دلایل گسترش شبه علم در ایران

از مشخصات پرورش ایده های شبه علمی در ایران تلاش (گاه اغراق آمیز) در جهت بیان ریشه تمام جنبه های نوین علم و فناوری در گذشته های دور و نزدیک تاریخی ماست. البته بیان ریشه های تاریخی …

از مشخصات پرورش ایده های شبه علمی در ایران تلاش (گاه اغراق آمیز) در جهت بیان ریشه تمام جنبه های نوین علم و فناوری در گذشته های دور و نزدیک تاریخی ماست. البته بیان ریشه های تاریخی تلاش های دانشمندان کار مفیدی است. تلاش های دانشمندانی که در محدوده تمدنی ایران و بین النهرین (با بیشترین نزدیکی فرهنگی و تمدنی به ما) می زیسته اند باید مورد بررسی و نقد و تحلیل تاریخی قرارگیرد. اگر چنین نباشد، حس ناسیونالیستی حاد موجب داستانسرایی از آنچه در گذشته انجام نشده و در نهایت به خلق خیالبافی از پیشرفت های هرگز رخ نداده در تاریخ علم و فناوری های کشورهای توسعه نیافته می شود.

حس حقارت و عقب ماندگی تاریخی به شکل اغراق آمیز با تحریف تاریخ موجب تفسیرهای خاص از بعضی از فعالیت های علمی دانشمندان گذشته و نمایاندن کار آنها به عنوان همانندهای علم مدرن و امروزی می شود.

مثلاً ادعا می شود؛ آنچه امروزه کشف شده، منتشر شده یا اختراع شده یا به عنوان نظریه نوین مطرح شده، در واقع کار جدیدی نیست و همان است که دانشمندان ما در سده ها و هزاره های پیش کشف کرده اند و بنابراین اولاً ما (اجداد ما) زودتر به این دستاوردها رسیده اند و درثانی آنچه دیگران به آن رسیده اند، باید با ذکر دستاورد گذشته ما صورت گیرد و آنها مدیون ما هستند(،)

بعضی دلایل توسعه شبه علم در ایران را شاید بتوان به صورت زیر خلاصه کرد.

- کمبود سطح سواد عمومی؛ آن چیزی که در هر زمان به عنوان حداقل های سطح سواد عمومی تعریف می شود.

- نبود برنامه آموزش علمی همگانی موفق

- عدم دقت در برنامه آموزش علمی در مدارس

- ژورنالیسم علمی بی دقت و مغلوط

- تعصب شوونیستی و نژادگرایانه و بیهوده

- خلط علم و الاهیات و عرفان