چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
بیكاری مهمترین معضل كلانشهر تهران
تهران به عنوان یكی از كلان‌شهرهای بزرگ كشور با معضلات و مشكلات فراوانی روبرو است. مشكلاتی كه متاسفانه در سال‌های اخیر همچنان با سیر صعودی همراه بوده و افزایش داشته است. یكی از معضلات و مشكلات این كلانشهر، مساله بیكاری بخصوص در میان جوانان است كه متاسفانه ۷/۳۵ درصد از آمار موجود معضلات را به خود اختصاص داده است.
همواره علل و عوامل متعدد در بروز معضل بیكاری در جامعه و بخصوص در شهرهای بزرگی چون تهران، اصفهان، مشهد و... موثر است.
دكتر «امان‌الله قرایی مقدم» جامعه‌شناس و استاد دانشگاه درباره علل و عوامل افزایش روزافزون نرخ بیكاری در كشور می‌گوید: «مساله بیكاری جوانان بزرگترین مشكل جامعه ایران از جمله شهر تهران است. یكی از علل اصلی این مساله مهاجرپذیری فراوانی است كه این شهر دارد. به عبارت دیگر روستاها به علت باروری زیاد، توان جذب نیروهای انسانی ماهر و حتی غیرماهر را نداشته، بنابراین تحت این شرایط، تعداد زیادی از جوانان به سوی شهرها رهسپار شده و شهرها بتدریج به تصرف روستاییان درآمده است. در نتیجه حاشیه‌نشینی در شهرهایی نظیر تهران به حدود ۲ میلیون نفر رسیده است. یكی از علت‌های اصلی افزایش بیكاری در شهرها ورود مهاجران بیكار از روستاها به شهرها است.
وی در ادامه می‌افزاید: «با رهسپار شدن جوانان روستایی به شهرها دو نوع بیكاری تحت عنوان بیكاری آشكار و پنهان پدید می‌آید. بیكاری آشكار در واقع مختا جمعیت فعال كشور است كه در سنین ۱۵ تا ۵۹ سال قرار دارند كه متاسفانه دارای هیچ نوع فعالیت و كار درآمدزا نبوده و به صورت آشكار بیكار هستند. در مقابل بیكاری پنهان قرار دارد كه افراد در این نوع از بیكاری دارای مشاغلی نظیر كوپن‌فروشی، دستفروشی، سیگارفروشی و... بوده كه كار آنان هیچ گونه تاثیری در تولید ندارد. متاسفانه جمعیت روستایی غیرمتخصص از بخش كشاورزی به بخش صنعت و خدمات هجوم آورده و چون درآمدی ندارند به انواع خلافكاری‌ها، آسیب‌های اجتماعی نظیر فساد، فحشا، دزدی و... روی می‌آورند.»
این جامعه‌شناس تاكید می‌كند: «بیكاری ام‌الفساد تمام معضلات ایران است. زیرا متاسفانه اكنون بیش از ۱۶ درصد جمعیت ایران برابر ۴ میلیون نفر بیكار هستند كه از این تعداد، افراد تحصیلكرده بین ۱۵ تا ۲۶ سال بیشترین درصد را به خود اختصاص می‌دهند».
دكتر مصطفی اقلیما آسیب‌شناس و رییس انجمن مددكاری ایران درباره علل افزایش بیكاری می‌گوید: «یكی از دلایل این مساله مهاجرت روستاییان به شهرها است كه به امید یافتن كاری پردرآمد به سوی تهران روانه می‌شوند. آنان می‌توانند در تهران مشغول به كار شوند اما كاری كه در اصل هیچ‌گونه تاثیری بر روند تولید ندارد و به عبارت دیگر آنان دچار بیكاری پنهان می‌شوند. اما مشكل اصلی مختص تحصیلكردگان است كه متاسفانه امروزه برای آنان كاری در جامعه یافت نمی‌شود. بطوری كه دستگاه‌های دولتی تنها از افراد لیسانس به بالا دعوت به همكاری می‌كنند. حتی این شرایط بر شركت‌های خصوصی و غیردولتی نیز تاؤیرگذار بوده است به گونه‌یی كه حتی برای مشاغلی نظیر منشی نیز افراد دارای مدرك فوق‌لیسانس و دكترا انتخاب می‌شوند.»
