گام موفق دولت در توسعه صنعت گاز

صنعت گاز کشور به گواه آمار در چهار سال گذشته شاهد رشد و توسعه چشمگیری بوده است به گونه ای که اکنون جمهوری اسلامی ایران یکی از بهره مند ترین کشورهای دنیا از گاز طبیعی است

صنعت گاز کشور به گواه آمار در چهار سال گذشته شاهد رشد و توسعه چشمگیری بوده است به گونه ای که اکنون جمهوری اسلامی ایران یکی از بهره مند ترین کشورهای دنیا از گاز طبیعی است.

نگاهی به آمار و ارقام آن، نشان می دهد آنچه به عنوان زیربنای فعالیت های کنونی در دوره چهارساله پیش از دولت نهم انجام شده، در چهار سال اخیر با سرعت و پیشرفتی قابل توجه، نتایج مهمی رقم زده است.

رشد در سرمایه گذاری،افزایش میزان بهره مندی از گازطبیعی و گازرسانی به شهرها و رستاهای کشور، شبکه گذاری و تولید گاز از جمله دستاوردها فعالیت چهار سال گذشته است که با نگاهی به آمار شاید بتوان تنها به حدودی از عمق این فعالیت ها پی برد.

● رشد ۲۹۹ درصدی سرمایه گذاری در صنعت گاز

در سال های ۸۰ تا ۸۴ حدود ۳۴ هزار میلیارد ریال در صنعت گاز سرمایه گذاری شد بود که این میزان در دوران فعالیت دولت نهم به ۱۳۵ هزار میلیارد ریال افزایش یافته که این مهم از رشد ۲۹۹ درصدی در این بخش حکایت دارد.

از آن جا که اجرای طرح های زیربنایی نیازمند اعتبارات ویژه و درخور توجهی است دولت نیز با توجه به این مهم تلاش کرده راه را برای تسهیل در دریافت این گونه اعتبارات هموار کند و برهمین اساس به تازگی به واسطه تفاهم شرکت ملی گاز ایران با شرکت نیکو مبلغ سه میلیارد دلار برای پیشبرد اهداف تعریف شده در صنعت گاز در اختیار شرکت ملی گاز ایران قرار می گیرد.

آنطور مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران می گوید این منابع صرف احداث خطوط لوله گاز و گازرسانی به صنایع و نیروگاه‌ها می شود و با دریافت این تسهیلات زمینه گازرسانی به ‪ ۱۷‬نیروگاه برق کشور فراهم می آید.

● افت و خیز های ۴ ساله فشار گاز:

ایستگاه های تقویت فشار و نصب آن روی خطوط انتقال گاز به عنوان عاملی تسریع کننده در امر انتقال از دیگر فعالیت هایی است که دولت نهم به آن توجه داشته است.

ساخت ایستگاه های تقویت فشار در سال های ۸۴ تا ۸۷ برای جلوگیری از کاهش فشار و مصرف گاز را باید به کارنامه کاری دولت نهم اضافه کرد به گونه ای که در این سال ها، ۲۰ ایستگاه تقویت فشار ساخته شده که این رقم نسبت به دوره چهار ساله پیش از آن از رشد ۵۴ درصدی حکایت دارد.

۱۰ هزار کیلومتر افزایش طول شبکه فشار قوی گاز و رسیدن به عدد ۳۰ هزار کیلومتر، هم دیگر دستاورد دولت نهم در حوزه صنعت گاز بود و در طی این مدت هم خطوط سوم، چهارم، ششم، هشتم، شمال و شمال شرق، خط لوله سوم آذربایجان، خط لوله دوم خرم آباد و خط لوله شمال به جنوب ارومیه به بهره برداری رسید.

تا پایان سال ۱۳۸۳خطوط انتقال گاز کشور ۵ هزار و ۵۸۳ کیلومتر بوده که در دوران فعالیت چهار ساله دولت نهم ۱۰ هزار و ۳۹۷ کیلومتر دیگر افزایش یافته است.

