شما به سیاره فراخورشیدی می نگرید

گروه بین المللی ای از اخترشناسان اعلام كردند تصویری كه سال گذشته از یك سیاره فراخورشیدی گرفته شده بود واقعی است و جرم ثبت شده در آن واقعاً یك فراخورشیدی است

این گروه با انتشار بیانیه ای كه از سوی مجموعه رصدخانه های جنوبی اروپا (ESO) منتشر شد با تایید اینكه جرمی كه در تصویر ثبت شده یك سال پیش گروهی از اخترشناسان دیده می شد یك سیاره فراخورشیدی غول پیكر است به مباحثه ای یك ساله پایان دادند. بر اساس این گزارش این سیاره با جرم تقریبی ۵ برابر جرم مشتری در حوزه گرانشی یك كوتوله قهوه ای قرار دارد و در مداری به دور آن می گردد. این گروه از اخترشناسان برای تایید این یافته در ماه های بهمن و اسفند سال گذشته تصاویر جدیدی از این كوتوله قهوه ای جوان و سیاره همدم آن را با كمك یكی از تلسكوپ های VLT در شمال شیلی تهیه كردند. سیاره ای كه در فاصله ۲۰۰ سال نوری از زمین و در راستای صورت فلكی شجاع قرار دارد. گال چاوین اخترشناس و سرپرست تیم علمی كه برروی این موضوع كار می كرد می گوید: «تصاویر جدید ما هیچ جای شك و شبهه ای باقی نگذاشت كه این جرم مشكوك واقعاً یك سیاره است و بدین ترتیب برای نخستین بار سیاره ای فراخورشیدی مستقیماً به دام افتاده و تصویربرداری شده است.» جدایی كوتوله قهوه ای مادر و سیاره مورد بحث حدود ۵۵ برابر فاصله زمین - خورشید است. به گفته یكی دیگر از اعضای تیم بررسی این منظومه، اینك و پس از آنكه یك سال این مجموعه مورد بررسی قرار گرفته است، می توان با قطعیتی بیش از ۹۹ درصد اعلام كرد كه این تصویر واقعاً یك فراخورشیدی است. آناماری لاگرانژ یكی دیگر از اعضای این تیم با نگاهی رو به آینده این تایید را گامی نخست در راه هدف مهم تر دانست كه همانا بررسی خصوصیات شیمیایی و فیزیكی این سیاره خواهد بود تا راه برای كشف سیارات فراخورشیدی زمین مانند باز شود. شهریورماه گذشته این گروه تحقیقاتی اعلام كرد درخشش نور ضعیفی را در اطراف كوتوله قهوه ای یافته است. این نقطه نورانی كه به نام M۱۲۰۷b۲ معروف شده است ۱۰۰ برابر كم نورتر از كوتوله قهوه ای جوان میزبان خود بود. بررسی طیف این جرم از وجود نشانه هایی از مولكول آب حكایت می كرد كه نشان از سردی محیط داشت. شبیه سازی ها نشان دادند كه این جرم جدید باید حدود ۵۰ برابر مشتری جرم داشته باشد و البته بنابر برخی روش های تخمین جرم كمتری نیز برای آن حدس زده شد. البته در زمان كشف این سیاره به هیچ وجه نمی شد نسبت به ماهیت آن مطمئن بود چراكه این امكان وجود داشت كه این شیء متعلق به پس زمینه باشد و مثلاً گونه ای ناشناس از كهكشان ها چنین نمایی را ایجاد كرده باشند. اما تحقیقات و بررسی های یك ساله نشان از حركت این دو جرم به دور هم داشت كه باعث شد دانشمندان نسبت به ماهیت آن به عنوان یك فراخورشیدی اطمینان بیشتری پیدا كنند. خبر این تایید هنوز از سوی مراجع علمی غیراروپایی تایید نشده است اما به نظر می رسد گامی بزرگ در راه شناخت و فتح فراخورشیدی ها برداشته شده است. رشته منظومه های سیاره ای فراخورشیدی بی شك در آینده اخترشناسی جایگاه بی نظیری را ایفا خواهد كرد.