پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
مجله ویستا

آمبولی‌ ریه‌


آمبولی‌ ریه‌

واژه آمبولی به معنی انسداد شریان به وسیله یک جسم متحرک است. این جسم متحرک به طور معمول یک لخته خون است، اما گاهی اوقات یک توده چربی، یک حباب هوا، تکه‌ای از یک تومور یا دسته‌ای …

واژه آمبولی به معنی انسداد شریان به وسیله یک جسم متحرک است. این جسم متحرک به طور معمول یک لخته خون است، اما گاهی اوقات یک توده چربی، یک حباب هوا، تکه‌ای از یک تومور یا دسته‌ای از باکتری‌هاست. این جسم متحرک به یک رگ خونی واقع در ریه‌ها وارد شده، در آنجا گیر افتاده و مانع از جریان خون می‌شود.

البته بیشتر آمبولی‌ها از لخته‌های خون تشکیل شده و از سیاهرگ‌های اندام‌های تحتانی و لگن منشأ می‌گیرند. سیاهرگ‌ها، این لخته را به سمت بخش راست قلب منتقل کرده و از آنجا به ریه می‌فرستند. آمبولی‌ها می‌توانند از دیواره‌های قلب نیز منشأ بگیرند.

اگر لخته‌ای در سمت چپ قلب درست شود و به جای ریه به مغز یا سایر بخش‌های بدن برود یا زمانی که لخته جریان خون بافت را قطع می‌کند، بافت دچار مرگ (انفارکتوس) می‌شود.

آمبولی می‌تواند در همه شریان‌های کوچک روی دهد، اما ریه‌ها به طور چشمگیری مستعد این آسیب هستند، زیرا همه خون موجود در بدن، در هر بار گردش خون از ریه‌ها عبور می‌کند.

آمبولی ریه حدود ۱۰ درصد از بیماران، در عرض یک ساعت به مرگ منجر می‌شود. اگر فرد زنده بماند و تحت تشخیص و درمان صحیح قرار گیرد، پیامد آن خوب خواهد بود و در صورت نداشتن بیماری جدی در عرض تنها چند هفته به سلامت طبیعی بازمی‌گردد.

علائم و نشانه‌های آمبولی عبارتند از تنگی نفس ناگهانی، اضطراب، سرفه تولیدکننده خلط خونی یا حاوی رگه‌های خون، تعریق شدید و افزایش ضربان قلب. دقت کنید که علائم و نشانه‌های ناشی از انسداد به اندازه جسم متحرک و سلامت دستگاه قلبی‌‌‌ و ‌‌ریوی بستگی دارد.

گاهی اوقات تشخیص آمبولی ریه دشوار است، بویژه اگر فرد مبتلا یک بیماری قلبی یا عروقی زمینه‌ای نیز باشد. پزشک برای یافتن لخته، یک پرونده رادیولوژی از قفسه سینه، اسکن ریه و آنژیوگرافی ریه درخواست می‌کند.

آنژیوگرافی ریه دقیق‌ترین روش تشخیص آمبولی ریه است. طی آنژیوگرافی ریه، یک ماده رنگی داخل سیاهرگ بازو یا اندام‌ تحتانی تزریق می‌شود.

هنگامی که این ماده در شریان‌های ریه گردش می‌یابد، سرخرگ‌ها، روی عکس تهیه شده با اشعه ایکس قابل رویت می‌شود و اگر لخته‌ای وجود داشته باشد دیده می‌شود. پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری را نیز درخواست دهد.

عمل جراحی، بستری شدن طولانی‌مدت یا عدم تحرک، سکته مغزی، حمله قلبی، چاقی و شکستگی لگن یا استخوان ران، خطر آمبولی ریه را افزایش می‌دهد.

عاصفه اله‌وردی