الموت پیوند تاریخ و طبیعت میان دره سحرآمیز

در وصف شگفتی ها و زیبایی های الموت, شنیده ها بسیار است شنیده هایی که همراه با تصاویر و پوسترها حتی گویای بخش کوچکی از حقایق اعجاب آور این دره زیبا نیستند

در وصف شگفتی‌ها و زیبایی‌های الموت، شنیده‌ها بسیار است؛ شنیده‌هایی که همراه با تصاویر و پوسترها حتی گویای بخش کوچکی از حقایق اعجاب‌آور این دره زیبا نیستند. الموت در منطقه کوهستانی واقع شده است و از آنجا که آب و هوای این منطقه سرد است یکی از بهترین زمان‌های سفر به این منطقه فصل تابستان است.

الموت جاذبه‌های فراوانی برای سفر یک روزه و یا اگر اهل خوابیدن و اتراق در چادر باشید دو روزه دارد. شمال شرق این سرزمین کوهستانی چشم‌انداز شاخه غربی علم کوه به نام «انگشت خدا» است که نگاه قدسی انسان به طبیعت است.

شاه البرز با قلل پنج‌گانه آن، کوه سلمبار و سیالان، خشچال با ارتفاع ۴۰۰۰متر، شاتان، هورکان، شیرکوه و دره اندج است. این کوه‌ها با دره‌ها، غارهای طبیعی و مصنوعی جایگاه بنای دژها و پناهگاه ها محل آموزه‌ها، عقاید دینی و مذهبی منطقه می‌باشد. چنانچه نخستین ورودگاه حسن صباح دره اندج و شاید زیستگاه پنهانی وی این غارها و دو اتاق تراشیده شده در سنگ به نام هوکرمان بوده است.

این بلندی‌های طبیعی دژگونه، جزئی از سازه معماری دفاعی دژها را تشکیل داده و منظرگاه و چشم‌انداز آنان بخشی از میراث طبیعی با ارزش منطقه به شمار می‌آید. این ارتفاعات در معماری امامزاده‌ها نیز بی‌تأثیر نبوده است. امامزاده حسن سپهسالار خشک چای، امامزاده و قدمگاه آنان و مکان‌های مقدس الموت که به این صخره‌ها سیمای قدسی و الهی بخشیده است.

● سرزمین مقدس الموت

وجود درخت مقدس خونبار زرآباد، صدها امامزاده در آبادی‌ها و بیش از ۱۷۰سال حضور پیروان مذهب شیعه اسماعیلی در منطقه و عشق به امام علی و امام حسین (ع) با برگزاری مراسم مذهبی در این دره به آن سیما و ویژگی تقدس داده است و میراث معنوی این سرزمین را به وجود آورده‌اند.

● دژ لمبسر، بزرگترین دژ الموت

قلعه شهر لمبسر «نایب‌الحکومه و زمستانگاه الموت» با بیش از ۶هکتار وسعت بزرگترین دژ سرزمین الموت است و در سه کیلومتری شمال شرقی رازمیان در الموت غربی (رودبار شهرستان) قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا هزارو ۲۲۵ متر و از سطح دره‌های پیرامون ۱۰۰ متر است. درازی این قلعه ۵۰۰ متر و پهنای آن نزدیک به ۱۶۰ متر و از دو بخش قلعه پائین و قلعه بالا تشکیل شده است. تاریخ بنای اصلی قلعه را به پیش از اسلام نسبت می‌دهند. این قلعه تاریخ مهمی در تاریخ الموت طی ۱۷۰ سال فرمانروایی اسماعیلیان داشته است.

● قلعه شیرکوه یا بیدلان

این قلعه که بیدلان خوانده می‌شود در نزدیکی روستای باغدشت و بر فراز قله‌ای به ارتفاع ۱۸۵۱ متر از سطح دریا واقع شده است و به خاطر تسلطش بر سراسر منطقه، گلوگاه مهمی برای رویارویی با مهاجمانی است که به دره گام می‌گذارند. راه دسترسی به دژ بیدلان بسیار دشوار است و به دره‌هایی با عمق بیش از ۶۰۰ متر منتهی می‌شود.

● کاروانسرای پیچ بن

کاروانسرا یا پناهگاه زمستانی کوهستانی پیچ‌بن در پایانه شمال شرقی سرزمین الموت بر سر راه قدیم الموت به تنکابن قرار دارد.

