صباباتری و فولاد در آوردگاه آسیایی

سال ۲۰۰۵ میلادی برای فوتبال ایران سال نسبتاً خوبی بود صعود تیم ملی ایران به رقابت های جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان اعتبار تازه ای به فوتبال کشورمان بخشید

اما از سوی دیگر در سطح باشگاهی نمایندگان ایران یکی پس از دیگری حذف شدند. ابتدا سپاهان در مرحله یک هشتم نهایی مقابل العین امارات متحده عربی مغلوب شد و در مرحله یک چهارم نهایی نیز پاس اگر چه در بازی رفت در العین به تساوی یک بر یک رسید، اما در بازی برگشت در حالی که سه بر یک از حریف پیش بود با تساوی سه بر سه یکی از نتایج غیرمنتظره فوتبال را رقم زد تا از دور بازی ها کنار رود.

متأسفانه به واسطه نگاه غیرحرفه ای به فوتبال در کشور ما در لیگی که تنها نام حرفه ای را با خود می کشد در سالهای اخیر هیچ گاه شاهد قدرت نمایی نمایندگان ایران در رقابت های جام قهرمانان آسیا نبوده ایم. البته تا زمانی که این نگاه تغییر نکند باز هم شاهد این نتایج غم انگیز خواهیم بود.

در حال حاضر با یک بررسی ساده به این نتیجه می رسیم که یک باشگاه حرفه ای در کشوری مثل امارات متحده عربی از کلیه امکاناتی که یک باشگاه معتبر در اروپا برخوردار است، بهره می برد در حالی که در کشور ما این گونه نیست. امیدواریم در آینده با تغییر سیاست های حاکم بر فوتبال ایران شاهد موفقیت های ایران در سطح باشگاهی هم باشیم.با انجام قرعه کشی رقابت های لیگ قهرمانان آسیا تیم فولاد خوزستان قهرمان لیگ ایران و صباباتری قهرمان جام حذفی در فصل قبل حریفان مرحله مقدماتی خود را شناختند.تیم فولاد که در این فصل لیگ برتر وضعیت نابسامانی دارد در گروه A با تیم های پاختاکور ازبکستان، القادسیه اردن، و الاتحاد سوریه همگروه است.تیم صباباتری نیز با تیم های الوحده امارات، الکرامه سوریه و القرافه قطر پیکار می کند.زمانی که لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۰۲ آغاز شد، این جام به عنوان نخستین رقابت در این قاره محسوب نمی شد.تاریخچه جام باشگاه های آسیا به سال ۱۹۶۷ برمی گردد. بعد از این که کنفدراسیون فوتبال آسیا با الگوبرداری از یوفا سعی در تغییراتی در برگزاری جام های خود کرد،جام برندگان جام آسیا و سوپر جام به تاریخ پیوست و دیگر برگزار نشد و به جای آن لیگ قهرمانان آسیا از سال ۲۰۰۲ کار خود را آغاز کرد. این بازی ها به تیم های مطرح آسیایی اجازه می دهد تا در سطح بالاتری با یکدیگر رقابت کنند.در اولین دوره این بازی ها العین امارات کلاس بالای فوتبال خود را نشان داد و با شکست استقلال ایران، قهرمان دو دوره جام قهرمانی باشگاههای آسیا، الهلال عربستان و السد قطر در مرحله گروهی و شکست دالیان چین با نتیجه هفت بر شش در مرحله نیمه نهایی به فینال رقابت ها رسید تا به مصاف تروساسنا از تایلند برود.العین در بازی نهایی از وجود فرهاد مجیدی ستاره ایرانی باشگاه الوصل به عنوان یار کمکی سود برد. این تیم در بازی رفت دو بر صفر در بانکوک به پیروزی رسید و فرهاد مجیدی نیز یک گل به ثمر رساند. در بازی برگشت در العین علیرغم شکست یک بر صفر مقابل تروساسنا ، العین امارات در مجموع به پیروزی دو بر یک رسید و قهرمان اولین دوره این بازیها شد.البته در دور دوم شاهد تغییرات دیگری بودیم که باعث شد تعداد تیم ها به بیست و هشت تیم برسد.

