قدرت کارگردانی و ضعف سناریو

تحلیل گشت ارشاد سهیلی جدای از حواشی پیرامونی‌اش ما را با فیلمی متوسط روبرو می کند که از ترکیب فضای رئال و فانتزی در جهت بیان مفاهیم خود بهره می گیرد و البته در یک منطق لحنی دراماتیک …

تحلیل گشت ارشاد سهیلی جدای از حواشی پیرامونی‌اش ما را با فیلمی متوسط روبرو می کند که از ترکیب فضای رئال و فانتزی در جهت بیان مفاهیم خود بهره می گیرد و البته در یک منطق لحنی دراماتیک به دنبال کورسوهایی از راه کمدی نیز می رود.

این جمله بدان معناست که کارکرد عناصر موقعیت ساز ازجمله لوکیشن‌های داخلی و بیرونی، ترکیب بازیگران، فرم فیلمبرداری و اجرای پخته سهیلی در مقام کارگردان، گاه تناقض ملموسی را با نوع جهت‌گیری مفهومی اثرمی یابد؛ یعنی آنجایی که در بستر نسبتا کمدی فیلم، بخشی ازگذشته خانوادگی اسد نیز آشکار می شود با ماهیت ساختاری درام همسان به نظر نمی‌رسد اما می تواند به یک نمای کلی و گذرا از دلایل وضعیت کنونی اسد اشاره‌هایی داشته باشد. گونه ارتباط گیری عباس(فرخ نژاد) با پرستار(ضیغمی) نیز ابتر است و بدون زمینه سازی‌های مناسب به آن ورود می‌شود که این مساله نیز ضربه بدی را بر گونه روایی گشت ارشاد وارد کرده است. زیرا فیلم را از آن لحن مناسب انتقادی و پیروی از قاعده‌های مناسب گیشه به سمت یک آش شور و سراسر ابهام می‌کشاند که از آن منطق اولیه درام تبعیت نمی‌کند و تکرارچندباره بازنمایی خاطره ذهنی اسد( آنچه نسبت به خواهرش رفته است) نیز به کل با ماهیت ابتدایی کمدی در تضاد است. لحن اثر با ورود فرات(جمشید هاشم پور) دچار انشقاق می شود و آن هدایت درستی که در دو سوم ابتدایی، فیلمی شکیل و خوش ساخت را در سینمای ما نوید می دهد با ورود به یک سوم پایانی فرو می پاشد و ملودرامی اکشن را در ادامه مسیر مشاهده می کنیم.

به واقع سردرگمی کارگردان در برگزیدن لحن کمدی اجتماعی، درام انتقادی یا ملودرام اکشن سبب شده تا برخی برجستگی‌های روایی فیلم از جمله کنایه‌های مناسب به برخی رفتارهای رادیکال در عرصه‌های گوناگون یا تابلوی کائنات عطا چندان به چشم نیاید و از اساس فیلمی بی حاشیه و انتقادی را با منسوب داشتن به تهمت های گزنده ای چون زیر سوال بردن عزاداری امام حسین(ع) وارد یک بازی دو سر باخت کنیم که بازنده اش نه تنها سینمای نجیب ایران و فیلم گشت ارشاد بلکه نظام فرهنگی جمهوری اسلامی است و در نهایت حواشی شکل گرفته پیرامون این فیلم سبب می شود تا تمامی مقصران را در یک خسران اخلاقی غیر قابل جبران ببینیم.

نویسنده : نیما بهدادی مهر