شیری با خواص بسیار

اگر کودکان با شیر مادران خود تغذیه شوند, میزان چاقی های بزرگسالی در نسل های آینده بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت

بسیاری از عوارض بهداشتی و سلامت که در دوران میانسالی و جوانی و سالمندی گریبانگیر افراد می‌شود، ریشه در اضافه وزن و چاقی دوران کودکی دارد. تغذیه نوزاد با شیر مادر، خطر ابتلا به چاقی را تا یک‌سوم در دوران کودکی کاهش می‌دهد و اثرات مفیدی در زندگی آینده و دوران بزرگسالی او به همراه خواهد داشت.

اگر کودکان با شیر مادران خود تغذیه شوند، میزان چاقی‌های بزرگسالی در نسل‌های آینده بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت.

● سلا‌مت نوزاد

قدرت دفاعی نوزاد در بدو تولد در مقابل عوامل عفونی خارجی بویژه در محیط بیمارستان (به عنوان آلوده‌ترین محیط دنیا) بسیار کم است؛ یعنی در مقابل میکروب‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌های پراکنده در این محیط هیچ‌گونه قدرت دفاعی ندارد، بسرعت به بیماری‌های گوناگون مبتلا می‌شود که آمار مرگ نوزادان در بیمارستان‌ها با این عوامل بسیار بالاست.

به همین دلیل نوزادان در روزهای اول تولد نیاز مبرم به تغذیه شیر از آغوش مادران دارند؛ زیرا از این طریق میکروب‌های غیربیماریزای بدن مادر به سطح پوست و مخاط دستگاه گوارش و تنفس منتقل می‌شوند و بدن شیرخوار را در مقابل میکروب‌های بیماریزای محیط مقاوم می‌کنند.

‌ترکیب و غلظت آغوز شیر مادر محتوی سلول‌های زنده‌ای است که شمار آنها به هزاران برابر شیر ترشحی در روزهای بعد می‌رسد؛ سلول‌های زنده‌ای که نقش دفاعی نوزاد را در برابر عوامل بیماریزا ایفا می‌کنند. به همین علت آغوز شیر مادر، آب حیات برای نوزادان در ۴هفته اول تولد محسوب می‌شود؛ زیرا با پوشاندن کامل سطح دستگاه گوارشی موجب می‌شود میکروب‌ها و ویروس‌ها به سطح مخاط این دستگاه بچسبند و به سایر اعضای بدن نوزاد نفوذ نکنند.

در حالی که در کودکانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، این مقاومت وجود ندارد و به همین دلیل این کودکان به طور متوالی بیمار می‌شوند؛ زیرا مواد عفونی به کمک شیر خشک و آب از بین نمی‌روند و با گذر از پوست و جداره دستگاه گوارش وارد خون شیرخوار می‌شوند.

نکته جالب توجه این است که حتی اگر مادر خود به یک بیماری مبتلا باشد، مواد مقاومت‌زا در بدن مادر تولید پادتن می‌کنند و این پادتن‌ها از طریق شیر به بدن شیرخوار منتقل می‌شود. بنابراین در آغوش گرفتن و تغذیه نوزاد با شیر مادر از ساعت اول عمر، نقش عمده‌ای در افزایش قدرت دفاعی و پیشگیری از بسیاری بیماری‌های عفونی در بدن کودک ایفا می‌کند.

شیر مادر نه‌تنها بر عفونت‌های دستگاه تنفسی؛ بلکه بر عفونت‌های فراوان دستگاه ادراری، عفونت‌های گوارشی از جمله اسهال و استفراغ، ‌عفونت گوش،‌ مننژیت و بسیاری بیماری‌های دیگر نقش مهارکننده دارد. به این صورت که یا از پیدایش آنها جلوگیری می‌کند یا پس از ابتلا، شدت آنها را تضعیف کرده و به این ترتیب آمار مرگ نوزادان را تا حد بسیار بالایی کاهش می‌دهد.

از سوی دیگر شیر مادر غذای استریلیزه و بدون آلودگی است، در حالی که تغذیه کودک با شیر خشک احتمال عفونت و آلودگی از طریق سرشیشه و شیشه را افزایش می‌دهد.

باید توجه داشت بسیاری از مواد دفاعی زنده و غیرزنده‌ای را که در شیر مادر وجود دارد، هرگز نمی‌توان در شیرهای خشک گنجاند.

● تامین سلامت مادر

مادرانی که شیر می‌دهند، از لحاظ عاطفی رابطه عمیقی با کودکان خود برقرار می‌کنند و این موجب می‌شود کودک‌آزاری از سوی این مادران کمتر اتفاق افتد و در ابعاد وسیع‌تر بنیان خانواده‌ها نیز مستحکم‌تر شود.

طبق مطالعاتی که در کشورهای فیلیپین، کاستاریکا، تایلند، روسیه و فرانسه صورت گرفت، خانواده‌هایی که کودکان خود را به مهدهای کودک فرستاده و آنها را با شیر خود تغذیه نمی‌کرده‌اند، نسبت به مادران شیرده از روابط عاطفی ناپایدار میان خود و فرزندانشان رنج می‌بردند.

علاوه بر این از لحاظ جسمانی نیز بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان دستگاه تناسلی در مادران شیرده کمتر اتفاق می‌افتد. این مادران کمتر در معرض ابتلا به عفونت‌های این دستگاه قرار دارند و از لحاظ ظاهری نیز از زیبایی اندام بیشتری برخوردارند؛ زیرا تغذیه با شیر مادر از وزن مادر به صورت تدریجی می‌کاهد.

● ۱۰ نکته در خصوص شیر مادر

۱) هنگام شیر دادن نوزاد را بغل کرده، سر او را بالاتر نگه دارید. توجه کنید که سینه شما روی بینی نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود.

۲) در اوایل تولد به نوزاد از هر دو پستان خود شیر دهید.

۳) شیر مادر تا ۶ ماهگی برای رفع نیازهای شیرخوار کافی است و در این دوره بجز آب در مواقع نیاز یا استفاده از قطره‌هایی که پزشک توصیه می‌کند، هیچ چیز دیگر به کودک ندهید.

۴) از شیردهی در حالت خوابیده خودداری کنید و حتما نوزاد را در آغوش گرفته و به او شیر دهید.

۵) خوردن مایعات زیاد توسط مادر و مک زدن پستان مادر به وسیله نوزاد، شیر را زیاد می‌کند.

۶) بیماری‌های رایج مادران و مصرف دارو توسط مادر، مانع شیر دادن به نوزاد نمی‌شود؛ غیر از چند مورد استثنایی که باید توسط پزشک کودکان تجویز شود.

۷) استفاده از حوله گرم و مرطوب به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پستان و نوک آن یا حمام کردن یا ماساژ دادن به جاری شدن شیر کمک می‌کند.

۸) تغذیه با شیر مادر در شب هم باید ادامه داشته باشد.

۹) تغذیه با شیر مادر باید مطابق میل و درخواست کودک صورت گیرد.

۱۰) هرگز نباید آغوز را دور ریخت. آغوز بهترین و مهم‌ترین قسمت شیر مادر است.

جام جم آنلاین