تعیین ارتباط کشیدن قلیان با تغییرات ایجاد شده در شاخص های اسپیرومتری در افراد با شکایات تنفسی مراجعه کننده به بیمارستان های حضرت رسول اکرم ص و شهدای هفتم تیر شهر تهران

افزایش قابل توجه مصرف قلیان در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران, امروزه به یک معضل اجتماعی ـ بهداشتی تبدیل شده است این در حالی است که پژوهش ها, سیاست ها و تلاش های اخیر بیش تر برروی مصرف سیگار تمرکز دارند

● زمینه و هدف:

افزایش قابل توجه مصرف قلیان در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران، امروزه به یک معضل اجتماعی ـ بهداشتی تبدیل شده است. این در حالی است که پژوهش‌ها، سیاست‌ها و تلاش‌های اخیر بیش‌تر برروی مصرف سیگار تمرکز دارند. حال آن که بسیاری از افراد حتی از سنین پایین به استعمال روز افزون تنباکو به شکل قلیان می‌پردازند و شواهد اولیه، بیانگر ارتباط بیــن کشیــدن قلیــان با بیماری‌های تنفسی، قلبی ـ عروقی، سرطان و حتی اگزماست. از سوی دیگر با توجه به نقش اثبات شده سیگار در بروز بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD=Chronic obstructive pulmonary disease) (از آنجایی که کشیدن قلیان هم نوع دیگری از مصرف تنباکوست)، این مطالعه به منظور بررسی ارتباط قلیان کشیدن با تغییرات ایجاد شده در شاخص‌های اسپیرومتری افراد مراجعه کننده با شکایات تنفسی به انجام رسید.

● روش بررسی: در این مطالعه مقطعی(Cross-sectional) که به روش سرشماری(Census) انجام گرفت، کلیه ۱۰۱۴ فردی که با شکایت تنفسی در بیمارستان‌های حضرت رسول اکرم(ص) و شهدای هفتم‌تیر شهر تهران از ابتدای مهرماه ۱۳۸۲ تا انتهای شهریور ۱۳۸۳ تحت اسپیرومتری قرار گرفتند، بررسی شدند. اطلاعات دموگرافیک، سابقه مصرف سیگار و قلیان، مقدار و مدت زمان مصرف آن و نتایج اسپیرومتری افراد ثبت گردید. نهایتا اطلاعات جمع‌آوری شده توسط نرم‌افزار آماری (version ۱۱.۵) SPSSمورد آنالیز قرار گرفت. در آنالیز داده‌ها از شاخص‌های توصیفی و تستهای آماری T-Test،One Way ANOVA، Correlation و Chi-square استفاده شد.

● یافته‌ها:

از ۱۰۱۴ فــرد مــورد مطالعــه، ۶۹۱ نفــر(۱/۶۸%) مــرد و ۳۲۳ نفــر(۹/۳۱%) زن بودنــد و میانگیــن سنــی بیماران (۷۴/۱۷=SD) ، ۲۰/۵۱ سال بود. همچنیــن ۹۲۰ نفــر(۷/۹۰%) سابقـــه مصــرف قلیان نداشتنــد در حالی که ۹۴ نفر(۳/۹%) سابقــه مصــرف قلیان داشتند. نتایج اسپیرومتری حاکی از آن است که میانگین (volume in ۱st second Forced expiratory) FEV۱ - و(Forced expiratory flow) FEF۲۵-۷۵به ترتیب(۶۴/۲۴= SD) ۷۲.۲۴% و (۸۴/۳۴= SD)۶۷.۹۳% می‌باشد. نتایج آنالیز تحلیلی، بیانگر عدم ارتباط آماری معنی‌دار بین مصرف قلیان به تنهایی و FEV۱ بود(۲۱۳/۰=P) و مدت مصرف قلیان نیز روی FEV۱ موثر نبود(۹۷۵/۰=P). همچنین ثابت نشد که مصرف قلیان روی FEF۲۵-۷۵ موثر باشد(۱۸۵/۰=P)، در حالی که مصرف سیگار و مدت زمان آن، هر دو روی FEV۱ و FEF۲۵-۷۵ موثر بودند.

● نتیجه‌گیری:

تاکنون مطالعات اندکی بر روی تاثیر روشهای مختلف استعمال دخانیات از جمله قلیان کشیدن بر سلامتی افراد، انجام گرفته که اغلب متاثر از اثر مخدوش کنندگی سیگار است. اما شواهد اولیه حاکی از اثرات سوء قلیان بر حاملگی، فشار خون و ضربان قلب و. می‌باشد. در حالی که پژوهش حاضر بیانگر وجود ارتباطی بین مصرف قلیان با FEV۱ نبود و شاید تاثیر شناخته شده توتون به صورت سیگار در پیشرفت انسداد در شکل قلیان با عوامل دیگری مثل رطوبت موجود در این نوع تدخین خنثی می‌شود، به هر حال به نظر می‌رسد مطالعه جامع‌تر شاخص‌های اسپیرومتری در دو گروه مصرف کننده قلیان و گروه شاهد، برای تعیین تاثیر کشیدن قلیان بر عملکرد ریوی مورد نیاز است.

عنوان	فایل
تعیین ارتباط کشیدن قلیان با تغییرات ایجاد شده در شاخص‌های اسپیرومتری در افراد با شکایات تنفسی مراجعه کننده به بیمارستان های حضرت رسول اکرم(ص) و شهدای هفتم تیر شهر تهران	application/pdf keshidane ghelyan ba aghirate ijad shode.pdf 298 KB	دانلود

امین احتشامی افشار

روزبه نقشین

امیرعباس عمیدشاهی

سیدمحمد فرشته نژاد

مرتضی ناصربخت