دیسلِکسیا یا نارساخوانی

دیسلِکسیا یا نارساخوانی (اختلال در درک نوشته‌ها)
نارساخوانی، یک نوع اختلال یادگیری است که بر توانائی خواندن کودک تأثیر می‌گذارد. این عارضه در پسران شایع‌تر از دختران است …

دیسلِکسیا یا نارساخوانی (اختلال در درک نوشته‌ها)

نارساخوانی، یک نوع اختلال یادگیری است که بر توانائی خواندن کودک تأثیر می‌گذارد. این عارضه در پسران شایع‌تر از دختران است و دقیقاً مشخص نیست که چه عاملی موجب این مشکل می‌شود. نارساخوانی اغلب جنبه ارثی دارد، ولی تاکنون، هیچ نقص ژنتیکی پیدا نشده است که علت آن باشد. بعضی از کودکان نارساخوان در اثر حادثه‌ای دچار آسیب مغزی شده‌اند؛ ولی دیگران چنین حادثه‌ای نداشته‌اند. با این حال، اثبات شده است که نارساخوانی، شکلی از عقب‌ماندگی ذهنی نیست و نارساخوانی با معلولیت جسمی، مشکلات فرهنگی، وضعیت اقتصادی و اجتماعی پائین یا آسیب‌های مادرزادی مغزی ارتباط مستقیم ندارد.

کودکی که دچار نارساخوانی است، معمولاً تا قبل از ورود به مدرسه هیچ مشکلی ندارد. در این هنگام کودک درمی‌یابد که نمی‌تواند کارهائی که کودکان دیگر به‌راحتی انجام می‌دهند، را انجام دهد. این تجربه می‌تواند ناراحت‌کننده و دردناک باشد. کودک اغلب قادر به بیان مشکل خودش نیست. در نتیجه، آنقدر پریشان‌حال می‌شود که با کلاس را به‌هم می‌ریزد و یا شدیداً گوشه‌گیر و ساکت می‌شود. کودکان دیگر، کودک نارساخوان را کودن خطاب می‌کنند و معلمان و والدین، کودک را تنبل یا بی‌انگیزه می‌خوانند. ولی در واقع کودک نارساخوان می‌تواند بسیار باهوش باشد و اغلب برای خواندن بسیار سخت تلاش می‌کند.

فشار از طرف والدین و معلمان برای سخت‌تر کار کردن می‌تواند گیج‌کننده و ناراحت‌کننده باشد و می‌تواند منجر به عصبانیت و تمرد شود. بعضی از کودکان که نارساخوانی دارند، فعالیت‌های دیگری را در پیش می‌گیرند که آنها را می‌توانند خوب انجام بدهند و این می‌تواند به آنها کمک کند که خودشان را با شرایط وفق دهند و احساس راحتی بیشتری کنند.

علائم و نشانه‌ها

نارساخوانی از نظر شدت متفاوت است. بعضی از مشکلاتی که نارساخوان می‌تواند داشته باشد، به قرار زیر است: گیجی در مورد اینکه چپ‌دست یا راست‌دست است، مشکل در ساعت خواندن و یاد آوردن ترتیب روزهای هفته، ماه‌ها و یا فصول، فعالیت بیش از حد، مشکلات صحبت کردن، اشکال در تمیز و تشخیص چپ و راست و بالا و پائین از هم؛ مشکلات تعادلی و هماهنگی حرکتی، مشکلات حافظه، برعکس دیدن حروف و اعداد.

تشخیص نارساخوانی با یک سری آزمایش‌های بینائی و حافظه، فضا و زمان و ارزیابی پزشکی و روانشناسی انجام می‌گیرد. کودکی که علائم نارساخوانی دارد، می‌تواند به‌جای نارساخوانی، در واقع مشکلات شنوائی و بینائی، مشکلات احساسی و یا مشکلات سیستم عصبی مرکزی داشته باشد.

بیش از اینکه تشخیص نارساخوانی رد شود، احتمال علل جسمی یا روانی باید رد شود.

مراقبت خانگی

کودکی که نارساخوانی دارد، نیازمند توجه و کمک ویژه از طرف خانواده است، با این حال، نباید بیش از حد مراقب کودک بود. کودک در عین حال که تشویق می‌شود، باید پیشرفت داده شود: ولی ابتدا ایجاد تعادل بین این دو کار آسانی نیست. پزشک و معلمان کودک باید در کار کردن با یک کود نارساخوان یا والدین همکاری کنند. این وضعیت می‌توانند برای تمام خانواده سخت باشد و والدین نباید نسبت به تأثیر این مشکل بر روی برادران و خواهران کودک نارساخوان حساس باشند و در صورت لزوم باید به آنها توجه بیشتری نشان دهند و حتی از متخصص کمک بگیرند.

موارد احتیاط

اگر کودک شما باهوش به‌نظر می‌آید، ولی مشکلات دور از انتظار در خواندن دارد، ممکن است نارساخوان باشد هر قدر مشکل زودتر روشن شود، برای کودک آسان‌تر خواهد بود. در اسرع‌وقت از یک متخصص کمک بگیرید.

کودک را یک فرد شکست‌خورده در نظر نگیرید. بلکه او را تشویق کنید که مهارت‌های جدیدی پیدا کند.

درمان پزشکی

نارساخوانی درمان ندارد. اگر کودک علاوه بر نارساخوانی، مشکلات جسمی یا روانی دارد، احتمالاً باید ابتدا این مشکلات برطرف شوند. سپس با یک طرح برنامه درمانی، می‌توان مشکلات خواندن را برطرف کرد. این برنامه به‌وسیله یک تیم تخصصی آموزشی مطرح می‌شود که در طی آن با کودک، والدین کودک، پزشک و معلمان مشورت می‌شود. این طرح شامل آموزش و پرورش ویژه براساس توانائی‌ها و مشکلات کودک خواهد بود.