مدرن نویس نوآور

نگاهی به زندگی و آثار ایتالو کالوینو

ایتالو کالوینو ،نویسنده ,خبرنگار و منتقد و نظریه پرداز ایتالیایی سال ۱۹۲۳ به دنیا آمد و فضای انتقادی آثارش او را به مهم ترین داستان نویس ایتالیا در قرن بیستم تبدیل کرد.کالوینو سال ۱۹۸۵در ایتالیا درگذشت.

ایتالوکالوینو شهرت خود‌رامد‌یون رمان‌هایش است.آثار او را غالباً د‌ر رد‌ه‌ی پست‌مد‌رن طبقه‌بند‌ی می‌کنند‌، با این همه به سبب علاقه‌ی کالوینو به قصه‌های عامیانه، رد پای خیال‌انگیزی این گونه آثار د‌ر رمان‌ها و د‌استان‌های کوتاه وی مشهود‌ است. او د‌ر سال ۱۹۴۳ به حزب کمونیست ایتالیا پیوست نویسنده نامدار ایتالیایی در پایان دهه ۱۹۶۰ به همراه ویتورینی نشریة معتبر (منابو) را منتشر کرد و عضویت در کارگاه داستان‌نویسی (اولیپو) را پذیرفت و از این طریق با (رمون کنو) نیز دوستی و آشنایی پیدا کرد. کالوینو از پایان همین دهه (۶۰ میلادی) با حفظ سبک اصلی و طنز خاص خود روی به ادبیات علمی ـ تخیلی و فانتزی آورد و داستانهایی چون مارکووالدو، کمدیهای کیهانی و شهرهای نامریی را نوشت. و د‌ر سال ۱۹۵۳ ناگهان عضویت خود‌ را منفصل کرد‌. وی بعد‌ها به قاره‌ امریکا سفر کرد‌ که بخش مهمی از زند‌گی او را شامل می‌شود‌، د‌ر حد‌ی که باعث شد‌ خود‌ را نیویورکی بخواند‌.

کالوینو در سانتیاگو دلاس‌وگاسِ کوبا به دنیا آمد. پدر و مادرش هر دو گیاه‌شناس بودند و تأثیر آن‌ها در طبیعت‌گرایی آثار این نویسنده به طور کامل مشهود است. تا پنج سالگی در کوبا ماند‌، سپس به ایتالیا رفت‌. او در سال ۱۹۴۵ به نهضت مقاومت پیوست‌، سپس عضو حزب کمونیست ایتالیا شد. در این سال‌ها با مجلات کمونیستی مختلفی همکاری می‌کرد. سال ۱۹۵۰ به اتحاد جماهیر شوروی سفر کرد. یادداشت‌های این سفر در روزنامهٔ لونیتا چاپ شد و برای او جایزه به ارمغان آورد. در دههٔ پنجاه به گونه‌ای از تخیل ادبی‌ نزدیک به حکایت‌های پندآمیز، گرایش پیدا کرد که در آن هجو اجتماعی و سیاسی با تفننی طنزآمیز همراه است.

چند کتاب از جمله «شوالیهٔ ناموجود» و «مورچهٔ آرژانتینی» را منتشر کرد و به همکاری خود با نشریات کمونیستی و مارکسیستی ادامه داد تا این که در سال ۱۹۵۷ به شکل غیرمنتظره‌ای از حزب کمونیست کناره‌‌گیری کرد و نامهٔ استعفایش در روزنامه «لونیتا» چاپ شد. کتاب «بارون درخت‌نشین» با وجود سخت‌گیری‌های موجود برای ورود بیگانگان متمایل به دیدگاه‌های کمونیستی،کالوینو توانست با دعوت بنیاد فورد به امریکا سفر کند و شش ماه آن‌جا بماند. در این مدت با «ایستر جودیت سینگر» آشنا شد که چند سال بعد در سفری به کوبا، با او ازدواج کرد. هم در همین سال منتشر شد.

با وجود سخت‌گیری‌های موجود برای ورود بیگانگان متمایل به دیدگاه‌های کمونیستی،کالوینو توانست با دعوت بنیاد فورد به امریکا سفر کند و شش ماه آن‌جا بماند. در این مدت با «ایستر جودیت سینگر» آشنا شد که چند سال بعد در سفری به کوبا، با او ازدواج کرد. کالوینو در سفر کوبا به زادگاهش نیز سفر کرد و در سفری کوتاه در هاوانا با ارنستو چه‌گوارا دیدار کرد.

«مرگِ ویتورینی» از بهترین مترجمان و رمان‌نویسان ادبیات قرن بیستم در ایتالیا و خالق ۲ رمان معروف و مهمِ (گفتگو در سیسیل) و (میخک سرخ) در سپتامبر ۱۹۶۶ تأثیر ژرفی بر روحیات کالوینو گذاشت.

نویسنده نامدار ایتالیایی در پایان دهه ۱۹۶۰ به همراه ویتورینی نشریة معتبر (منابو) را منتشر کرد و عضویت در کارگاه داستان‌نویسی (اولیپو) را پذیرفت و از این طریق با (رمون کنو) نیز دوستی و آشنایی پیدا کرد.

