این بار راه بازگشت را گم کردیم

تنیس ایران و یک فرصت از دست رفته

تنیس ایران در گروه سوم آسیا ـ اقیانوسیه باقی ماند. این موضوع خوشایند نیست. در شأن تنیس ایران هم نیست. یادآوری روزهای خوش سال های دور تنها افسوس علاقه مندان و پیشکسوتان این رشته را دوچندان می کند. این واقعیتی است که وجود دارد. کسی هم نمی تواند آن را کتمان کند. شاید بعضی ها با کنایه از این که به دسته چهارم سقوط نکرده ایم ابراز خوشحالی کنند اما لبخند این گروه تلخ تر از هر تلخی برای تنیس بازان است. روزگاری منصور بهرامی، کامبیز درفشی جوان، محرم حبیبی و ... تنیس ایران را در گروه اول آسیا به یک تیم بزرگ و هولناک برای دیگر رقبای قاره ای بدل کرده بودند حتی تیم کشورمان مدعی حضور در رقابت های زیرگروه جهانی بود اما حالا دیگر توان بازگشت به گروه سوم را ندارد.

رقابت های گروه سوم آسیا ـ اقیانوسیه «دیویس کاپ» که چند روز پیش در تهران برگزار شد فرصت خوبی برای صعود از این گروه بود اما این شانس هم از دست رفت تا تنها به روزهای بهتری در آینده امیدوار بود. مسلم است فدراسیون بین المللی تنیس بازی های سال آینده این گروه را به کشور دیگری واگذار می کند و احتمال میزبانی مجدد ایران آن هم در دومین سال متوالی چیزی در حد صفر است. این موضوع را شاهرخ کشاورز دبیر فدراسیون تنیس نیز در گفت وگو با ما تأیید می کند، با این حال ناامیدی در چهره و گفتارش به چشم نمی آید. او از آنچه که در زمین های تنیس مجموعه ورزشی انقلاب بر تیم ملی تنیس ایران گذشت کاملاً راضی است. دیگر اعضای فدراسیون نیز همین طور. حتی ملی پوشان و مربیان هم شرایط را امیدوارکننده دیدند ولی هضم این موضوع کمی دشوار است که تیم ملی در تهران نتواند به گروه دوم جام دیویس بازگردد و یک سال دیگر را هم باید در این رده سپری کند.

قبل از شروع مسابقات امیدواری ها نسبت به کسب یکی از دو مجوز صعود به گروه دوم جام دیویس در منطقه آسیا ـ اقیانوسیه بسیار زیاد بود و مسئولان این رشته نیز با تدابیری که اندیشیده بودند با وجود جوانگرایی در تیم ملی از این مهم سخن می گفتند اما کمتر کسی به حرف های کریستوف لشیاک قهرمان اتریشی رقابت های فیوچرز کیش و حریف تمرینی اعضای تیم ملی ایران توجهی جدی نشان داد. این تنیسور بارها تأکید کرد که تمرین کردن کافی نیست و ورزشکاران ایرانی باید در مسابقه های بین المللی شرکت کنند. لشیاک حتی به این نکته اشاره کرد که تمرین ۱۰ روزه اش با اعضای تیم ایران پیشرفت ۳۰ درصدی آنها در بازی های با سرعت بالا و تحت فشار را به دنبال داشت و رشد بازیکنان در ضربات مشهود بود، بنابراین مراودات بیشتر بین المللی یکی از مؤثرترین راه ها برای پیشرفت بیشتر است.

