احساسات دردسر آفرین نوجوانان

اگر نوجوان شما دارای مشکل رفتاری باشد, چگونه می توانید آن را بیان کنید

اگر نوجوان شما دارای مشکل رفتاری باشد، چگونه می توانید آن را بیان کنید؟

آیا این مسئله تنها «سرکشی معمول دوران نوجوانی» است؟

آیا یک اختلال رفتاری مانند اختلال نافرمانی تقابلی، یک الگوی رفتاری منفی، ستیزه جویانه و سرکش است یا اختلال رفتاری این است که فرزند شما به طور مکرر و سرسختانه قوانین و حقوق دیگران را بدون نگرانی زیر پا بگذارد؟ بدون تردید، مهمترین سؤالاتی که برای هر پدر و مادری به وجود می آید عبارتند از:

چقدر مشکلات فرزندان باعث ایجاد رنج، اختلال و ناراحتی می شوند؟

چگونه مشکلات فرزند شما بر خانواده، زندگی زناشویی، فرزندتان و خود شما تأثیر گذاشته است؟

اختلال نافرمانی تقابلی را به عنوان الگوی رفتاری متناوب منفی بافانه، سرپیچی کننده، سرکش و خصمانه در برابر مظهر قدرت تعریف کرده اند که حداقل شش ماه دوام دارد.

رفتارهای موجود در این تعریف، بدین شرح است:

- به طور ناگهانی از کوره در رفتن

- مشاجره با بزرگ ترها

- سرپیچی مجدانه از درخواست ها

- اطاعت نکردن از قوانین موجود

- آزار و اذیت عمدی دیگران

- سرزنش دیگران به دلیل اشتباهات یا رفتارهای بد آنها

- زودرنجی، زود عصبانی شدن، دلخور شدن، کینه توزی یا انتقام جویی

اختلالات نافرمانی تقابلی معمولا زمانی که کودکی دارای الگوی پایدار یا متداوم نافرمانی یا سرکشی باشد و در برابر والدین، معلم ها یا دیگر بزرگ ترها پرخاشگری می کنند، شناخته می شوند. این مشکلات ابتدایی رفتاری، الگوی متداوم سرپیچی از دستورات یا خواسته های بزرگ ترها می باشد.

کودکانی که دارای اختلال نافرمانی تقابلی هستند معمولا این خصوصیات را دارند:

- لجبازی

- سنجش محدودیت ها و شکستن مرزها

- زودرنجی

- از کوره در رفتن

- مشاجره با بزرگ ترها

- سرپیچی از قوانین و دستورالعمل ها

- سرزنش دیگران به دلیل اشتباهات آنها

این معیارها تنها وقتی به اختلال نافرمانی تقابلی ختم می شود که مشکلات رفتاری در یک کودک نسبت به دیگر کودکانی که در یک گروه سنی هستند و سطح پیشرفت یکسانی دارند پی درپی رخ می دهند. این نوع رفتارها باعث ایجاد مشکلات مهمی در میان دوستان و خانواده شده و همچنین این رفتارهای متضاد در خانه و مدرسه یکسان هستند. گاهی ممکن است اختلالات نافرمانی تقابلی پیش درآمد یک اختلال رفتاری باشد.

عوامل مخاطره آمیز مشکلات رفتاری نوجوانان بدین شرح است:

- کشمکش های خانوادگی

- افت تحصیلی در مقطع دبستان

- رابطه با دوستانی که دارای مشکلاتی چون سوءمصرف مواد مخدر، بزهکاری، خشونت یا دیگر مشکلاتی از این قبیل هستند.

- عدم پذیرش همکار

- سابقه خانوادگی در داشتن مشکلات رفتاری

- نگرش های مطلوب مربوط به والدین در مورد مشکلات رفتاری

- مشاهده خشونت والدین

عدم ثبات در خانواده، شامل نگرانی درباره مسائل اقتصادی، بیماری های روحی والدین، تنبیه های خشونت آمیز، شیوه های ناهماهنگ پرورشی، اقدامات چندگانه، و طلاق است که ممکن است بر رشد متضاد و رفتارهای ستیزه جویانه تأثیر داشته باشد.

