شاعر تنهایی

اگر بتوانیم سینمای مولف را برابر با سینمای روشنفکری بدانیم ـ یا حداقل یکی از شرایط مهم اطلاق این نوع سینما را مولف بودن آن بدانیم ـ آنتونیونی از سینماگرانی است که سینمایش بشدت دگراندیشانه است.

اگر بتوانیم سینمای مولف را برابر با سینمای روشنفکری بدانیم ـ یا حداقل یکی از شرایط مهم اطلاق این نوع سینما را مولف بودن آن بدانیم ـ آنتونیونی از سینماگرانی است که سینمایش بشدت دگراندیشانه است.

او در طی شش دهه حضور مستمر در سینما، نگاه و سبکی را به یادگار گذاشت که بی شک تاثیرش بر فیلمسازان نسل های بعد غیرقابل انکار است.

تنهایی و سرگشتگی آدم ها، هویت و تعریف آن در جهان امروز از مهم ترین دغدغه های این فیلمساز ایتالیایی است.

سینمای آنتونیونی؛ به خصوص در سه گانه اش، زندگی انسان معاصر است، انسانی که دچار از خود بیگانگی، دلمرده و بی هدف است.

پیرنگ در فیلم هایش از اهمیت خیلی چشمگیری برخوردار نیست. سینمای او عناصری از زیبایی شناسی رئالیستی (مثل عدم قطعیت و پایان باز) را با عناصر زیبایی شناسی اکسپرسیونیستی (خودآگاهی روایت و حضور محسوس مولف) همزمان داراست.

اگر خواسته باشیم بر مضمون دیگری در سینمای آنتونیونی در کنار سکوت و ارتباط ناپذیری تاکید کنیم باید به هویت اشاره کنیم، هویتی از دست رفته یا به دست نیامده، هویتی انحراف یافته یا توهم زده، مضمونی که می توان آن را در فیلم های نقطه زابرینسکی (۱۹۶۹) و بویژه در «حرفه: گزارشگر» (۱۹۷۴) و در آخرین فیلم مهم آنتونیونی که آن را کمی پیش از سکته مغزی اش در سال ۱۹۸۵ ساخت، یعنی در «هویت یک زن» (۱۹۸۲) دید.

ویژگی سینماگران مهمی چون آنتونیونی، در شخصی بودن سینمای آنهاست. سینمای او بیش از هر چیز بیانگر دلمشغولی ها و دغدغه های فردی و تجربه های شخصی اش بود و دیدگاه های فلسفی و هستی شناسانه او را منعکس می کرد. فعالیت فیلمسازی آنتونیونی نزدیک به شش دهه را دربر می گیرد و از ۱۹۵۰ با فیلم داستان یک عشق شروع می شود و با فیلم «اروس» (۲۰۰۴) به پایان می رسد.