بررسی تأثیر پودر پستۀ وحشی بنه بر چربی ها و لیپوپروتئین های سرم خون خرگوش های نر

مصرف پودر پستۀ وحشی به دلیل داشتن درصد قابل توجهی از اسیدهای چرب غیراشباع و اسیدهای چرب ضروری, برای پیشگیری از بیماری های قلبی ـ عروقی و آترواسكلروز و كاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری ها مفید و سودمند است

● مقدمه:

در این مطالعه تأثیر پودر پستۀ وحشی (بنه) بر چربی‌ها و لیپوپروتئین‌های سرم خون خرگوش (به عنوان مدل حیوانی برای انسان) بررسی شد.

‌●‌ مواد و روش‌ها:

سی قطعه خرگوش نر سالم انتخاب و به طور تصادفی به ۶ گروه مختلف تقسیم شدند. به هر گروه آزمایشی (شامل ۵ قطعه خرگوش) درصدهای متفاوتی از پودر پستۀ وحشی (۱۰% و ۱۰۰%)، كلسترول، روغن نباتی و روغن دنبه داده شد. چربی‌ها و لیپوپروتئین‌های سرم خون به روش‌های متداول آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفتند.

● یافته‌ها:

پس از مصرف جیره‌های حاوی ۱۰ و ۱۰۰ درصد پودر پستۀ وحشی غلظت تری‌گلیسرید، كلسترول، لیپیدتام، HDL ـ كلسترول، VLDL ـ‌كلسترول و LDL ـ‌كلسترول سرم در دفعات مختلف نمونه‌گیری اختلاف آماری معنی‌دار نشان دادند (۰/۰۵>p) به طوری كه با پیشرفت زمان مصرف جیره‌های حاوی ۱۰ و ۱۰۰ درصد پودر پستۀ وحشی، روند كاهش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، كلسترول، لیپیدتام، VLDLـ‌كلسترول و LDL ـ‌كلسترول و افزایش معنی‌داری در غلظت HDL ـ كلسترول سرم دیده شد (۰/۰۵>p).

مصرف جیرۀ حاوی ۱۰% روغن نباتی در خرگوش‌های نر با افزایش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، كلسترول و لیپوپروتئین‌های سرم (LDL، VLDL و HDL) همراه بود (۰/۰۵> p). مصرف جیرۀ حاوی ۱۰% روغن دنبه در خرگوش‏های نر منجر به كاهش معنی‌داری در غلظت HDL ـ‌كلسترول و لیپیدتام سرم شد (۰/۰۵>p‌). در این حالت، سایر چربی‌ها و لیپوپروتئین‌ها روند كاهش یا افزایش مشخصی نشان ندادند. مصرف جیرۀ حاوی ۱% كلسترول با كاهش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، HDL ـ‌كلسترول و VLDL ـ‌كلسترول سرم و افزایش معنی‌داری در غلظت كلسترول و LDL ـ كلسترول سرم همراه بود (۰/۰۵>p).

● نتیجه‌گیری:

به طور كلی نتایج این پژوهش نشان داد كه مصرف پودر پستۀ وحشی به دلیل داشتن درصد قابل توجهی از اسیدهای چرب غیراشباع و اسیدهای چرب ضروری، برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی و‌ آترواسكلروز و كاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری‌ها مفید و سودمند است. مصرف پودر پستۀ وحشی سبب كاهش LDL ـ‌كلسترول و افزایش HDL ـ‌كلسترول سرم می‏شود. این تغییرات در غلظت لیپوپروتئین‌های سرم برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی اهمیت زیادی دارد.

دكتر سعید نظیفی، دكتر مهدی صائب، دكتر مرتضی یاوری، دكتر جعفر جلائی

دانشكدۀ دامپزشكی،

دانشگاه‌ علوم ‌پزشكی‌ ‌و خدمات بهداشتی‌ ـ درمانی‌ شیراز

نشانی مكاتبه: شیراز، دانشكدۀ دامپزشكی، دانشگاه‌ علوم ‌پزشكی‌ ‌و خدمات بهداشتی‌ ـ درمانی‌ شیراز، گروه علوم درمانگاهی، كدپستی ۷۱۳۴۵، صندوق پستی ۱۷۳۱، دكتر سعید نظیفی

E-mail:nazifi[at]shirazu[.]ac[.]ir