با تمام این تفاسیر تیم ملی ایران هفته ها در مجموعه ورزشی انقلاب تمرین کردند و با تشکیل اردوی مشترک با قهرمان فیوچرز کیش به استقبال رقابت های جام دیویس رفتند. پاکستان، مالزی، ویتنام، سریلانکا، امارات، تاجیکستان، سوریه و ایران تیم های حاضر در این رقابت ها بودند که در دو گروه مقدماتی به رقابت با یکدیگر پرداختند و پس از روزهای آرام این مرحله با صعود دو تیم به مرحله نیمه پایانی، جنگ بر سر صعود شدت گرفت. تیم ایران که در دور مقدماتی می توانست با غلبه بر مالزی از این شانس برخوردار شود که با تیم قدرتمند پاکستان متشکل از قریشی نفر ۱۳۶ جهان و آکیل خان که در رنکینگ ۴۹۳ دنیا قرار دارد مواجه نشود اما این موقعیت را قدر ندانست تا در نیمه پایانی مقابل پاکستان حرفی برای گفتن نداشته باشد. مالزی هم که سوریه را پیش روی داشت مقابل این تیم به برتری دست یافت و به فینال راه یافت. با این حال مالزیایی ها نیز نتوانستند برابر پاکستان عرض اندام کنند و بر سکوی دوم قرار گرفتند اما در نهایت به همراه این تیم راهی گروه دوم آسیا شدند. تیم ایران که تقریباً انگیزه لازم برای انجام دیدار رده بندی را نداشت عاقبت به سوریه باخت تا به جای صعود به گروه دوم در رده چهارم جدول رده بندی قرار گیرد. از نکات قابل توجه رقابت های تهران سقوط ویتنام و امارات به گروه چهارم آسیا ـ اقیانوسیه بود. اماراتی ها در حال گام برداشتن به جلو هستند و سرمایه گذاری زیادی هم انجام داده اند اما نتیجه گیری خوبی عایدشان نشد. با این حال پیش بینی می شود اماراتی ها درسال های آینده به یک قدرت در منطقه بدل شوند. تیم ویتنام هم با وجود این که از قدرت های سال های گذشته محسوب می شد این بار انتظارات را برآورده نساخت و راه سقوط در پیش گرفت.

● نقشه های زیاد

در حالی که با نتایج به دست آمده در رقابت های اخیر تهران تیم ملی ایران مجبور است یک سال دیگر را در این گروه سپری کند مسئول اول فدراسیون تنیس هیچ نگرانی از این بابت ندارد و از عملکرد تیم کشورمان هم دفاع می کند. علیرضا خروشی تأکید می کند که ۱۰۰ درصد از کادر فنی تیم ملی رضایت کامل دارد. این مقام مسئول در فدراسیون تنیس حتی باقی ماندن در دسته سوم آسیا را یک تجربه مفید می داند چرا که در یک سال آینده تیم های خوبی که از گروه دوم به سوم سقوط کرده اند یا از گروه چهارم به گروه سوم رسیده اند می توانند رقابت نزدیکی با تیم ایران داشته باشند و از این راه می توانیم به تجارب گرانبهایی برسیم. رئیس فدراسیون تنیس از جمله فواید رقابت های این دوره را ظهور چهره ای به نام روزبه کامران عنوان می کند. این بازیکن درکنار بنیامین ابراهیم زاده عضو تیم ملی در مسابقات دیویس کاپ بود.

خروشی در ارزیابی کلی از رقابت های گروه سوم دیویس کاپ آسیا می گوید: «درباره نحوه برگزاری بازی ها و میزبانی ایران، گزارش فؤاد عباس سرداور مصری مهم است. وی سطح بازیها را بسیار خوب توصیف کرد. ما امسال کمی غافلگیر شدیم. تیم ها کاملاً دگرگون شده بودند. ویتنام همیشه یک مدعی بود اما این دفعه دست و پا بسته ظاهر شد و به دسته چهارم سقوط کرد یا همین تیم امارات که خیلی هزینه کرد به دسته چهارم رفت. البته امارات یک جوان ۱۷ ساله را در ترکیب داشت که شک نکنید تا دو سال آینده از او خیلی چیزها می شنوید. این بازیکن حمید عباس نام داشت. پاکستان هم که حسام قریشی را امسال با خودش آورد که قبل از آمدن به تهران و مسابقات لاس وگاس با دیوید نعلبندیان مسابقه داد و حتی حضور در دسته سوم آسیا را تحقیرآمیز می دانست. قریشی در فرانسه زندگی می کند و دنبال این است که به ویمبلدون برود که ۱۱۰ نفر اول دنیا شانس شرکت در آن را دارند. سریلانکا و مالزی هم با تجربه ترین بازیکن ها را آورده بودند و فکر می کنم تیمی که از همه جوانتر بود، ایران بود. تحلیل ما این بود که به دسته دو برویم. نقشه های زیادی کشیدیم حتی ابراهیم زاده را از بوندس لیگا آوردیم که غیر از قریشی همه رقبایش را برد اما تجربه نشان داد که در دیویس کاپ تنها با یک بازیکن نمی توان موفق بود. رئیس فدراسیون تنیس ایران دلیل اصلی نتیجه نگرفتن تیم کشورمان را جوانی و کم تجربگی آنها دانسته و با اشاره به این نکته که حریفان همواره در رقابت های مختلف بین المللی شرکت دارند یادآور شد برای رسیدن به جایگاهی بهتر باید تجربه اندوزی کرد.

