر هویت ایرانی نظیر تاریخ، فرهنگ، هنر ، دین و در راس همه آن‌ها زبان فارسی باشد. پس در این راستا باید زیرساخت‌های لازم را فراهم کرد و در این زمینه به حد اعلا سرمایه‌گذاری مادی و معنوی کرد.

انحصاری بودن خطوط ارتباطی و نبود شرایط رقابتی باعث افت شدید کیفیت خدمات اینترنتی می‌شود و به تبع آن آنچنان که باید و شاید رسانه‌های داخلی امکان تاثیرگذاری خود را بر جوانان در مقابل کیفیت بالای رسانه‌های خارجی از دست می‌دهند.

ایجاد و راه‌اندازی هرچه بیشتر شبکه‌های تلویزیونی خصوصا استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای با تنوع هرچه بیشتر و پخش برنامه‌های برنامه‌ریزی شده در راستای تقویت هویت دینی، ملی و فرهنگی جوانان ایرانی ضروری است.

ایجاد راهکارهایی جهت تقویت زبان انگلیسی ایرانیان؛ چنین امری باعث می‌شود توانایی ایرانیان و فرزندان ایرانی جهت تقابل با سایر فرهنگ‌ها افزایش پیدا کرده، بتوانند در جهت اشاعه و نیز پاسداری از عناصر هویت ساز خود تلاش کنند.

توجه به ساخت بازی‌های رایانه‌ای؛ اهمیت این مطلب بیشتر هنگامی‌ آشکار می‌شود که به این نکته توجه کنیم که مخاطبان اصلی بازی‌های کامپیوتری عمدتا گروه‌های سنی هستند که هنوز هویت تثبیت شده‌ای پیدا نکرده‌اند و با استفاده از این بازی‌ها می‌توان بر ایشان تاثیرگذار بود.

رسانه‌های ایرانی و برنامه‌های آموزش از راه دور ایران باید مبنای کار خود را بر آموزش نوعی تفکر انتقادی قرار دهند تا بتوانند در مقابل هجمه سایر فرهنگ‌ها موجودیت خویش را حفظ کنند. متاسفانه آموزش و پرورش کمتر در این زمینه فعالیت کرده است.

و اما آخرین راه تقویت و حفظ هویت جوانان ایرانی مجهز کردن ایشان به نوعی مهارت و توانایی است که با توجه به گستردگی دنیای رسانه‌ها امروزه از آن تحت عنوان سواد رسانه‌ای یاد می‌شود که بی‌ارتباط با بحث تفکر انتقادی نیست.

اگر بتوانیم سواد رسانه‌ای را آموزش داده و گسترش دهیم، کاربران رسانه‌ها یاد می‌گیرند نه تنها خود را با متن رسانه‌ای درگیر کنند، بلکه نهادهای رسانه‌ای را نیز فراموش نکنند و دامنه این چالش را تا قضاوت درباره این نهادها امتداد دهند. بدین صورت نه تنها می‌توان از طریق آموزش از راه دور و آموزش رسانه‌ای به تقویت عناصر هویت‌ساز ایرانی پرداخت، بلکه می‌توان سلامت هویت و عناصر هوی‌ ساز ایرانی را در مقابل هرگونه تغییر ناشایست تضمین کرد.