در این میان شاید بتوان از قرارداد خط لوله صلح به عنوان مهمترین اتفاقی یاد کرد که با دیگر کشورها در حوزه تعاملات گازی رخ داده است.

یکی از دستاوردهای مهم دولت نهم برنامه ریزی برای احداث خط لوله سراسری هفتم موسوم به "خط لوله صلح" است.

این خط انتقال قرار است گاز عسلویه را با نگاه به صادرات به سه استان سیستان و بلوچستان هرمزگان و کرمان انتقال دهد.

تا کنون بیش از ۷۰ درصد این خط لوله سراسری ۵۶ اینچ که در مسیری به طول هزار و ۲۲ کیلومتر در دست احداث است، آماده شده و با رسیدن به نقطه مرزی ایران و پاکستان می تواند مهیای صدور گاز باشد.

البته این خط انتقال گاز با توجه به قرارداد اخیر میان ایران و پاکستان در خاک پاکستان نیز ادامه خواهد داشت که در صورت توافق هند با پاکستان گاز ایران از طریق این کشور به شبه قاره هند نیز خواهد رسید. این امر اهمیت خط لوله سراسری هفتم موسوم به خط لوله صلح را می رساند که در دولت نهم محقق شده است.

● میزان بهره مندی از گاز و گاز رسانی:

در ۴ سال گذشته تعداد خانوارهای بهره مند از گاز به ۱۴ میلیون، تعداد واحدهای صنعتی به ۲۰ هزار و تعداد شهرها و روستاها به ترتیب به ۷۰۰ شهر و ۶ هزار و ۶۰۰ روستا افزایش پیدا کرده است.

گازرسانی به روستاهای کشور که آهنگ توسعه آن شتاب گرفته است، از جمله اولویت های شرکت ملی گاز ایران به شمار می آید.

آمار نشان می دهند در فاصله زمانی سال های ۸۴ تا ۸۷ بخش گازرسانی روستایی از رشد قابل قبولی برخوردار بوده به طوری که در دولت نهم به بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ روستا در کشور از گازرسانی شده است.

این رقم در مقایسه با چهار سال گذشته آن، حدود ۲۰۶ درصد رشد را نشان می دهد و هم اکنون ۷۴۴ شهر کشور از این حامل انرژی بهره مند هستند.

گاز رسانی در حوزه شهری هم از این قافله عقب نمانده است.

بر اساس آمار در هفت سال گذشته ۳۴۶ شهر کشور زیر پوشش گاز طبیعی قرار گرفته اند که بخش عمده فعالیت در این حوزه به دوره زمانی ۸۳ تا ۸۷ مربوط می شود، در این سال ها، بیش از ۱۰۱ هزار و ۵۰۰ کیلومتر شبکه گاز شهری ساخته شده ۵۵ هزار و ۵۰۰ کیلومتر آن مربوط به چهار سال گذشته است.

واحدهای صنعتی هم از این نعمت بی بهره نمانده اند و در این دوره زمانی به بیش از ۱۴ هزار واحد صنعتی و واحدهای عمده جدید نیز گازرسانی شده است که این امر از رشد ۱۸۴ درصدی گازرسانی در این بخش در مقایسه با سه سال و اندی پیش از آن حکایت دارد.

● شبکه گذاری و تولید گاز:

طی ۴ سال گذشته میزان شبکه گذاری گاز صورت گرفته از ۱۰۵ هزار کیلومتر به بیش از ۱۵۷ کیلومتر رسیده ضمن اینکه پس از بحران گازی در زمستان ۸۶، ۲ هزار و ۸۰۰ کیلومتر به وسعت شبکه انتقال گاز فشار قوی کشور افزوده شده است.

هم اکنون روزانه بیش از ۵۰۰ میلیون متر مکعب گاز در پالایشگاه های کشور تولید می شود که این مقدار از طریق ۳۰ هزار کیلومتر خط انتقال فشار قوی در بیش از ۱۶۰ هزار کیلومتر شبکه توزیع جریان دارد.

