آموزش تغذیه در بیماران دیابتی

استفاده از هرم مواد غذایی به شما کمک می کند تا برای تغذیه صحیح از غذاهای متنوع استفاده کنید زمانی که غذاهای متنوع می خورید ویتامین ها و مواد معدنی لازم نیز به بدنتان می رسد

●چگونه می توان به طور صحیح غذا مصرف کرد ؟

استفاده از هرم مواد غذایی به شما کمک می کند تا برای تغذیه صحیح از غذاهای متنوع استفاده کنید .زمانی که غذاهای متنوع می خورید ویتامین ها و مواد معدنی لازم نیز به بدنتان می رسد .سعی کنید هر روز از هر گروه از مواد غذایی نام برده شده در هرم زیر استفاده نمایید .

مواد نشاسته ای شامل انواع نان ، غلات ، حبوبات ، انواع خمیرها یا سبزیجات نشاسته ای است . در هر وعده غذایی باید از مواد نشاسته ای استفاده کرد . ممکن است شنیده باشید که مبتلایان به دیابت نباید مواد نشاسته ای بخورند ولی به خاطر داشته باشید که این توصیه دیگران را هرگز نباید اجرا نکنید . خوردن مواد نشاسته ای برای سلامت هر فرد لازم و ضروری است .

تعداد واحد کربوهیدرات بستگی به شرایط مختلف دارد :

●میزان کالری مورد نیاز

▪برنامه درمانی دیابت

مصرف مواد نشاسته ای سبب کسب انرژی ، ویتامین ها ، مواد معدنی و فیبر می شود . غلات کامل مفیدتر از بقیه غلات است زیرا باعت رساندن بیشتر مواد معدنی ، ویتامین و فیبر به بدن می گردد . فیبر موجود در غذاهای گیاهی که جزئی غیرقابل جذب است ، به کارکرد درست روده ها کمک می کند .

یک واحد ماده نشاسته ای شامل چه غذاهایی است ؟

۱ واحد

یک برش یا ۳۰ گرم نان ( سنگگ ، تافتون ، بربری ) یا ۳ عدد بیسکویت معمولی یا ۱ عدد سیب زمینی کوچک یا یک سوم لیوان برنج پخته یا یک سوم لیوان عدس پخته

۲ واحد

۲ برش نان یا ۱ عدد سیب زمینی + ۱ عدد بلال ( تقریباً ۱۵ سانتی متر )

۳ واحد

۱ عدد سیب زمینی آب پز + ۵ قاشق غذاخوری برنج پخته + ۱ برش نان

ممکن است فقط لازم باشد یکی از مواد فوق یا ۳ واحد ماده نشاسته ای را مصرف کنید . اگر به خوردن بیش از یک نوع کربوهیدرات در هر وعده غذایی نیاز داشتید از مواد نشاسته ای مختلف استفاده نمایید .

بهترین راه برای خرید ، پخت و خوردن مواد نشاسته ای چیست ؟

سعی کنید نانهای حاوی غلات کامل ( نان سنگک ،‌ نان جو و ... ) تهیه کنید .

سعی کنید مواد نشاسته ای پرچربی و سرخ شده مانند چیپس ذرت ، چیپس سیب زمینی ، شیرینی ، بیسکویت و ... کمتر مصرف کنید .

ماست و شیر کم چربی یا بدون چربی تهیه نمایید .

به جای سس مایونز از خردل یا آب لیمو استفاده کنید .

سعی در انتخاب مواد غذایی ، انواع بدون چربی یا کم چربی آن را مصرف کنید .

به جای کره ، روغن های حیوانی یا مارگارین از روغن مایع ( ذرت ، آفتاب گردان و ... ) استفاده کنید .

سعی کنید تا حد امکان شیرینی ، شکلات ، ژله ، آب نبات ، و کلیه مواد غذایی که از قندهای ساده تشکیل شده اند مصرف ننمایید .

● سبزیها شامل چه غذاهایی هستند ؟

مصرف سبزیها برای تمامی افراد مفید است . سعی کنید هر روز سبزیهای خام و پخته استفاده نمایید .

مصرف سبزیها باعث رساندن ویتامین ها ،‌ مواد معدنی و فیبر به بدن شما می شود . البته انرژی تولید شده از مصرف سبزیها بسیار اندک است .

تعداد واحد سبزیهایی که باید در طول روز مصرف کنید به عوامل زیر بستگی دارد :

میزان انرژی روزانه مورد نیاز

غلظت قند خون

●یک واحد از گروه سبزیها شامل چیست ؟

۱ واحد

یک عدد هویج پخته یا یک سوم لیوان لوبیا سبز یا قارچ پخته

۲ واحد

۱ عدد هویج پخته + ۱ کاسه ( کوچک ) سالاد یا ۱ عدد گوجه فرنگی متوسط

۳ واحد

نصف لیوان سبزیجات خام پخته یا خام خرد شده ( گل کلم ، ذرت و ... ) + ۱ عد گوجه فرنگی متوسط + سه چهارم لیوان آب سبزیها

ممکن است ۱ واحد یا بیشتر از سبزیها مورد نیاز روزانه شما باشد . اگر روزانه بیش از ۱ واحد از سبزیها مورد نیاز است ، سعی کنید از انواع مختلف سبزیها استفاده نمایید .

مهمترین راه برای خرید ، پخت و خوردن سبزیها چیست ؟

سعی کنید از سبزیهای خام یا پخته بدون چربی یا کم چربی مصرف نمایید . می توانید سبزیها را بدون چربی نیز طبخ کنید .

سعی کنید از سس سالاد بدون چربی یا کم چربی برای روی سالاد یا سبزیها استفاده نمایید .

از پیاز و سیر در غذاها استفاده کنید .

به جای سس از آبغوره یا آب لیمو در سالاد استفاده کنید .

در حین پخت به سبزیها یک قطعه گوشت قرمز یا مرغ اضافه کنید .

بهتر است سبزیها را سریعاً بپزید و سعی کنید آنها را در کمی آب جوش بجوشانید .

اگر سبزی را بصورت سرخ کرده مصرف می کنید باید از روغنهای مایع نظیر روغن زیتون ، ذرت و یا آفتابگردان به مقدار بسیار استفاده نمایید .

سعی کنید به سبزیهای پخته شده کره یا مارگارین اضافه نکنید .

اگر نیاز به مصرف سس برای سالاد دارید از ماست کم چربی و یا آب لیمو نیز می توانید جهت تهیه سس استفاده کنید .

● میوه ها شامل چیست ؟

مصرف میوه ها برای همه افراد لازم و ضروری است . با مصرف میوه می توان انرژی ، ویتامین ها ( A و C ) ، مواد معدنی و فیبر را به بدن رساند . تعداد واحدهای میوه که در طول روز مصرف می کنید به عوامل زیر بستگی دارد :

میزان کالری مورد نیاز

غلظت قند خون

●یک واحد از گروه میوه ها شامل چیست ؟

۱ واحد

نصف لیوان آب پرتقال یا ۱ عدد سیب کوچک ( یا هلو یا کیوی یا پرتقال ) یا نصف گریپ فروت یا ۲ قاشق غذاخوری کشمش

---