کالوینو از پایان همین دهه (۶۰ میلادی) با حفظ سبک اصلی و طنز خاص خود روی کالوینو نویسنده‌ای مبدع و نوآور است. خلاقیت او در قصه‌نویسی از موضوع داستان تا طرح و چگونگی پرداخت آن اعجاب‌آور است. رولان بارت او را با بورخس به دو خط موازی تشبیه کرده و از کالوینو به عنوان نویسنده پُست مدرن نام می‌برد. به ادبیات علمی ـ تخیلی و فانتزی آورد و داستانهایی چون مارکووالدو، کمدیهای کیهانی و شهرهای نامریی را نوشت.

کالوینو در طول حیات ادبی خود در ژانرهای گوناگونی نوشته است.

او داستان کوتاه، رمان، مقاله و رساله علمی و ادبی نوشت و تحقیقات فراوانی را به پایان رساند.مشخصه بارزِ نوشته‌های او از هر سنخی که باشد (کالوینویی) بودن آنهاست، چرا که سبک و سیاق خاص او در تمامی آثارش به چشم می‌خورد.

کالوینو نویسنده‌ای مبدع و نوآور است. خلاقیت او در قصه‌نویسی از موضوع داستان تا طرح و چگونگی پرداخت آن اعجاب‌آور است. رولان بارت او را با بورخس به دو خط موازی تشبیه کرده و از کالوینو به عنوان نویسنده پُست مدرن نام می‌برد.

کالوینو نویسنده‌ای است که جایی چنان روشن همه‌چیز را به طنز می‌گیرد و جایی جهانی خلق می‌کند سراسر ابهام و رمز و راز و از این رو بر غنای داستان می‌افزاید.

شروع فوق‌العاده اومبرتو اکو نویسنده و اندیشمند هم وطن کالوینو در مقاله‌ای تحتِ عنوان (نقش روشنفکران) از کتاب بارون درخت‌نشین و پرسوناژ اصلی آن به عنوان یکی از کلیدهای مهم درک مسئولیت روشنفکران نام می‌‌برد و مطالعه آثار کالوینو را به همه توصیه می‌کند. کتاب (اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری) گویای تسلط و توانایی او بر شیوه‌های داستان‌گویی مدرن است:‌ (تو داری شروع به خواندن داستانِ جدید ایتالوکالوینو می‌کنی، آرام بگیر، حواست را جمع کن و ...)

در دهه ۱۹۵۰ میلادی مطالعه بر روی افسانه‌های ایتالیایی را آغاز می‌کند که حاصل آن چاپ کتاب (افسانه‌های ایتالیایی) و همچنین تریلوژی معروف او: ویکنت شقه شده،‌ شوالیه ناموجود،

بارون درخت نشین است،این سه گانه اوج خلاقیت و پرواز فکری کالوینو در آثار تخیلی‌اش خواننده را حیران می‌کند. تسلط او در جمع مباحث علمی و جذابیت داستان‌نویسی راه‌ها ‌و شیوه‌های نوین در چشم‌انداز ادبیات معاصر جهان خلق کرده است.

اومبرتو اکو نویسنده و اندیشمند هم وطن کالوینو در مقاله‌ای تحتِ عنوان (نقش روشنفکران) از کتاب بارون درخت‌نشین و پرسوناژ اصلی آن به عنوان یکی از کلیدهای مهم درک مسئولیت روشنفکران نام می‌‌برد و مطالعه آثار ایتالوکالوینو شهرت خود‌رامد‌یون رمان‌هایش است.آثار او را غالباً د‌ر رد‌ه‌ی پست‌مد‌رن طبقه‌بند‌ی می‌کنند‌، با این همه به سبب علاقه‌ی کالوینو به قصه‌های عامیانه، رد پای خیال‌انگیزی این گونه آثار د‌ر رمان‌ها و د‌استان‌های کوتاه وی مشهود‌ است. کالوینو را به همه توصیه می‌کند.

غالب آثار مهم این نویسنده عبارتند از:

▪ ۱۹۴۷ راه لانهٔ عنکبوت

▪ ۱۹۵۱ شوالیه ناموجود

▪ ۱۹۵۱ ویکنت دوشقه‌ یا «ویکنت دو نیم‌شده» در فارسی ویکنت شقه‌شده، مترجم: بهمن محصص

▪ ۱۹۵۲ مورچه آرژانتینی ، مترجم: شهریار وقفی پور، ناشر: انتشارات کاروان

▪ ۱۹۵۶ افسانه‌های ایتالیایی،مترجم: محسن ابراهیم، ناشر: نیلا

▪ ۱۹۵۷ بارون درخت‌نشین، مترجم: مهدی سحابی ناشر: نگاه

▪ ۱۹۵۹ سه‌گانهٔ «نیاکان ما» (شامل شوالیه ناموجود، ویکنت شقه‌شده و بارون درخت‌نشین)

▪ ۱۹۶۳ مارکو والدو

▪ ۱۹۶۵ کمدی‌های کیهانی، مترجم: موگه رازانی، ناشر: کتاب نادر

▪ ۱۹۶۷ تی صفر

▪ ۱۹۶۹ کاخ سرنوشت‌های متقاطع

▪ ۱۹۷۲ شهرهای نامرئی

▪ ۱۹۷۹ اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری، مترجم: لیلی گلستان ناشر: آگاه

▪ ۱۹۸۳ آقای پالومار

▪ ۱۳۸۲ شاه گوش می‌کند

سال ۱۹۸۱ نشان افتخار فرانسه به کالوینو اعطا شد. او سرانجام درسال ۱۹۸۵ به دلیل خونریزی مغزی درگذشت.

محمدعلی علومی