● اعتراف سرمربی

محمدرضا توکلی سرمربی جوان تیم ملی که چند ماه پیش جوانگرایی در تیم ملی را به اجرا گذاشت و قبل از شروع مسابقات بسیار امیدوار بود که تیم ملی را با وجود تجربه اندک بازیکنانش به گروه دوم برساند، علاوه بر اشاره به این موضوع که سطح بازیها بسیار بالا بود اعتراف می کند که همه پیش بینی هایش درست از آب درنیامد. وی دراین باره توضیح می دهد: «اطلاعات ما از حریفان کامل نبود. شناخت خوبی نداشتیم و همه دانسته هایمان نوشتاری و به رنکینگ بازیکنان حریف برمی گشت. البته اتفاقات عجیب و غریبی رخ داد. سریلانکا و ویتنام که مدعی صعود بودند نتایج غیرمنتظره ای کسب کردند و پاکستان که مدعی حضور در رقابت های زیرگروه جهانی است همه ستاره هایش را به تهران آورد. ما تنها تیم بودیم که با نسل جدید به رقابت ها پای نهادیم. تازه ما مقابل مالزی یک مچ پوینت (امتیاز برتری مسابقه) داشتیم که روزبه کامران به دلیل کم تجربگی آن را از دست داد. اگر کامران آن امتیاز را می گرفت همه پیش بینی هایمان درست می شد. سرمربی تیم ملی ادامه می دهد: در شش سال اخیر به هر ترتیبی که بود سر از گروه دوم آسیا درآوردیم. اما هر بار به گروه سوم برگشتیم. ما یازده سال در گروه دوم بودیم. پس بهتر است خودمان را در گروه سوم مجهز کنیم تا بلافاصله که به گروه دوم برگشتیم دوباره سقوط نکنیم.

● کیفیت بالا

شاهرخ کشاورز دبیر فدراسیون تنیس نیز از سطح کیفی این دوره از بازیها می گوید و عنوان می کند کیفیت رقابت ها همه علاقه مندان به تنیس را راضی نگه داشته بود. این کارشناس نیز از روزبه کامران به عنوان پدیده تازه تنیس ایران یاد می کند که امیدواریها را زنده نگه داشت. کشاورز در خصوص نقش ابراهیم زاده در تیم ایران می گوید: این بازیکن خیلی خوب کار کرد و نقش عمده ای در کسب پیروزی های تیم کشورمان داشت. سیاست کلی ما این است همه ایرانی هایی که در هر جای دنیا زندگی می کنند و می توانند تیم ملی را برای حرکت رو به جلو یاری دهند گردهم بیاوریم. کشاورز با اشاره به بازیهای اخیر یادآور می شود: «وقتی پاکستان پس از چند سال بار دیگر قریشی و آکیل خان را به خدمت گرفت طبیعی بود که یک سهمیه به این تیم می رسد و بقیه برای کسب دومین سهمیه تلاش می کردند. ما اگر کمی تجربه و شانس داشتیم می توانستیم به گروه دوم صعود کنیم.»

حرفهای مسئولان فدراسیون تنیس و کادر فنی تیم ملی درباره عدم موفقیت در رقابت های جام دیویس بی شباهت به توجیه علل ناکامی این تیم نیست و شاید برای خیلی ها چندان قابل پذیرش نباشد. اما این نکته را هم نمی توان کتمان کرد که تیم ملی پس از سال ها استفاده از چند بازیکن ثابت و چهره های تکراری که دیگر راه موفقیت را خیلی کم پیدا می کردند دست به تغییر نسل زد و برای آینده سرمایه گذاری کرد با این حال می توانستیم با توجه به امتیاز میزبانی باردیگر به گروه دوم بازگردیم. اما چه حاصل که این امتیاز به راحتی از دست رفت و حالا بهترین توجیه همان جوانگرایی است. غافل از این که تیم ملی یک بازیکن مقیم آلمان که حتی زبان فارسی را به زحمت صحبت می کرد به خدمت گرفت و برنامه های آماده سازی بهتری نیز در قیاس با دوره های قبل داشت.

علی رضایی