تیم ها در هفت گروه ۴ تیمی تقسیم شدند و تنها تیم های سر گروه به مرحله بعدی صعود می کردند تا به همراه العین در مرحله یک چهارم نهایی با هم پیکار کنند.در این دوره تیم های الاتحاد عربستان و سئونگ نام چونمای کره جنوبی به فینال رسیدند.تیم کره ای در جده عربستان سه بر یک پیروز شد و نیمی از راه قهرمانی را پیمود و به نظر می ر سید همه چیز برای قهرمانی تیم کره ای فراهم شده است.الاتحاد در یک بازی غیرمنتظره با پیروزی پنج بر صفر پیروز شد تا در مجموع دو بازی، شش بر سه حریف را مغلوب کند و فاتح لیگ قهرمانان آسیا شود.العین در سومین دوره نیز نمایش قابل قبولی ارائه داد و تا فینال هم رسید، اما در بازی رفت با تساوی یک بر یک در خانه مقابل الاتحاد عربستان متوقف شد.الاتحاد که از وجود تچکو برزیلی و جوزف دیسری جاب سود می برد و با درایت آنجل یوردانسکو مربی رومانیایی اش توانست به پیروزی چهار بردو برسد تا به سلطه العین بر این جام پایان دهد.

در این بازی المنتشری مثل دیدارهای قبلی ستاره میدان بود و در پیروزی تیمش نقش مهمی را ایفا کرد.

از زمان برگزاری لیگ قهرمانان، تیم های آسیایی به واقع وارد مرحله جدید و جذابی از فوتبال در این قاره شده اند، اما نمی توان از قهرمانان و تیمهای دوره قبل جامهای آسیایی و اقتدار آنان نیز چشم پوشی کرد.

جام قهرمانی باشگاههای آسیا

تاریخچه رقابت های جام قهرمانی باشگاههای آسیا به سال ۱۹۶۷ باز می گردد. بعد از این که فوتبال در آسیا به یک رشد نسبی رسید کنفدراسیون فوتبال آسیا برای پیشرفت این رشته پایه گذار رقابت هایی شد که در آن تیم های قهرمان هر کشور در قالب یک جام با هم به رقابت بپردازند.

در سالهای اول و دوم تیم های هاپوئل و مکابی از رژیم اشغالگر قدس عناوین قهرمانی را از آن خود کردند. در سال ۱۹۶۹ بازی ها برگزار نشد و یک سال بعد برای اولین بار تاج (استقلال) با حضوری قدرتمندانه توانست به سلطه اشغالگران در این جام خاتمه دهد و با پیروزی مقابل هاپوئل اولین قهرمانی را برای کشورمان به ارمغان بیاورد.در سال ۱۹۷۱ تیم پلیس عراق در مقابل مکابی مغلوب شد تا باز هم جام به سرزمین های اشغال شده برود. از سال ۷۲ تا سال ۸۴ این جام با یک وقفه طولانی مواجه شد و از سال ۸۵ این بازی ها بار دیگر به حیات خود ادامه داد.

بلوغ شرقی ها

از سال ۸۵ قدرت فوتبال در آسیا به دست شرقی ها افتاد.

دایو رویالز (کره جنوبی) با پیروزی مقابل الاهلی عربستان در شروع مجدد جام قهرمانی را به ارمغان آورد. فوتبال آسیا در دهه هشتاد به واسطه این که کشورهای کره و ژاپن لیگ های خود را حرفه ای کرده بودند در این منطقه پیشرفت چشمگیری داشت و همین امر باعث موفقیت آنها در جام های آسیایی شد.

فوروکاوا و یومیوری هر دو تیم از ژاپن در سالهای ۸۷ و ۸۶ فاتح این جام شدند. تیم السد قطر در سال ۱۹۸۸ با سرمایه گذاری کلان موفق شد به طور مقطعی قهرمان این دوره شود.کشور چین در سال ۱۹۸۹ برای اولین بار با تیم لیائونگ مقابل نیسان کره جنوبی به برتری رسید تا جام به سرزمین پهناور دیوار چین برود.

در سال ۱۹۹۰ استقلال به رهبری منصور پورحیدری و با ستارگان بزرگ آن دوره اش به نام های عابدزاده، مرفاوی، چنگیز، قلعه نویی، بیانی و ... موفق شد به ناکامی های کشورمان پایان دهد و با پیروزی مقابل لیائونگ عنوان قهرمانی را از آن خود کند.

استقلال برای دور بعد نیز تا فینال پیش رفت اما در ضربات پنالتی مقابل الهلال شکست خورد تا به تیم ناکام بزرگ جام لقب بگیرد. در سال ۱۹۹۲ بحرین میزبان این بازی ها بود و تیم پاس قهرمان وقت ایران به رهبری فیروز کریمی در این جام حضور یافته بود. پاس شروع خوبی در این بازی ها نداشت و کار صعودش به روز آخر کشیده شد اما در مراحل بعدی با قدرت حریفان خود را شکست داد تا در فینال نیز با پیروزی مقابل الشباب عربستان قهرمان شگفتی ساز آسیا شود.بهزاد غلامپور، علیرضا حکیم زاده، حمید استیلی، مارکار آقاجانیان، رحیم یوسفی و ... مردان تاریخ ساز باشگاه پاس بودند که عامل قهرمانی این تیم به شمار می رفتند. از سال ۹۳ تا ۲۰۰۲ بار دیگر سلطه شرقی ها بر فوتبال آسیا حاکم شد و تنها در سال ۲۰۰۰ الاهلی یک عنوان قهرمانی را نصیب تیم های غرب آسیا کرد. در سالهای ۹۴ و ۹۳ فارمرز بانک از تایلند در سال ۹۵ ایلها چونما از کره جنوبی، در سال ۹۷ و ۹۶ پوهانگ از کره جنوبی مقام قهرمانی را از آن خود کردند.

حادثه بزرگ

در سال ۹۸ تهران به عنوان میزبان بازی ها برگزیده شد و تیم استقلال در مرحله مقدماتی با حذف الهلال عربستان، العین امارات و پاختاکور ازبکستان به دور نیمه نهایی رسید. استقلال در این مرحله به مصاف دالیان چین رفت و با پیروزی چهار بر سه در وقت اضافی به فینال رسید. ناصر حجازی سرمربی وقت استقلال در آن زمان با تغییراتی که در ترکیب تیمش بوجود آورد باعث شد تا نیروی استقلال در فینال کاهش یابد. جوبیلیوایواتا حریف استقلال در فینال بود که در یک بعد از ظهر نحس با دوگل میزبان را مغلوب کرد تا قهرمان شود. اندیشه های غلط حجازی در ناکامی استقلال تأثیر عمده ای داشت تا این باشگاه معتبر از رسیدن به سومین جام محروم شود. جوبیلیوایواتا در سال ۹۹ هم به فینال رسید اما این بار مقابل الهلال شکست خورد. در سال های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۰ تیم سوان از کره جنوبی این جام را به کره برد. در مجموع این سال ها کره جنوبی پرافتخارترین کشور در این رقابت ها بود. ۶ عنوان قهرمانی و ۳ نائب قهرمانی حاصل کار این کشور بود. فکر برگزاری جام برندگان جام آسیا از سال ۱۹۹۰ به ذهن کنفدراسیون فوتبال آسیا خطور کرد. این فدراسیون برای گسترش هر چه بیشتر فوتبال در قاره کهن این پروژه را به اجرا درآورد. شکل حضور تیم ها در این جام این گونه بود که قهرمان جام حذفی هر کشور در این جام حضور پیدا می کرد.

در اولین دوره این جام تیم پرسپولیس با پیروزی در مقابل المحرق بحرین اولین جام آسیایی خود را بدست آورد. از زمان پیدایش این جام تیم های کشورمان در این مسابقات به موفقیت چشمگیری دست نیافتند و بعد از قهرمانی در اولین دوره پرسپولیس تنها در سال ۹۲ به فینال رسید و مقابل تیم یوکوهاما مارینوس قرار گرفت که با شکست برابر تیم ژاپنی به مقام دوم رسید. در طول ۱۲ دوره برگزاری این جام از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ پیروزی، نیسان، یوکوهاما مارینوس، القادسیه، یوکوهاما فلوگلز، بلاماری، هیروستوکا،الهلال، النصر، الاتحاد، تیزومی پلاس، الشباب و الهلال در این جام به قهرمانی رسیدند. تیم های فولاد و صباباتری دو نماینده کشورمان در رقابت های لیگ قهرمانان آسیا به داشتن بازیکنان ارزشمندی چون میرزاپور و علی دایی به خود می بالند. حضور این دو مهره کلیدی در بازی های لیگ قهرمانان آسیا باعث بالا رفتن سطح کیفی این رقابت ها خواهد شد تا بازی های این دو گروه از حساسیت بیشتری برخوردار شود. در آستانه رقابت های جام جهانی میرزاپور و دایی می توانند با درخشش، بار دیگر در آسیا چشم ها را به سوی خود جلب کنند.

جام نوظهور

از سال ۱۹۹۵ AFC با برنامه ریزی جدیدی باعث شکل گیری جام دیگری در آسیا شد. سوپر جام آسیا از سال ۹۵ بین قهرمان جام در جام آسیا و جام قهرمانی باشگاه های آسیا برگزار شد و در اولین دوره جدال یوکوهاما فلوگلز با فارمرز بانک تایلند با قهرمانی تیم ژاپنی به پایان رسید. البته این جام نیز در سال ۲۰۰۲ بعد از اینکه تنها لیگ قهرمانان آسیا آغاز شد به کار خود در آسیا پایان داد.

در این جام نیز بیشترین افتخار نصیب تیم های کره، ژاپن و عربستان شد.

ایلها چونما (۹۶)، سوان بلووینگ (۲۰۰۲ و ۲۰۰۱) از کره جنوبی، الهلال(۲۰۰۰ و ۹۷) و النصر (۹۸) از عربستان و یوکوهاما فلوگلز (۹۵) و جوبیلیو ایواتا(۹۹) از ژاپن قهرمانان ادوار گذشته این جام بودند.

آغاز راه طولانی

تیم فولاد خوزستان که در حال حاضر در مکان ششم رقابت های لیگ برتر قرار دارد بعد از اینکه با فرانچیچ به نتایج دلخواه نرسید نیکولیچ را برای ادامه راه برگزید. فولاد در این فصل تغییرات زیادی را در ترکیب خود نداشته و تنها ایمان مبعلی از این مجموعه خارج شده است. اما با این وجود نتایج فولاد در لیگ بسیار پرنوسان است. فولاد مشکل دیگری نیز دارد که به محل برگزاری رقابت ها مربوط می شود. با بازدیدی که مقامات کنفدراسیون فوتبال آسیا از ورزشگاه تختی اهواز انجام دادند استاندارد نبودن ورزشگاه یکی از مشکلات عمده فولاد بود که اخیراً این موضوع نیز با ترمیم این ورزشگاه ختم به خیر شد. فولاد در مقایسه با سایر گروه ها با تیم های قدرتمندی همگروه نیست و احتمال صعودش به دور بعدی زیاد است.

مسعود رضائیان مدیر عامل فولاد در این باره می گوید: از قرعه کشی راضی هستیم نسبت به صبا در گروه آسانتری قرار گرفته ایم و شانس بیشتری برای صعود داریم. فکر می کنم با کمی تلاش بتوانیم در جمع ۸ تیم برتر قرار بگیریم.

---