شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

خروس لاری, طنز نویسی که سرود ملی کشور را سرود


خروس لاری, طنز نویسی که سرود ملی کشور را سرود

استاد ابوالقاسم حالت شاعر, مترجم و محقق توانای معاصر در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی در تهران به دنیا آمد

استاد ابوالقاسم‌ حالت‌ شاعر، مترجم‌ و محقق‌ توانای‌ معاصر در سال‌ ۱۲۹۸ هجری‌شمسی‌ در تهران‌ به‌ دنیا آمد. وی‌ پس‌ از تحصیلات‌ مقدماتی‌ و متوسطه‌ به‌ استخدام‌ شرکت‌ نفت‌ ایران‌ درآمد و تا زمان‌ بازنشستگی‌ در خدمت‌ این‌ سازمان‌ بود. ابوالقاسم‌ حالت‌ در جوانی‌ به‌ فراگیری‌ زبان‌های‌ عربی‌ و انگلیسی‌ و فرانسه‌ پرداخت‌ و از سال‌ ۱۳۱۴ ه.ق‌ به‌ شعر و شاعری‌ روی‌ آورد و به‌ سرایش‌ شعر در قالب‌ کهن‌ و تذکره‌ نویسی‌ همت‌ گماشت‌.دیوان‌ حالت‌ که‌ مشتمل‌ بر قطعات‌ ادبی‌، مثنوی‌‌ها، قصاید، غزلیات‌ و رباعیات‌ است‌ خودنمایانگر عمق‌ دانش‌ ادبی‌ این‌ محقق‌ است‌ .

وی‌ از سال‌ ۱۳۱۷ همکاری‌ خود را با مجله‌ معروف‌ فکاهی‌ توفیق‌ آغاز کرد و بحر طویل‌های‌ خود را با امضای‌ هدهد میرزا و اشعارش‌ را با اسامی‌ مستعار خروس‌ لاری‌، شوخ‌، فاضل‌ ماب‌ و ابوالعینک‌ به‌ چاپ‌ می‌رساند.حالت‌ در آن‌ سال‌ها با نشریات‌ امید، تهران‌ مصور و پیام‌ ایرانی‌ نیز همکاری‌ داشت‌ و ملک‌الشعرا بهار او را به‌ کنگره‌ نویسندگان‌ ایران‌ دعوت‌ نمود.

استاد حالت‌ در زمینه‌ موسیقی‌ اصیل‌ ایرانی‌ نیز فعالیت‌ داشت‌ و سراینده‌ نخستین‌ سرود جمهوری‌ اسلامی‌ بود. وی‌ پس‌ ازانقلاب‌ اسلامی نیز علی‌رغم‌ کهولت‌ سن‌ مدت‌ زمانی‌ نسبتا طولانی‌ با مجله‌ گل‌ آقا همکاری‌ نمود. از استاد ابوالقاسم‌ حالت‌ آثار ادبی‌ و فرهنگی‌ فراوانی‌ در زمینه‌های‌ طنز، شعر وادبیات‌ و ترجمه‌ باقی‌ مانده‌ است‌. استاد حالت‌ در آبان سال‌ ۱۳۷۱ براثر سکته‌ قلبی‌ درگذشت‌.

مهم‌ترین‌ آثار او عبارت اند از: دیوان‌ اشعار ( اشعار ، رباعیات) - پروانه‌ و شبنم‌ ( قصاید اخلاقی‌ و عرفانی‌ ‌سعدی و تذکره‌ شاهان‌ شاعر) -گلزار خنده‌ - فکاهیات‌ حالت‌ - دیوان‌ ابوالعینک‌ - دیوان‌ شوخ‌ - ترجمه‌ فروغ‌ بینش‌ - ترجمه‌ شکوفه‌‌های‌ خرد - ترجمه‌ راه‌ رستگاری‌ - کلمات‌ قصار علی‌ بن‌ ابیطالب‌(ع) - ترجمه‌ مجموعه‌ تاریخ‌ کامل‌ ابن‌ اثیر (۲۳جلد) - ترجمه‌ جادوگر شهر زمرد - ترجمه‌ تاریخ‌ فتوحات‌ مغول‌ اثر ج‌ . ج‌ . ساندرز - ترجمه‌ تاریخ‌ تجارت‌ اثر اریک‌ ن‌. سیمونز - ترجمه‌ ناپلئون در تبعید - ترجمه‌ زندگی‌ بر روی‌ می‌ سی‌ سی‌ پی‌ اثر مارک‌ تواین‌ - ترجمه‌ بهار زندگی‌ اثر کلارمیس‌‌هاستی‌ کارول‌ - ترجمه‌ بازگشت‌ به‌ شهر زمرد.

در قسمتی از وصیت‌نامه استاد ابوالقاسم حالت، طنزنویس معروف مجله‌های توفیق و گل‌آقا، می‌خوانیم:

بعد مرگم نه به خود زحمت بسیار دهید

نه به من برسر گور و کفن آزار دهید

نه پی گورکن و قاری و غسال روید

نه پی سنگ لحد پول به حجار دهید

به که هر عضو مرا از پس مرگم به کسی

که بدان عضو بود حاجت بسیار دهید

این دو چشمان قوی را به فلان چشم چران

که دگر خوب دو چشمش نکند کار دهید

وین زبان را که خداوند زبان بازی بود

به فلان هوچی رند از پی گفتار دهید

کله‌ام را که همه عمر پر از گچ بوده است

راست تحویل علی اصغر گچکار دهید

وین دل سنگ مرا هم که بود سنگ سیاه

به فلان سنگتراش ته بازار دهید

یکی از معروفترین شعرهای حالت که در کتابهای درسی قدیم درج شده بود و خاطره انگیز است را بخوانید :

ای مادر عزیز که جانم فدای تو

قربان مهربانی و لطف و صفای تو

هرگز نشد محبت یاران و دوستان

همپایه محبت و مهر و وفای تو

مهرت برون نمی رود ز سینه ام که هست

این سینه خانه تو و این دل سرای تو

آن گوهر یگانه دریای خلقتی

کاندر جهان کسی نشناسد بهای تو

مدح تو واجب است ولی کیست آن کسی

کاید برون ز عهد مدح و ثنای تو

هر بهره‌ای که برده ام از حسن تربیت

باشد ز فیض کوشش بی منتهای تو

ای مادر عزیز که جان داده ای مرا

سهل است اگر که جان دهم اکنون برای تو

گر جان خویش هم زبرایت فدا کنم

کاری بزرگ نیست سزای تو

تنها همان توئی که چو برخیزی از میان

هرگز کسی دگر ننشیند به جای تو

گر بود اختیار جهانی به دست من

می‌ریختم تمام جهان را به پای تو



همچنین مشاهده کنید