روان‌پـزشکـان از لبـاس شـمـا چـه مـی‌فـهـمـنـد؟

گاهی پیش می‌آید که آقایان به نوع پوشش، تمیزی و مرتب‌بودن لباس‌هایی که می‌پوشند اهمیت زیادی نمی‌دهند. توجه یا عدم توجه به تمیز و مرتب‌بودن لباس‌ها و فرم و رنگ آنها می‌تواند …

گاهی پیش می‌آید که آقایان به نوع پوشش، تمیزی و مرتب‌بودن لباس‌هایی که می‌پوشند اهمیت زیادی نمی‌دهند. توجه یا عدم توجه به تمیز و مرتب‌بودن لباس‌ها و فرم و رنگ آنها می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. معمولا افرادی که به نظم و تمیزی لباس خود اهمیت نمی‌دهند، دچار نوعی اختلال روانی یا شخصیتی هستند....

افرادی که از نظر جسمی یا روانی بیمار هستند و قادر به مراقبت از خود نیستند، هم معمولا به پوشش‌شان اهمیت چندانی نمی‌دهند. یعنی بیماری جسمی، روانی یا اختلال شخصیت به قدری در آنها پیشرفت کرده که به واسطه بیماری‌شان، علاوه بر شلخته و نامرتب لباس‌پوشیدن، وضع ظاهری منظمی هم ندارند و موها و ناخن‌هایشان هم آشفته، آلوده و نامرتب است. چنین بیمارانی به‌طور کلی نسبت به سلامت عمومی خود بی‌توجه می‌شوند. در مورد افرادی که قادر به مرتب‌کردن وضع ظاهری خود نیستند، باید گفت که اطرافیان باید توجه ویژه‌ای به آنها داشته باشند و با مراجعه به موقع نزد پزشک، درصدد رفع هرچه سریع‌تر مشکل‌شان برآیند.

گاهی برخی از افراد عادت به پوشیدن لباس‌هایی با رنگ خاص یا نامتناسب با فصل دارند. افرادی هم هستند که مدام لباس‌های تیره‌رنگ و کدر می‌پوشند. بعضی‌ها هم دوست دارند که نوع پوشش آنها همواره با دیگران متفاوت باشد. مثلا اگر محرم است و همه مشکی‌پوش هستند، آنها سفید می‌پوشند یا اگر قرار است در مجلسی شرکت کنند که می‌دانند همه لباس روشن می‌پوشند، آنها ترجیح می‌دهند لباس تیره به تن کنند تا تمایز مشخصی با دیگران داشته باشند. چنین افرادی دوست دارند با نوع پوشش خود نظر اطرافیان را جلب کنند ممکن است به بیماری‌های مختلفی از جمله افسردگی هم مبتلا باشند. معمولا بیماران افسرده تمایل شدیدی به پوشیدن لباس‌های مشکی، تیره و سنگین دارند. منظور از سنگین‌بودن لباس این است که برخی از افسرده‌ها عادت به پوشیدن حجم زیادی از لباس‌ها حتی در فصل‌های گرم سال دارند. برخی از بیماران دوقطبی هم دوست دارند همواره لباس‌هایی با رنگ‌های بسیار تند و روشن مانند قرمز، زرد و... بپوشند. آنها چنین لباس‌هایی را غیرمتناسب با محیطی که قرار است در آن حضور یابند به تن می‌کنند. این گروه از بیماران لباس‌های نامتناسب با سن و موقعیت اجتماعی خودشان را هم زیاد می‌پوشند. برخی از آقایان مبتلا به اختلال هویت جنسی هم دوست دارند لباس‌های مناسب خانم‌ها را بپوشند. با این تفاسیر می‌توان گفت که نوع پوشش افراد می‌تواند برای روان‌پزشکان نشان‌دهنده وجود اختلال‌های احتمالی در آنها باشد. پزشکان هم می‌توانند با استفاده از همین سرنخ در تشخیص و درمان بهتر و سریع‌تر بیمار خود موفق باشند.

دکتر علی باغبانیان

روان‌پزشک، استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران