فلسطینیان, اینک بسان یک ملت

دستاوردهای فلسطینیان تنها در همین سال میلادی اخیر چنان پربار بوده که حتی قابل مقایسه با دستاوردهایی که در طول این ۶ دهه به چنگ آمده نیست

دستاوردهای فلسطینیان تنها در همین سال میلادی اخیر چنان پربار بوده که حتی قابل مقایسه با دستاوردهایی که در طول این ۶ دهه به چنگ آمده نیست؛ چون علاوه بر دستاوردهایی که در عرصه سیاست و افکار عمومی جهان داشته اند، اینک فلسطینیان به مصداق واقعی این آیه قرآن که "به برادران یکدیگر بدل شده اید"، رسیده اند. آن هم در مسیری درست و با راهکارهایی انسانی و معنوی که مهمتر از دنیا، آخرت شان را نبازند و تنها در این مسیر انسانی احقاق حق شان است که اگر کشته هم شدند، شهید محسوب خواهند شدند، چون دیگری را قربانی نکردند، بلکه خود قربانی شدند که دارای ارزش والای معنوی است. درضمن، تنها به حقوق خود نمی اندیشند و چنان که قرآن به ایمان آورندگان سفارش می کند که حتی دشمنی با ولو مشرکان نباید موجب شود که در موردشان از عدالت به دور افتند، به حقوق یهودیان و اسرائیلیان نیز احترام می گذارند و نه فقط به حقوق خود، و حقوق آنان را نیز چون دیگر ادیان و اقوامی که بخواهند زیر چتر دولتی منتخب از طرف خودشان زندگی کنند، محترم می شمارند. وقتی هر ملتی به چنین معیاری از احترام گذاشتن به حقوق دیگران و حتی دشمنان اش برسد، هرگز شکست معنوی نخواهد داشت؛ و تا زمانی که بدان پایبند باشد، نه، هرگز.

سپس در سطح دنیوی است که هم بخشی از حقوق فلسطینیان از طریق عضویت های جدید در سازمان های بین المللی تأمین شده – و آن قدر مهم بوده که از طرف اسرائیل و آمریکا تحریم هایی صورت گرفته و وجهه جهانی حرکت تان به میزانی که آمریکا ناگزیر شده بخشی از همان تحریم هایش علیه فلسطینیان را لغو کند- و هم بخش های دیگر نیز در دستور کار قرار دارند. چهره حقیقی اسرائیل به عنوان طرفی که نه تنها خواستار صلح نیست، بلکه دنبال بهانه جویی برای به بن بست کشاندن آن است، لو رفته است و اینک نه فلسطینیان و اعراب که متحدان اسرائیل، تندروهای اسرائیلی را دروغگو می شمارند.

با بازی ای که با جنگ و صلح و دبه درآوردن مداوم در این چند دهه به اهداف خود رسید، اما فلسطینیان را هم از رسیدن به حقوق شان محروم کرده بود و هم آن ها را به جان هم انداخته بود، که اکنون خنثی شد. در سطح بین المللی با چنان انزوای بی سابقه ای روبرو شده که هیچ راهکاری را در کوتاه مدت برای برون رفت از آن نمی شناسند. در طرف مقابل، فلسطینیان در حال تشکیل دولت و مجلسی جدید، آن هم از طریق انتخاباتی آزاد اند؛ همان راهی که دیگر برادران عرب شان در سایر کشورهای منطقه اکنون با درگیری ها و تاوان های بسیار در بهار عربی می خواهند بدان دست یابند، فلسطینیان حالا بدون این که یک قطره خون از بینی کسی بریزد، بدان دست یافته اند و مردم و به خصوص جوانان به آینده امیداور شده اند؛ آینده ای بهتر برای خود و سرزمین شان؛ آینده ای که نه با انفجار و کشتار، بلکه با سازندگی، همیاری و همزیستی تحقق خواهد یافت.

اما راهکارهایی که باید برای تداوم خواسته ها و احقاق حق تان پیگیری شوند. نخست، پرونده درخواست فلسطین برای تشکیل کشور مستقل نباید رها شود و طرف های مقابل می خواهند به مرور زمان سپرده شود. اگر پرونده فعالانه دنبال می شود و متوقف نشده، باید راهکارها و تاکتیک های را برای موفقیت آن دنبال کنید؛ از جمله تداوم ارسال کشتی های کمک رسان به سوی غزه، گفتگوی اعراب و ترکیه با سایر اعضای شورای امنیت و اتحادیه اروپا و برگزاری کنفرانس ها و همایش هایی که شخصیت ها و سازمان های صلح طلب و مدافع حقوق فلسطینیان را گرد آورد و همزمان در رسانه ها انعکاس یابد.

اگر پرونده به بن بست خورده نباید رها شود، آن را بگیرید و در مجمع عمومی ارائه کنید تا یک گام دیگر در راه کسب حقوق تان بردارید. بر روی این منطق که یا درخواست برای عضویت کامل دارید یا نه، نباشید و منطق یا همه یا هیچ را کلاً کنار بگذارید که همین منطق تاکنون باعث تعویق کسب حقوق تان شده است. در هر مورد آهسته و با راهکارهای متعدد و گام به گام اهداف تان را دنبال کنید و دلسرد نشوید. همواره فرض تان را نه خوش باورانه، بلکه روی حداقل ها بگذارید و آنگاه دستاوردهای کمتر ناامیدتان نخواهد کرد و دستاوردهای افزون، انرژی مضاعفی به شما خواهد بخشید، چنان که در عضویت تان در یونسکو دیدید.

اتحادیه عرب می بایست، صندوقی دائمی را تشکیل دهد تا هر یک از کشورهای عربی با تصویب مجالس شان، مبالغی را هر ساله برای کمک به فلسطینیان اختصاص دهند تا آنان وابسته به کمک های اسرائیل و آمریکا نباشند و اینک پرداخت حقوق فلسطینیان کرانه باختری نیاز به اقدامی عاجل دارد.

توجه داشته باشید که یکی از راهکارهای اسرائیل برای قطع کمک ها، آن است که مردم به سبب مشکلات اقتصادی خواهان تغییر مقامات کنونی فلسطینی شوند که اینک پخته شده و دست اسرائیل را خوانده اند. اکنون اختلافات بین فتح و حماس برطرف شده، اما در تصمیمات آینده طبیعی است که اختلاف نظر بین تان بروز کند و نباید انتظار داشته باشید که همیشه در همه موارد اتفاق نظر داشته باشید. خوب است که توسط یکدیگر کنترل شوید و حتی مورد نقد قرار گیرید و این راهکار مناسب دموکراسی برای اصلاح مداوم هر سیستم و حکومتی است. تنها باید در عمل یاد بگیرید که با وجود اختلافات نه یکدیگر را تکفیر کنید و نه قاعده دموکراسی را بر هم زنید و بدانید که اتفاقاً موقعی موثرتر ظاهر خواهید شد که رفتارتان –برخلاف تصور رایج- نه یکسان، بلکه مکمل هم باشند. چه بسا یکی تند و یکی کند و یکی با تشویق طرف مقابل –اسرائیل- یکی با تنبیه و غیره. بی شک اتحاد شما با فشارهای اسرائیل مورد انتقاد غرب قرار خواهد گرفت و آمریکا از فتح و محمود عباس خواهد خواست که یا اتحادتان را بر هم زنید یا حماس اسرائیل را به رسمیت بشناسد.

پاسخ درست شما این خواهد بود که هر گونه توافق یا پذیرش شرطی جدید تا زمانی که اسرائیل تعهدات توافقات پیشین را به جا نیاورده منتفی است و تا اسرائیل مهمتر از شهرک سازی، کشور فلسطین را در مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی به رسمیت نشناسد، هیچ یک از فلسطینیان –چه فتح، چه حماس و چه گروه های دیگر فلسطینی- توافق یا شرط جدیدی را برای بررسی در دستور کار قرار نمی دهند. فتح به نمایندگان آمریکا خواهد گفت که حماس آماده بررسی این مسأله است، تنها به شرطی که اسرائیل این دو شرط را بپذیرد و روی قول های دولت کنونی آمریکا نیز نمی تواند حساب باز کند، وقتی رئیس جمهور آمریکا خودش قول هایش را قبول ندارد –پیشنهادی که یک سال و اندی پیش برای تشکیل کشور مستقل فلسطین داد و امسال مخالفت کرد! درضمن، رهبران فتح باید توجه داشته باشند که در مورد به رسمیت شناختن اسرائیل نیز چون فلسطینیان به روش های دموکراتیک روی آورده و پایبندند، هیچ اجباری نمی توان کرد و تنها می توان به حماس پیشنهاد داد و گفتگو کرد و تصمیم نهایی با خودشان است و به آمریکا و اسرائیل خواهید گفت که این بدان سبب است که شما به دموکراسی در عمل اعتقاد دارید.

تشکیل دولت مشترک فتح و حماس نیز مسئله ای داخلی است و همین طور که فلسطین و آمریکا در خصوص احزاب و گروه هایی که در اسرائیل به قدرت می رسند، دخالت نکرده و شرط تعیین نمی کنند، آنان نیز نباید برای فلسطینیان تعیین تکلیف کنند و اگر شرط را بر سر رسمیت شناختن طرف مقابل بگذاریم، پس فلسطینیان نیز هر حزبی در اسرائیل را که دولت تشکیل دهد، اما فلسطین را بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ به رسمیت نشناسد، مانعی در راه صلح شناخته و به رسمیت نمی شناسد.

در هر تصمیم تان انتظار نداشته باشید که سریع طرف مقابل مواضع شما را بپذیرد و تغییر موضع دهد و باید آن ها را رها نکنید و بر آن ها از یک سوی پافشاری ورزید و از سوی دیگر تا عملاً هزینه های طرف مقابلتان را بالا نبرید، نمی توان به تغییر مواضع و ماندگاری شان خوش بین بود. در این راه، لابی اعراب در آمریکا باید به اوباما بفهمانند که تنها در صورتی روی رأی دهندگان عرب ساکن آمریکا می تواند حساب کند که موانعی را که بر سر تشکیل کشور مستقل فلسطینی ایجاد کرده بردارد.

فلسطینیان ساکن سایر کشورهای عربی را در قالب کارهایی هماهنگ که امید به تشکیل کشور فلسطینی را نوید دهد، سازماندهی کنید و بدانید که مردم گوناگون یک سرزمین زمانی واقعاً بسان یک ملت خواهند بود، که پیش از دیگران نخست خود آن را در قلب باور کنند و در عمل به ثبوت برسانند. همکاری با کشورهای اردن، مصر، لیبی و سایر کشورهای عربی را با مشارکت عملی در سازندگی فلسطین همراه سازید و بدانید هر سنگی را که در فلسطین بنا کردید، از هزاران سنگی که به سوی دشمنان تان پرتاب کردید، در راه رسیدن به ارض موعود فلسطین موثرتر است و فراموش نکنید که شما پس از سال ها انتظار، اینک در آستانه ورود به ارض موعود فلسطین ایستاده اید.

کاوه احمدی علی آبادی

عضو هیئت علمی دانشگاه آبردین با رتبه پروفسوری

عضو جامعه شناسان بدون مرز