مقایسه عملکردی میان دو دولت کنونی و قبلی نشانگر آن است که میزان تولید گاز کشور از ۳۸۳ میلیون مترمکعب در سال ۸۳ به ۵۲۰ میلیون متر مکعب در سال ۸۷ رسیده است ضمن آن که شمار خانوار تحت پوشش شبکه گاز در این فاصله زمانی نیز از ۵/۱۰ میلیون خانوار مصرف کننده به ۱۴ میلیون خانوار رسیده است.

از سوی دیگر در زمینه بهره مندی از حامل انرژی و گاز هم آمار نشان دهنده آن است که در حال حاضر ۷۵ درصد جمعیت کشور از گاز طبیعی بهره مند شده اند. به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران ۶ میلیون نفر در قالب ۱۴میلیون خانوار در ۷۲۵ شهر و ۷ هزار و ۳۶۴ روستا از این حامل انرژی بهره مند هستند و با توجه به تلاش های انجام شده در سال های اخیر سهم گاز در سبد مصرف انرژی کشور به ۶۲درصد رسیده است.

● گاز رسانی به نیروگاه ها:

در چهار سال گذشته بیش از ۱۵۰ میلیارد متر مکعب گاز به نیروگاه های کشور تحویل داده شده که این مقدار گاز تحویلی در مقایسه با سه سال قبل از فعالیت دولت نهم از رشد ۲۸ درصدی حکایت دارد؛ چرا که در دوره زمانی سال های ۸۰ تا ۸۳ فقط به ۶ نیروگاه گازرسانی شد؛ در حالی که در سال های ۸۴ تا ۸۷ به ۱۰ نیروگاه تازه تاسیس گازرسانی شده است که رشد ۶۷ درصدی مصرف گاز در این بخش را به دنبال داشته است.

● طرح های آینده:

"در نیمه نخست امسال، خط هفتم سراسری به مجموعه خطوط انتقال گاز کشور افزوده خواهد شد و سی امین استان کشور (استان سیستان و بلوچستان) به شبکه گاز کشور خواهد پیوست. " این چشم اندازی است که مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران ترسیم می کند.

به گفته وی هم اکنون بیش از ۳ هزار و ۵۸ کیلومتر خط انتقال گاز و ۲۲ ایستگاه تقویت فشار با قدرت دو هزار مگاوات در دست احداث است که در افزایش ظرفیت انتقال گاز تاثیر بسزایی خواهد داشت.

جذب بیش از ۲۵۰ هزار مشترک، احداث ۲۹۰۰ کیلومتر خط انتقال گاز، فروش ۱۴۰میلیارد متر مکعب گاز، واردات ۸ میلیارد متر مکعب و همچنین صادرات ۵/۷ میلیارد مترمکعب گاز هم از جمله برنامه های امسال خواهد بود.

یکی دیگر از طرح های مهم شرکت ملی گاز ایران ساخت پالایشگاه بیدبلند ۲ با ظرفیت انتقال گاز روزانه ۵۷ میلیون متر مکعب گاز است که هم اکنون هم در دست اجراست.

ساخت ۱۲ ایستگاه تقویت فشار و همچنین اجرای فاز ۲ پالاشگاه میمک و فاز سه پالایشگاه هاشمی نژاد هم از دیگر برنامه هایی است که قرار است شرکت ملی گاز به اجرا در آورد.

در برنامه پنجم توسعه در حوزه گاز حجم هم تولید از ۶۵۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب و در برنامه بعدی به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت.

جذب بیش از ۲۵۰ هزار مشترک، ساخت دو هزار و ۹۰۰ کیلومتر خط انتقال گاز، فروش ۱۴۰ میلیارد متر مکعب گاز، واردات هشت میلیارد متر مکعب و همچنین صادرات ۵/۷ میلیارد مترمکعب گاز، از دیگر برنامه های امسال شرکت ملی گاز است.

هم اکنون بیش از سه هزار و ۵۸ کیلومتر خط انتقال گاز و ۲۲ ایستگاه تقویت فشار با قدرت دو هزار مگاوات در حال ساخت است که در افزایش ظرفیت انتقال گاز تاثیر بسزایی دارد.