پدرم روضه رضوان به دو گندم بفروخت, من

آشنایی با برنامه های دقیق شیطان برای فریب انسان ها

بی‌شک یکی از موجوداتی که دائماً درتلاش است تا انسان را به ورطه نابودی و گناه و دوری از خداوند بکشاند «شیطان» است.

ضعف‌های نفسانی انسانها متعدد است و هر انسانی ممکن است در بعضی جهات دچار ضعف باشد مثلاً بعضی‌ها در زمینه شهوت، بعضی دیگر در زمینه مقام، بعضی هم در زمینه ثروت و.... بی‌تردید شیطان هم بیکار ننشسته و در حال برنامه‌ریزی و نقشه کشیدن برای وارد کردن ضربه کاری به انسان است. برای مقابله با نقشه‌های این موجود خبیث –که باعث گمراهی انسان می‌گردد- باید نقشه‌های او را بشناسیم تا در مقابل آنها، تدابیر لازم را بیندیشیم.

۱) یکی از برنامه‌های شیطان برای تقابل با انسان «زینت دادن کارهای زشت و ناپسند» است

خداوند در آیه ۲۴ سوره نمل می‌فرماید: و اذ زین لهم الشیطان اعمالهم فصد هم عن السبیل فهم لا یهتدون؛ یعنی: (هد هد به حضرت سلیمان گفت: من زنی را یافتم که بر مردم سلطنت می‌کرد و آنها به جای خدا بر خورشید سجده می‌کردند) و شیطان اعمالشان را درنظرشان زینت داده بود درنتیجه آنان را از راه (حق) بازداشته و آنان هدایت نمی‌شوند.)

از توجه به این آیه و آیات فراوان دیگر، به این نتیجه قطعی می‌رسیم که: یکی از برنامه‌های شیطان تزئین کارهای زشت انسانها برای آنهاست و بهترین وسیله برای انحراف و کشاندن مردم به مسیر گمراهی و ضلالت همین راه است تا جایی که (طبق آیات قرآن کریم) انسان را به یک نوعی از اعتقاد قلبی نسبت به کارهای نادرستش وامی‌دارد و باعث می‌شود حتی در مقابل پیامبران و طریق درست و صراط مستقیم ایستادگی کرده از پذیرش حق سرباز زند.

۲) ایجاد رعب، ترس و وحشت، یکی دیگر از این برنامه ها است

یکی دیگر از برنامه‌های شیطان ایجاد و القای ترس در قلب انسانهای مؤمن است تا آنها را دچار تزلزل کند. در آیه ۱۷۵ سوره آل عمران می‌خوانیم: انا ذلکم الشیطان یخوف اولیاءه... یعنی: این فقط شیطان است که پیروان خود را (با سخنان و شایعات بی‌اساس) می‌ترساند. این آیه دنباله آیاتی است که درباره غزوه «حمراه الاسد» نازل گردید و «ذلکم» اشاره به کسانی است که مسلمانان را از قدرت لشکر قریش می‌ترسانیدند تا روحیه آنها را تضعیف کنند. (تفسیر نمونه. ج۳.ص۱۷۹) این که خداوند این افراد را در قالب شیطان معرفی می‌کند بخاطر این است که عمل آنها به راستی عمل شیطانی بود و با الهام او صورت می‌گرفت. زیرا در قرآن و اخبار، معمولاً هر عمل زشت و خلافی، عمل شیطانی نامیده شده، چون با وسوسه‌های شیطان انجام می‌گیرد.

۳) یکی دیگر از برنامه‌های شیطان ایجاد کینه و دشمنی در میان انسانهاست

در آیه ۹۱ سوره مائده می‌خوانیم: «جز این نیست که شیطان می‌خواهد به وسیله شراب و قمار، در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد. آیا (با این همه زیان و فساد و با این نهی اکید) خودداری خواهید کرد؟! البته باید دانست راههای ایجاد دشمنی و کینه در میان مسلمانان فراوان است ولی یکی از چیزهایی که خیلی در این مسئله نقش دارد مسئله شراب و قمار است.

