کودکان لجباز

لجبازی در کودک معمولا به صورت بدرفتاری بروز می کند

لجبازی در کودک معمولا به صورت بدرفتاری بروز می کند.

ایجاد فضای ارتباطی مثبت بین والدین و کودک بهترین کمک کننده برای برطرف کردن لجبازی است و استفاده از روش های تشویقی کلامی به خصوص زمانی که کودک مطیع است توصیه می شود.

لجبازی کودکان به صورت مقابله جویی با منابع قدرت مانند پدر و مادر خود را نشان می دهد به نحوی که معمولا کودکان خواسته والدین را انجام نمی دهند یا به نوعی برخواسته خود پافشاری کرده و یا عمدا کاری می کنند که می دانند باعث ناراحتی آنها می شود. همچنین در مواردی تلافی جویی می کنند و یا نسبت به والدین از خود پرخاشگری نشان می دهند.

لجبازی کودکان در بعضی از سنین مانند دوسالگی و نوجوانی جزء رشد طبیعی محسوب می شود. در این شرایط کودک با لجبازی اعلام استقلال و موجودیت می کند ولی در صورتی که شدت آن بیش از حد انتظار باشد، نشان دهنده یک اختلال است همچنین لجبازی در سایر سنین و به غیر از دو مقطع سنی یاد شده در صورتی که باعث به هم زدن روابط با والدین شود و یا تنش و استرس زیادی را ایجاد کند به عنوان اختلال در نظر گرفته می شود.

والدین در کنار حفظ نقش مدیریتی خود نباید با کودک وارد جنگ قدرت شوند، والدین باید سعی کنند لجبازی کودک را مدیریت کنند و کنترل اوضاع را به آنها ندهند و شرایط را از قبل پیش بینی کنند و رفتارهای جایگزین پیشنهاد بدهند تا کودک را از موقعیت لجبازی دور کنند و حتی در مواردی می توانند از خود انعطاف نشان دهند و تا حدی به کودک حق تصمیم گیری و انتخاب بدهند.

مقابله جویی، بی اعتنایی، پرخاشگری و تلافی جویی از علائم لجبازی است. اولین اقدام در برابر کودک لجباز، شناسایی علت این رفتار است زیرا لجبازی علل مختلفی دارد و در مواردی ممکن است به دنبال حادثه ای ناگوار مانند از دست دادن یکی از اعضای خانواده در پی یک تصادف شدید ایجاد شود و معمولا کودکان تظاهرات هیجانی و استرس خود را به صورت بدرفتاری از جمله لجبازی نشان می دهند و در این مورد، کودک باید تحت حمایت روانی قرار گیرد.

اختلال لجبای در بعضی شرایط به واسطه وجود یک اختلال خلقی و به دنبال تحریک پذیری و افسردگی ایجاد می شود که د راین حالت پیدا کردن و درمان اختلال زمینه ای ضروری است، همچنین در حالت دیگر اختلال لجبازی مقابله ای به طور مستقل وجود دارد و در بعضی کودکان که بیش فعالی نقص تمرکز دارند همراه با این اختلال، اختلال لجبازی مقابله جویی و رفتارهای بی اعتنایی نیز دیده می شود که درمان این مورد نیز ضروری است.

در صورتی که اختلال لجبازی بدون علل دیگر مطرح باشد، شیوه رفتاری و نحوه فرزندپروی والدین موثر است و می تواند باعث تشدید و یا کاهش علائم شود و در این موارد والدین باید روش های فرزندپروری را که می تواند لجبازی را از بین ببرد از منابع مختلف بیاموزند و یا در دوره هایی که در مراکز تخصصی وجود دارد شرکت کنند.

انعطاف پذیری و دادن اختیار به کودک در انتخاب هایی که از طرف والدین پذیرفته شده است و باعث بروز مشکل نمی شود به کاهش لجبازی کمک می کند ولی در صورت بروز رفتارهای آسیب زا همراه با لجبازی، والدین باید با قاطعیت رفتار کنند البته منظور از جدی بودن پرخاشگری و توهین نیست و والدین تنها باید روی کلام خود ایستادگی داشته باشند تا کودک متوجه شود با بدرفتاری چیزی را به دست نمی آورد.

روان پزشکان در مواجهه با لجبازی کودکان تنبیه های بدنی توصیه نمی کنند، لذا والدین باید ضمن مدیریت هیجان خود از تشدید رفتار هیجانی کودک جلوگیری کنند و با ایجاد ثبات و آرامش به کودک نشان دهند با سر و صدا کاری درست نمی شود و این احساس را به آنها انتقال دهند که مدیریت اوضاع همچنان در دست آنها است.

تنها تنبیهی که خفیف است و باعث تشدید لجبازی و مقابله جویی نمی شود و به کودک صدمه نمی زند، در مواردی کمک کننده است.

در مواردی که شدت لجبازی خیلی زیاد است و والدین قدرت مدیریت اوضاع را نداشته باشند، مراجعه به روانپزشکان و مشورت با آنها کمک کننده است.