چشم‌انداز زیبای آن مشرف بر دره سلمبار مازندران است. زیربنای آن ۲۴۲ مترمربع و دارای پنج اتاق و یک اصطبل است.

● غارهای طبیعی الموت

غارهای طبیعی بی‌شماری در منطقه الموت وجود دارد که بعضی از آنها زیستگاه انسان در طول تاریخ بوده است، چون غارهای دلوکان و اندج در رودبار الموت، میلک و اکوجان در رودبار شهرستان و غار سفیدآب در ۴ کیلومتری شمال روستای سفیدآب. در دل کوه سفید چشمه به ارتفاع تقریبی ۲ هزار و ۴۰۰ متر از سطح دریا غار شگفت‌انگیز سفیدآب واقع شده است.

این غار به خاطر وجود آب بسیار، دهلیزهای عمودی فراوان – که فرود بعضی چاه‌روهای آن به عمق ۵۰ متر می‌رسد- استالاکتیت و استالاکمیت‌های جوان و بافت‌های گل کلمی در سطوح مختلف آن مورد توجه غارنوردان و توریست‌های ماجراجو است.

● آرامگاه‌های سنگی حسن‌آباد و شاه کوه

در گورستان قدیمی دامنه شاه‌کوه و روستای حسن‌آباد که در کنار شاهرود واقع شده سه بنای سنگی وجود دارد که به دوران پیش از اسلام منسوب است. آرامگاه سنگی حسن‌آباد برپایه مکعب مستطیل به طول ۸۰/۵ و عرض ۵۰/۴ متر بنا شد و گنبد مخروطی شکل به ارتفاع ۴ متر را به وجود آورده است.

● آب‌های الموت

رودهای بی‌شمار بزرگ و کوچکی در دره الموت جریان دارد که سرچشمه زندگی و هستی در این دره است. رود الموت و اندج رود در منطقه‌ای در شیرکوه به نام دوآب در شاهرود که رود اصلی دره الموت است با شاخه دیگر نینه‌رود به هم می‌پیوندد و نهایتاً به سفیدرود می‌ریزد که در پایان به دریای مازندران سرازیر می‌شوند.

● دریاچه اوان

دریاچه زیبای اوان که چون نگینی فیروزه‌ای در حلقه چهارآبادی اوان، وربن، زواردشت و زرآباد می‌درخشد ۱۸۰۰ متر از سطح دریا بلندتر و بیش از ۷۰ هزار مترمربع وسعت دارد. سرچشمه این دریاچه چشمه‌های موجود در کف آن است و به شکل حفره‌ای است که عمیق‌ترین بخش آن ۵/۷ متر عمق دارد.

شما در سفر به الموت علاوه بر مناظر و شگفتی‌های تاریخی و طبیعی شاهد عجایب دیگری مانند حیوانات این منطقه خواهید بود. بخشی از طبیعت این دره حاصلخیز و رمزآمیز جانوران وحشی و اهلی آن است. وجود جانوران وحشی چون پلنگ، خرس، گراز، شغال، خرگوش، راسو، بز کوهی، کل و پرندگان شکاری چون عقاب که گونه کمیاب سفید آن در الموت دیده می‌شود و همچنین گونه‌های شاهین یا به گویش محلی «آل» که نام الموت برگرفته از این پرنده است، تیهو، کبک و دیگر پرندگان گوناگون و زیبا، انواع خزندگان و حشرات بی‌نظیر پیرامون دریاچه اوان، انواع زنبور عسل وحشی و پرورشی که منابع تولید عسل مرغوب در این منطقه می‌باشد مجموعه بی‌نظیری از حیات وحش را به وجود آورده است.

سفر به الموت فقط تماشای جاذبه‌ها نیست به غیر از رودها، قلعه‌ها که معروف‌ترین آن دژ حسن صباح، دژ لمبسر، دژ شیرکوه، دژ نو یزرشاه گرمارود، دژ شمس کلایه، دژ آوه، دژ اندج، دژ قسطین‌لار، چشمه و جاذبه‌های دیگر مثل هر نقطه گردشگری از صنایع دستی و سوغات مانند چادرشب، ایزار یا سفرنان، کرباس، صوف یا چهار نالی، جاجیم بافی، موج بافی و... بهره برده است.

برای رسیدن به این دره سحرآمیز از تهران یا مقاصد دیگر به سمت قزوین و پس از آن الموت حرکت کنید. تقریباً از ۱۰کیلومتری مسیر جاذبه‌ها شروع می‌شود که به دلخواه می‌شود در کنار هر یک اتراق کنید.