اختلال نافرمانی تقابلی صرفا تا زمانی که رفتارهای مشکل ساز همراه با اختلال در خلق و خو یا روان پریشی رخ ندهد، قابل تشخیص نیست.

به میان آمدن روش های ذیل باعث یاری شما در جایگزینی رفتارهای سرکش و متضاد با رفتارهای مسئولانه خواهد شد:

- مشاوره های خانوادگی و شخصی برای شناخت مسائل اساسی و یادگیری استراتژی های تغییر رفتار

- تعلیم برای حمایت و راهنمایی در به دست آوردن راه حل ها و دستیابی به نتیجه دلخواه

- پرورش گروه هایی برای پشتیبانی، راهنمایی و توانمندی

- به وجود آوردن برنامه هایی برای کمک به یادگیری روش های ایجاد ساختاری پایدار و محیطی مثبت و کم استرس در خانه

- رابطه کاری مثبت و محکم بین والدین و معلم ها

به علاوه، استراتژی های زیر نیز مفید هستند:

- به نوجوان خود گوش دهید. گوش کردن و ارزش نهادن به عقاید افراد بالغ، توانایی والدین را برای برقراری ارتباطی موثر با نوجوانان ارتقا می دهد. بیشتر والدین خوب به حرف های نوجوان خود گوش نمی دهند، زیرا آنها به مسائلی همچون کار، جامعه، مسائل مذهبی و مسئولیت های خانه سرگرم هستند. گوش کردن به یک نوجوان به معنی نصیحت کردن او و تلاش برای تصحیح یک موقعیت نیست.

- در رابطه با مسائل معنوی و ارزش های اخلاقی صحبت کنید. توجه به حس مهم ارزش دهی، یکی از وظایف اساسی والدین است. والدین باید در زمینه آنچه درست است و آنچه نادرست است و درباره رفتارهای شایسته و ناشایست، با فرزندان خود گفت وگو کنند.

- به مسائل مهم بپردازید. در مورد مسائل برگشت پذیر یا به طور مستقیم امنیت فرزندتان یا فرد دیگری را تهدید نمی کند، وسواس نداشته باشید. این مسائل عبارتند از: حمام کردن، نامرتب بودن اتاق، و غیره. عصبانیت و تهدیدات خود را برای امور نگران کننده و مهمتر نگهدارید. امنیت یک مسئله غیرقابل بحث است. قوانین سالم باید به روشنی اعلام شوند و به طور مداوم اعمال شوند.

- سازگار باشید و پایداری کنید. گاهی افراد بالغ به آنچه شما می گویید و انجام می دهید، تمایلی ندارند مثل این که شما را دوست ندارند. دوستی با نوجوان تان به عنوان پدر و مادر، از وظایف شما نیست. ایجاد انگیزه برای برآورده شدن خواسته ها یا تلاش برای رسیدن به آنها، از اهمیت زیادی برخوردار است.

- از بحث و جدل بپرهیزید. مشاجره فقط خصومت را بیشتر کرده و مانع آگاهی شما می شود. شما درباره هر چیزی که نوجوان تان می گوید مجبور به قضاوت نیستید. حقوق دوطرفه عدم توافق را به خاطر داشته باشید. سعی نکنید برای کسی که عصبانی است دلیل بیاورید. قبل از تلاش برای رفع اختلافات، صبر کنید تا کمی آرام شود. با صحبت کردن با نوجوانان سعی نکنید او را احساساتی کنید. شما می توانید واکنش یک فرد را بدون چشم پوشی از احساسات، تأیید کنید. این نوع واکنش معمولا عصبانیت را خنثی می کند.

نسیبه رجبی