گیاه زانیان

● مشخصات
گیاه اجوان یکساله است، بلندی آن کمی از زیره سیاه بیشتر و در حدود یک متر ولی از نظر شکل برگ و رنگ گل شبیه زیره سیاه است. ساقه آن پرشاخه است. برگهای آن بریده بریده و نخی شکل …

مشخصات

گیاه اجوان یکساله است، بلندی آن کمی از زیره سیاه بیشتر و در حدود یک متر ولی از نظر شکل برگ و رنگ گل شبیه زیره سیاه است. ساقه آن پرشاخه است. برگهای آن بریده بریده و نخی شکل می باشد.گلهای آن کوچک سفید است. میوه گیاه که زنیان نامیده می‌شود کوچک، تخم مغری شکل به رنگ زرد تیره می‌باشد و در سطح میوه ۵ خط طولی نازک به رنگ زرد روشن وجود دارد. معطر و بوی عطر تیمول از آن اسشمام می‌شود. میوه و ریشه آن در طب سنتی مورد توجه می‌باشد. این گیاه بیشتر در مزارع غلات و در پرچین‌ها در نواحی مختلف اروپای مرکزی، در آسیا در هندوستان، ایران در مناطق شرقی بلوجستان در هودیان و چاه قنبر می‌روید و نام محلی آن «اجوان» و «اسپر کای» می‌باشد.

خواص و کاربرد

زانیان یا تخم گیاه از نظر طبیعت مانند زیره‌ها گرم و خشک است واز نظر خواص ضداسپاسم، تونیک، محرک و بادشکن است و معمولا در تهیه مشمعهایی که برای تسکین درد به کار می‌رود داخل می شود. له کرده و کوبیده آن به عنوان داروی استعمال داخلی برای رفع بیماری های معده و کبد و ناراحتی گلو و سرفه و روماتیسم تجویز می‌شود. زانیان منبع بسیار غنی از تیمول ضد عفونی کننده معروف است. در هندوستان از زانیان به عنوان ضد عفونی کننده و برای تقویت معده و همچنین به عنوان بادشکن و تونیک و برای قطع اسهال و رفع سوء هاضمه و دردهای حاد شکم یا قولنج و معالجه سوء تجویز می‌شود. از ریشه گیاه نیز به عنوان بادشکن به صورت دم کرده مصرف می‌شود. باید توجه شود که اشخاص گرم مزاج یا از آن استفاده نکنند ویا در موارد لزوم به مقدار کم و توام با گیاهان دارویی سرد میل کنند.