با آنکه طبق آماری که ارائه می‌شود، بسیاری از قتل‌ها، جرائم، تصادفات، طلاق‌ها، امراض روانی، کلیوی و... ناشی از شراب است، اما قرآن در این آیه بیان فلسفه تحریم، روی دو نکته تأکید دارد: یکی ضررهای اجتماعی یعنی کینه و عداوت و دیگری ضرر معنوی یعنی غفلت از یاد خدا. (تفسیر نمونه، ج۳، ص۱۶۱) حال این سؤال مطرح است که اگر کارهای عادی که مثل شراب و قمار تحریم نشده است ولی باعث ایجاد کینه و دشمنی در میان مسلمانان می‌شود مثل شراب و قمار است؟! آری، هرچه باعث انتشار کینه و عداوت شود و ما را از یاد خدا غافل کند همانند شراب و قمار ناپسند است، اگرچه اسلام به خاطر لطف و آسان گرفتن، آن را حرام نکرده باشد.

۴) از دیگر برنامه‌های شیطان تشویق به اسراف و تبذیر است.

در آیه۲۷ سوره اسراء می‌فرماید: «ان المبذرین کانوا إخوان الشیاطین... ترجمه: بی‌تردید اسرافکاران برادران شیطان هستند!» در قرآن پیوسته از وسوسه یا ولایت شیطان بر افراد، سخن به میان آمده است، اما تنها موردی که «إخوان‌الشیاطین» آمده این آیه است، یعنی اسرافکاران همکار شیطانند، نه تحت امر او. پس کار از وسوسه شدن گذشته و به مرحله همکاری و معاونت رسیده است! «تبذیر» گرچه بیشتر در مسائل مالی است، ولی در مورد نعمت‌های دیگر نیز وجود دارد، مانند هدر دادن عمر و جوانی، به کار گرفتن فکر، چشم، گوش و زبان در راه ناصحیح، سپردن مسئولیت‌ها به افراد ناصالح، پذیرش مسئولیت بدون داشتن لیاقت و بیش از حد توان و ظرفیت، آموزش و آموختن مطالب غیرضروری و غیرمفید و امثال اینها. (تفسیر نور، ج۷، ص۴۶) پس یکی از برنامه‌های شیطان برای نفوذ در آدمی و در نتیجه به گمراهی کشاندن او تشویق به اسراف و تبذیر است.

۵) یکی از مهم‌ترین برنامه‌های شیطان ترویج مفاسد اخلاقی از راه وسوسه انسانهاست.

در آیه۲۱ سوره نور می‌فرماید: «ومن یتبع خطوات الشیطان فإنه یأمر بالفحشاء والمنکر... ترجمه: هر کس پیرو شیطان شود (گمراهش می‌سازد، زیرا) او به فحشا و منکر فرمان می‌دهد.»

کلمه «خطوات» به معنای گام‌های شیطان است. نمونه پیروی از گام‌های شیطان عبارت است از: دوستی با افراد فاسد، بعد شرکت در مجالس آنان، سپس فکر گناه، بعد ارتکاب گناهان کوچک، پس از آن گناهان بزرگ و در پایان قساوت قلب و بد عاقبتی و پایانی شوم. (تفسیر نور، ج۸، ص۱۶۲) بی‌تردید انسان از اول دچار فحشا و منکر نیست ولی سیاست شیطان نفوذ تدریجی و گام به گام است و بعد از طی هر مرحله، انسان را به مراحل بالاتر می‌کشاند تا جایی که دیگر از انجام گناهان بزرگ و زشت حتی به طور علنی هم باکی ندارد!

۶) یکی از راه های نفوذ شیطان سوق دادن انسان به لغزش و گمراهی است.

