جمعه, ۲۱ دی, ۱۴۰۳ / 10 January, 2025
مجله ویستا

عید، دندان‌ها را می‌ پوساند؟


عید، دندان‌ها را می‌ پوساند؟

همان‌طور که می‌دانید، مصرف مواد قندی پوسیدگی‌زا چه در قالب خوراکی و چه در قالب نوشیدنی، عامل اصلی ایجاد پوسیدگی دندانی است...
نحوه تاثیر قندها در ایجاد پوسیدگی دندانی به این …

همان‌طور که می‌دانید، مصرف مواد قندی پوسیدگی‌زا چه در قالب خوراکی و چه در قالب نوشیدنی، عامل اصلی ایجاد پوسیدگی دندانی است...

نحوه تاثیر قندها در ایجاد پوسیدگی دندانی به این صورت است که با هر بار مصرف قند، مقداری از قند داخل دهان باقی می‌ماند و توسط باکتری‌های موجود در دهان تخمیر می‌شود.

این فرآیند به تولید اسید و اسیدی شدن محیط دهان منجر می‌شود. اسید، شروع به برداشتن مواد معدنی از دندان می‌کند که این نقطه شروع پوسیدگی دندان است. هر بار که قند مصرف می‌شود، برای مدت حدود ۲۰ دقیقه، محیط دهان اسیدی باقی می‌ماند و بعد کم‌کم به هم می‌خورد و پوسیدگی ایجاد می‌شود.

از همین جا متوجه می‌شویم که چرا تعداد دفعات مصرف قند در طول روز، نقش زیادی در پوسیدگی دندان دارد و در واقع اگر مقدار مشخصی از مواد قندی طی سه وعده خورده شود اثر پوسیدگی‌زایی آن بیشتر از این است که همان مقدار یک جا مصرف شود. علت این است که با هر بار مصرف، محیط دهان اسیدی می‌شود و ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا به حالت عادی برگردد.

در ایام نوروز که در طول روز دید و بازدیدها به صورت متوالی انجام می‌شود، در واقع فرصت ایده‌آلی برای پوسیدگی دندان ایجاد می‌شود چرا که هر بار شیرینی و شکلات مصرف می‌شود، محیط اسیدی می‌شود و به محض برگشت به حالت عادی، در دیدوبازدید بعدی مجددا شیرینی وشکلات مصرف می‌شود و این روند چند بار در طول روز تکرار می‌شود.

برای پیشگیری از این وضعیت توصیه می‌شود که هم به دلیل پوسیدگی‌زایی و هم اثرات مضر دیگر، شیرینی و شکلات کمتر مصرف شود و به جای آن از میوه‌ها استفاده گردد و اما یک نکته دیگر، به یاد داشته باشیم که شیرینی‌های مایع مانند شربت‌ها راحت‌تر از محیط دهان پاک می‌شوند و برعکس شیرینی‌های چسبنده به ویژه برخی شکلات‌ها به دلیل باقی ماندن بسیار طولانی در عمق شیارهای سطح دندان برای مدت طولانی‌تری خاصیت پوسیدگی‌زایی دارند.

بنابراین اگر در مراسم دید و بازدید و در طول روز، بعد از خوردن شیرینی و شکلات امکان مسواک‌زدن فراهم نیست، ضمن پرهیز از خوردن شیرینی‌های چسبنده، حداقل دهان با آب خالی شسته شود. به این ترتیب قندها تا حدی از دهان پاک می‌شوند و روند خنثی شدن اسید، سریع‌تر انجام می‌شود.

دکتر احمدجعفری

متخصص دندانپزشکی کودکان و عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران