راه های دور زدن رباخواران را ببندیم

ربادهندگان از راه های مختلف تلاش می کنند انگ رباخواری را از خود دور کنند

اگر گمان می‌کنید ربا دادن و ربا گرفتن، در قالب قراردادهای رسمی صورت می‌گیرد و رباگیرنده می‌تواند به آن در محاکم قضایی استناد کند، در اشتباه هستید.

یک ربادهنده حرفه‌ای بندرت قراردادی را امضا می‌کند که در آن قید شده باشد این مبلغ را چگونه و با طی کردن چه مراحلی، به فرد گیرنده پول داده است.

مثلا یک فرد ربادهنده، در قبال مبلغی که به فرد رباگیرنده می‌دهد، چکی دریافت می‌کند که اگر آن چک به هر دلیلی پاس نشود، فرد ربادهنده حتی می‌تواند به طور قانونی از فرد رباگیرنده شکایت کند.

یعنی اثبات این که فردی به دیگری ربا داده، در محاکم قضایی بسیار سخت است و البته همین موضوع بر بحران رباخواری دامن می‌زند.

جالب‌تر آن‌که افراد ربادهنده راه‌های بسیاری را می‌شناسند که با کمک آنها، تلاش می‌کنند انگ رباخواری را از خود دور کنند.

مثلا اگر فرد ربادهنده و فرد رباگیرنده هر دو عنوان کنند که مال را به یکدیگر بخشیده‌اند، در آن صورت نمی‌توان فرد ربادهنده و رباگیرنده را مجازات کرد.

یعنی مثلا فرد ربادهنده می‌تواند مدعی شود که یک میلیون تومان را به فرد دیگری بخشیده است و فرد گیرنده پول هم می‌تواند چند ماه بعد ادعا کند یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را به همان شخص بخشیده است.

حتی یکی دیگر از راه‌های دور زدن ربا این است که فرد رباگیرنده ادعا کند مبلغ اضافی را به فرد ربادهنده بخشیده است. در این شرایط، مثلا همان فرد مقروض می‌تواند ادعا کند مبلغ ۵۰۰ هزار تومان مابقی را به طور اختیاری به صاحب پول بخشیده است.

با وجود آن‌که ربا فقط به پول نقد ختم نمی‌شود و می‌تواند کالا را شامل شود، فرد ربادهنده می‌تواند همین بازی را با کالا هم انجام دهد.

مثلا فردی که ۱۰۰ گرم طلا قرض گرفته، در نهایت پس از گذشت مدتی ۱۴۰ گرم طلا را به ربادهنده می‌دهد و بعد هم می‌تواند ادعا کند که ۴۰ گرم طلای اضافی را به طور اختیاری به فرد ربادهنده بخشیده است.

البته همان‌طور که از ماهیت کار برمی‌آید، در همه این موارد فرد ربادهنده و فرد رباگیرنده، هر دو بر نیت باطنی‌شان آگاه هستند و این گونه بازی‌ها تنها سرپوشی بر انجام کاری غیراخلاقی است.

بسیاری از مجتهدان از جمله آیت‌الله خمینی(ره) بر این عقیده‌ بودند که حیله در ربا به هر صورتی که رخ دهد حرام است، زیرا این گونه معامله‌ها به قصد واقعی انجام معامله صورت نمی‌گیرد.

هم‌اکنون در بازار رباخواری، به ازای یک میلیون تومان، ۳۰ هزار تومان اضافه از فرد قرض‌گیرنده، گرفته می‌شود و البته رباخواران برای فرار از انگ رباخواری، راه‌های دیگری را هم برای در امان ماندن از مجازات سراغ دارند.

یکی از عمده‌ترین حیله‌هایی که آنها به کار می‌گیرند، تعبیر غلط قانون مضاربه است.

مضاربه در حقیقت به این معنی است که فردی که سرمایه‌ای در اختیار ندارد، با سرمایه شخص دیگری کار می‌کند و سپس سود آن کار یا تجارت را براساس تفاهم قبلی بین خودشان تقسیم می‌کنند، اما جالب است که رباخواران از کلمه مضاربه هم سوءاستفاده می‌کنند؛ به گونه‌ای که در ظاهر کار مشارکتی برای تقسیم سود انجام می‌دهند ولی در باطن، همان فعالیت رباخواری را انجام می‌دهند.

به هر حال، زبان ساده رباخواری این است که هر فردی که پول بیشتر یا کالای گرانبهاتری را در مقابل قرضش مطالبه کند، رباخوار است؛ حال می‌خواهد با هر گونه دور زدنی این عمل را توجیه کند.

با توجه به اثرات اجتماعی و اقتصادی ناگواری که رباخواری در جامعه به جای می‌گذارد، مردم باید ضمن آگاهی از راه‌های دورزدن رباخواران، از پذیرش پول ربا یا به تعبیر عامیانه پول نزول بپرهیزند، زیرا در صورتی که تقاضایی برای ربا نباشد، بی‌شک عرضه‌ای هم وجود نخواهد داشت.