در آیه ۲۰ سوره اعراف می‌خوانیم: «سپس شیطان آن دو (آدم و حوا) را وسوسه کرد و گفت: پروردگارتان شما را از این درخت نهی نکرده است مگر به خاطر اینکه (اگر از آن بخورید) فرشته خواهید شد یا جاودانه (در بهشت) خواهیدماند!»

قطعاً شیطان می‌دانست که خوردن از درخت ممنوعه باعث رانده شدن آدم(ع) از بهشت خواهد شد، لذا درصدد وسوسه آدم و حوا برآمد و برای رسیدن به این مقصود بهترین راه را این دید که از عشق و علاقه ذاتی انسان به تکامل و ترقی و «زندگی جاویدان» استفاده کند و هم عذر و بهانه‌ای برای مخالفت فرمان خدا برای آنان بتراشد لذا نخست به آدم و همسرش گفت: خداوند شما را از این درخت نهی نکرده جز اینکه اگر از آن بخورید یا فرشته خواهید شد و یا عمر جاویدان پیدا می‌کنید! و به این ترتیب، فرمان خدا را در نظر آنان به گونه دیگری جلوه داد و این طور مجسم کرد که نه تنها خوردن از «شجره ممنوعه» زیانی ندارد بلکه موجب عمر جاویدان و یا رسیدن به مقام و درجه فرشتگان خواهد شد! (تفسیر نمونه، جلد۶، ص۱۱۶)

همان طور که در توضیح آیات پیرامون آدم(ع) و خروج از بهشت بیان شد یکی از اهداف و برنامه‌های شیطان نیکو جلوه دادن کارهای قبیح و زشت است تا جایی که ارتکاب آن را به نفع انسان معرفی می‌کند. به طور مثال برای اینکه فردی را به سوی مال حرام بکشاند، شروع می‌کند به بیان و آثار داشتن سرمایه و بعد از اینکه خوب روی ضعف مال دوستی‌اش کار کرد، شروع می‌کند به ارائه راهکارهای متعدد که همراه با آلودگی به حرام است و آنقدر گام‌ها و برنامه‌هایش را ادامه می‌دهد تا اینکه زمانی می‌رسد که فرد، آلوده به انواع گناهان شده و مال حرام را تحصیل کرده است و بشدت به آن علاقه‌مند گشته و دیگر حاضر به دل کندن از آن نیست.

۷) استفاده از تاکتیک‌های روانی و تبلیغاتی پیچیده از دیگر برنامه‌های شیطان است!

به طور مثال، برای اینکه حضرت آدم و حوا را از بهشت (که همان محل رحمت خداوند بود)‌ خارج کند دست به تحقیق پیرامون شخصیت آدم(ع) زد و متوجه شد او ذاتاً کمال جو است. پس در گام بعدی شروع کرد به فکر کردن و برنامه‌ریزی کردن که چگونه بر او نفوذ کرده و او را از این مقام خارج کند؟ و بعد از اینکه تمام ابعاد کارش را سنجید شروع کرد به استفاده از تاکتیک‌های روانی و تبلیغاتی! اول برای اینکه آدم و حوا به او اعتماد کنند شروع کرد به سوگند خوردن (قاسمها: برایشان سوگند یاد کرد – ۲۱ اعراف) در قدم بعدی قیافه‌ای ناصحانه و خیرخواهانه به خود گرفت و گفت: من از خیرخواهان شما هستم (انی لکما لمن الناصحین: ۲۱ اعراف) در گام سوم به آنها وعده جاودانگی و ابدی شدن داد و گفت: اگر از این گیاه بخورید زندگی و حکومت ابدی خواهید داشت (اعراف آیه۲۰) و در گام آخر برای اینکه برای کارش دلیل شرعی بتراشد و باعث اطمینان آدم (ع) به حرفش شود دروغ گفت و به ذات حق تعالی تهمت زد و گفت: پروردگارتان شما را نهی نکرد مگر از ترس اینکه شما فرشته شوید یا به زندگی ابدی برسید!