وی تصریح می‌كند: «شاید یكی از دلایل این امر را بتوان به رشد و گسترش دانشگاه‌های خصوصی نظیر دانشگاه آزاد، پیام نور و علمی كاربردی مربوط دانست. بطوری كه تعداد زیادی از جوانان در رشته‌های ناكارآمد علوم انسانی آموزش دیده و متاسفانه پس از اتمام تحصیلات هیچ شانسی برای یافتن شغل مناسب با تحصیلات خود ندارند.
یكی دیگر از دلایل افزایش بیكاری در جامعه كمبود نیروی متخصص در بازار كار است. بطوری كه در دنیا ۸۰ـ۷۰ درصد مردم قبل از اخذ دیپلم، حرفه و شغلی می‌آموزند و پس از آن به عنوان افراد متخصص وارد بازار كار می‌شوند. اما متاسفانه در ایران كمتر به این مساله توجه می‌شود و تعدادی افراد سودجو و فرصت‌طلب جوانان را به تحصیل در رشته‌های تخصصی اما ناكارآمد سوق می‌دهند كه پس از اتمام تحصیل هیچ بازار كاری برای آنان در نظر گرفته نشده است.»
● تاثیر بیكاری در بروز آسیب‌های اجتماعی
نقش بیكاری و تبعات آن را نمی‌توان در بروز آسیب‌های اجتماعی نادیده گرفت. بطوری كه به اعتقاد دكتر قرایی‌مقدم افراد بیكار مستعد انجام هرگونه خلافی هستند بطوری كه بیكاران به علت نداشتن درآمد براحتی به انواع آسیب‌ها دچار می‌شوند. برای نمونه در بیشتر موارد پس از بیكاری در خانواده‌ها طلاق پیش می‌آید، بعد از آن فحشا گسترش می‌یابد و به تبع آن فرار كودكان و بخصوص دختران از خانه، بچه‌های خیابان خواب و خیابان‌گرد افزایش یافته در نتیجه آمار جرم، جنایت، فساد و انواع آسیب‌های اجتماعی افزایش می‌یابد.
دكتر اقلیما در این خصوص می‌گوید: «افزایش نرخ بیكاری همواره با گسترش انواع آسیب‌های اجتماعی، بزهكاری‌ها، فقر، روسپی‌گری، دختران فراری، بچه‌های خیابانی و... همراه بوده است. متاسفانه این مساله در بسیاری از موارد به اعمالی نظیر دزدی، آدمكشی، آدم‌ربایی و ... در جامعه منجر شده است. به عبارت دیگر بیكاری منشا تمام فسادها در جامعه است.
● نقش دولت در كاهش معضل بیكاری
براساس نظرسنجی مركز افكارسنجی دانشجویان ایران ۸/۵۳ درصد از شهروندان تهرانی معتقدند كه دولت برای حل معضلات این شهر دارای برنامه و راهكار مناسب است، اما ۲/۴۳ درصد براین باورند كه دولت برنامه خاصی ندارد. همچنین ۵۳/۲ درصد امیدوارند كه دولت بتواند این معضلات را حل كند.
بنابراین با نگاهی سطحی می‌توان دریافت كه مردم، دولت را فاقد توانایی لازم در حل معضلات اجتماعی دانسته و از حل مشكلات توسط دولت ناامید شده‌اند.
دكتر قرایی مقدم، درباره نقش دولت در حل معضل بیكاری توضیح می‌دهد: «دولت تنها مسئول در این زمینه است.» افزایش نرخ بیكاری مربوط به یكی دو سال اخیر نیست بلكه در سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی طرز فكر غالب در جامعه بر داشتن فرزند بیشتر تكیه داشت. بطوری كه همین طرز فكر سبب شد نرخ رشد جمعیت افزایش داشته باشد و امروزه به تبع آن تعداد افراد جویای كار و در سن اشتغال نیز افزایش یابد.»
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست