درباره بازار نرم افزارهای دزدی

نرم افزارهای کاربردی با مجوزهای مختلف عرضه می شوند

نرم‌افزارهای کاربردی با مجوزهای مختلف عرضه می‌شوند. به‌ طور کلی نرم‌افزارجماعت یا رایگان (Freeware) است و یا تجاری (Propriety) که باید در ازای آن هزینه‌ای پرداخت کرد. بسیاری از سازندگان نرم‌افزارهای تجاری برای آشنایی مخاطبان اقدام به ارایه نسخه‌های رایگان مدت‌دار (Trial) می‌کنند. این نسخه‌‌ها همان نسخه تجاری هستند که فقط برای استفاده در یک محدوده زمانی مشخص فراهم شده‌اند و قرار است که توانمندی‌های خود را در معرض قضاوت مخاطب قرار دهند. بیشتر نسخه‌های مدت‌دار (Trial) یک‌ماهه یا حداکثر سه‌ماهه هستند و به ‌طور مرتب به‌روزرسانی (Update) و پس از اتمام مدت اعتبار از دریافت خدمات مختلف متولی نرم‌افزار محروم می‌شوند. این نکته را مورد دقت و توجه کافی قرار دهید که تفاوت ظریفی میان نسخه‌های آزمایشی نرم‌افزارها و نسخه‌های مدت‌دار وجود دارد. نسخه‌های آزمایشی که با عناوین آلفا و بتا روانه بازار می‌شوند هنوز تکامل لازم را پیدا نکرده‌اند و در مرحله بررسی قرار دارند و بسیاری از سازندگان رسم دارند که این قبیل نسخه‌ها را به طور رایگان منتشر کنند و از نظرات قاطبه مخاطبان بهره فنی ببرند.

برای مثال، نسخه آزمایشی سیستم‌عامل Windows ۷ به‌ صورت رایگان روی وب‌سایت Microsoft.com قرار گرفته و استفاده از آن برای تمامی مخاطبان رایگان بود. نسخه‌های مدت‌دار (Trial) را نیز آزمایشی خطاب می‌کنند، از این منظر که توسط مخاطب نصب شده و عملکرد و قابلیت‌های آن مورد بررسی قرار گیرد و هدف آن است که مخاطب را به خرید آن محصول ترغیب کند. این‌ قبیل نسخه‌ها در واقع نرم‌افزار است که مراحل آزمایشی آلفا و بتا را پشت‌سر گذاشته و همان نسخه کامل است. البته شرکت‌هایی که قید زمان را از برخی نسخه‌های رایگان خود برمی‌دارند و آن‌ها را به عنوان نسخه رایگان عرضه می‌کنند. این قبیل نرم‌افزارها قید زمانی در استفاده ندارند، اما استفاده از برخی قابلیت‌های پیشرفته امکان‌پذیر نیست و برای دریافت خدمات بیشتر لاجرم باید نسخه تجاری نرم‌افزار خریداری شود. برای مثال، نسخه رایگان مرورگر Opera یا آنتی‌ویروس AVG از اینترنت قابل دریافت هستند و به‌ صورت مرتب به‌روزرسانی می‌شوند و به هیچ عنوان مشکل‌ساز نیستند.

بسیار توصیه شده است که کاربران عام از نصب نسخه‌های آلفا و بتا پرهیز کنند و چنانچه به استفاده از نرم‌افزارهای رایگان تمایل دارند، از محصولاتی استفاده کنند که کامل هستند و به‌ صورت رایگان عرضه می‌شوند. بیشتر نسخه‌های آلفا و بتا مشکلات امنیتی متعددی دارند که به مرور زمان رفع خواهند شد. همچنین نصب برخی از این نسخه‌های آلفا و بتا ممکن است مشکلاتی برای درایورهای سخت‌افزارها ایجاد کند که برطرف کردن آن‌ها نیازمند تخصص، زمان و البته گاهی هم هزینه است.

● نسخه‌های دزدی

هر نرم‌افزاری که بدون مجوز سازنده و پرداخت تعرفه قانونی نصب شود دزدی محسوب می‌شود. نه اینکه نگارنده بخواهد شما را دزد خطاب کند، اما این واقعیت را باید پذیرفت که بیشتر نرم‌افزارهایی که در ایران استفاده می‌شوند مجوزهای لازم را ندارند. برای مثال، موج نصب سیستم‌عامل Windows ۷ مدتی است که فراگیر شده و اگر خدا قبول کند حقیر نیز قصد نصب نسخه Professional آن را دارم. این نسخه حداقل ۳۵۰ دلار ناقابل قیمت دارد و پرداخت آن از توان بسیاری از مصرف‌کنندگان دسکتاپ خارج است. از این‌رو عاقلانه به نظر می‌رسد که از نسخه‌هایی استفاده شود که در بازار بین دو تا سه هزار تومان فروخته می‌شوند. البته تولیدکنندگان نرم‌افزارها را نیز خیلی دست‌کم نگیرید. برخی از این حضرات امتیاز استفاده از محصولات خود را به صاحبان برندهای معتبر می‌فروشند و ایشان نیز هزینه آن را روی محصولات می‌افزایند و از مشتری‌جماعت دریافت می‌کنند. برای مثال بسیاری از درایوهای نوری همراه با نرم‌افزار Nero عرضه می‌شوند.

هر قدر دوست دارید از نرم‌افزارهای دزدی استفاده کنید و به هیچ عنوان هم عذاب وجدان نداشته باشید، اما توصیه می‌کنم که آنتی‌ویروس اصیل بخرید. اگر خدا قسمت کند و اسباب‌کشی مجال دهد هفته دیگر سی چهل هزار تومانی خرج یکی از این حضرات خواهم کرد. اگر از سیستم‌عامل لینوکس استفاده می‌کنید که هیچ، اما کاربران Windows بدانند که استفاده از نسخه‌های دزدی آنتی‌ویروس ارزش ندارد. کاری به ابعاد اخلاقی ماجرا ندارم، اما بدانید که سازنده آنتی‌ویروس در سه سوت می‌تواند صحت استفاده از نرم‌افزار نصب شده را تشخیص دهد و به گونه‌ای دیگر با شما رفتار کند. در ظاهر امر تمامی بسته‌های به‌روزرسانی را برای شما ارسال خواهد کرد، اما بدانید که با دستگاه شما همچون موش آزمایشگاهی برخورد و بسته‌هایی که ارسال می‌کند از انواع آلفا و بتاست!

● یک نکته درباره Windows ۷

تفاوت محسوسی بین نسخه‌های دزدی Windows ۷ برای کاربران خانگی ایرانی وجود ندارد، اما حال که قرار است دو سه هزار تومان پرداخت شود بهتر آن است که نسخه Professional را تهیه و نصب کنید. این نسخه هم سبک‌تر از نسخه Ultimate است و هم از XP Mode پشتیبانی می‌کند و اگر زبانم لال با مشکلی مواجه شدید می‌توانید فضای سیستم‌عامل Windows XP را در اختیار داشته باشید.

● نرم‌افزار مجانی!

با پرداخت مبلغی کمتر از ده، دوازده هزار تومان می‌توانید در بازار داخلی هفت، هشت عدد DVD شامل چندین هزار برنامه درست و درمون تهیه کنید که در مجموع چهارصد، پانصد هزار دلاری ارزش خواهند داشت. حرفم این است که حواستان باشد که به این قبیل برنامه‌ها عادت نکنید. برنامه‌های مجانی بسیاری وجود دارند که خداوکیلی کیفیت بهتری نیز دارند. برای مثال، توصیه می‌کنم نرم‌افزارهای مجانی و بسیار خوب SpyBot، ۷Zip، Copernic، Firefox، AVG و Open Office را نصب کنید و حالش را ببرید.