چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

دلایل ضعف هوش و حافظه


دلایل ضعف هوش و حافظه

کاهش یافتن هوش و حافظه عوامل بسیار زیادی دارند که در این مقاله وار به چند نمونه از این دلایل اشاره می کنیم

امروزه افراد بی شماری از کاهش هوش و حافظه رنج می برند و از این که مطالب را به زودی فراموش می کنند و به یاد نمی آورند یا آدرس هایی را که رفته اند به فراموشی می سپارند، رنج می برند و دلیل بیشتر این فراموشی ها را نمی دانند. کاهش هوش و حافظه در هر سنی ممکن است رخ بدهد و علت این مورد را بیان خواهیم کرد. همان طور که می دانید، مرکز اصلی هوش، حافظه، تفکر، تخیل و تعقل مغز می باشد. علاوه بر مغز، سیستم عصبی هم در این موارد نقش بسزایی دارد. پس ایجاد اختلال در این اجزا و کارایی این سیستم ها سبب اختلال در هوش و حافظه می شود. عوامل بسیار زیادی در روند کاهش هوش و حافظه مؤثر هستند که در این جا به برخی از این عوامل اشاره می کنیم.

الف : اختلال در مغز :

بیان کردیم که مغز مرکز اصلی هوش و حافظه است. اختلال در سیستم مغز منجر به کاهش هوش و حافظه می شود. عوامل مختلفی در ایجاد اختلال در سیستم مغر تأثیر گذارند که به پاره ای از آن ها اشاره می کنیم :

۱- کاهش اکسیژن :

از آن جا که مغر برای کارایی فوق العاده سریعی که دارد، نیاز به اکسیژن و انرژی بیشتر برای انجام این فعالیت فوق العاده سریع دارد، لذا کمبود اکسیژن یکی از مهم ترین و اصلی ترین عوامل ایجاد اختلال در سیستم مغز و در نهایت منجر به کاهش هوش و حافظه می باشد. در این جا به برخی از عوامل ایجاد کاهش اکسیژن در مغز اشاره می کنیم :

۱-۱- بلند بودن زیر سر هنگام خواب :

افرادی هستند که هنگام خواب زیر سر آن ها بیش از حد بلند است. این عامل سبب تنگ شدن مجرای تنفسی شده و به همین جهت فشار مکش اکسیژن در این مجرا زیاد می شود و به دلیل تنگ شدن مجرا، ایجاد خُرخُر می شود. گاهی این روند چنان شدید است که طرف قادر به تنفس نیست در این هنگام پیامی چکشی از طرف مغز سبب بیداری شخص می شود و شخص در این لحظه احساس درد در گلو و کاهش اکسیژن بدن می کند.

این کاهش اکسیژن رسانی به مغز، سبب اختلال در کارایی مغز می شود و به نوبه ی خود سبب کاهش هوش و حافظه می گردد.

۱-۲- پیچیده شدن لحاف و ملحفه دور بدن هنگام خواب :

یکی از دیگر موارد کاهش اکسیژن بدن، هنگامی است که شخص به دلیل سرما و یا به دلیل سرو صدا و یا نور، ملحفه یا لحاف را دور خود می پیچد و شخص در این بین محبوس می شود. به مرور زمان اکسیژن برای تنفس کاهش یافته و مغز درگیر می شود و پیامی چکشی به شخص وارد می کند که از خواب می پرد و به ملحفه و لحاف چنگ می زند تا بتواند راهی برای تنفس پیدا کند.

همین عامل هم سبب اختلال در مغز و به نوبه ی خود سبب کاهش هوش و حافظه می شود.

۱-۳- درگیری :

در برخی درگیری های دو نفره، شخصی با دست یا به وسیله ی طناب یا بندی گلو طرف مقابل را فشار می دهد و راه تنفسی شخص مسدود می شود. چهره ی شخص سرخ و به مرور کبود می شود. این عامل سبب کاهش اکسیژن رسانی به مغز و اختلال در کارکرد مغز می شود و منجر به کاهش هوش و حافظه می شود.

۱-۴- استفراغ :

زمانی که استفراغ به شخص دست می دهد، بدن برای دفع مواد، مجرای بلع را گشاد می کند و این گشاد شده مجرای دفع، سبب بستن مجرای تنفسی می شود. وقتی این روند به درازا کشیده می شود، اکسیژن رسانی به مغز کاهش یافته و سبب اختلال در کارایی مغز و درنتیجه سبب کاهش هوش و حافظه می شود.

۲- ضربه به سر :

ضرباتی که به سر وارد می شود، بسته به شدت ضربه، سبب له سدن سلول های مغزی، در هم رفتگی، برش و حتی گاهی از بین رفتن آن ها می شود. چنین صدماتی بدون شک در کاهش هوش و حافظه مؤثر هستند.

۳- مواد غذایی و دارویی مضر :

برخی مواد غذایی و دارویی هستند که از طریق جریان خون برای غذا رسانی به مغز فرستاده می شوند و این مواد درست اثری را دارند که ضربه در سر ایجاد می کند. یعنی سبب از بین رفتن برخی سلول ها، اختلال در کارایی سلول ها و از هم گسیختگی سلول ها می شود که این به نوبه ی خود سبب کاهش هوش و حافظه می شود.

۴ مغناطیس :

خلقت وابسته به بارهای منفی و مثبت و خنثی است. در مغز کارایی این عوامل سبب درستی کار مغز می باشند. اگر در تعادل و نوسان بارهای منفی و مثبت موجود در سیستم مغز، به دلیل بارها، فرکانس ها، پرتوها، انفجارات مغناطیسی اختلال ایجاد شود، در کارایی مغز هم اختلالاتی ایجاد می کند که یکی از این اختلالات، کاهش هوش و حافظه می باشد.

ب : اختلال سیستم عصبی :

سیستم عصبی یکی از مهم ترین سیستم های بدن است که کلیه ی پیام های اجزای بدن را به مغز و از مغز به اجزا می برد. در این شکی نیست که با این کار فوق العاده مهم، اگر اختلالی در جزیی از سیستم عصبی رخ دهد، به دلیل نرساندن پیام به مغز، اختلالاتی ایجاد می شود. از جمله ی این اختلالات بسیار مهم و تأثیر گذار، اختلال در حافظه ی اجزای جسمی است. وقتی جزیی سیستم عصبی آن دچار اختلال شود، به دلیل این که پیام رسانی به مغز صورت نمی گیرد، پیام رسانی از مغز به این سیستم و جز هم صورت نمی گیرد و این به نوبه خود در حاظه ی سیستم مغزی اختلال ایجاد می کند که منجر به فراموش شدن بخش آسیب دیده می شود. همین به نوبه ی خود سبب کاهش هوش و حافظه ی اصلی در مغز و همچنین سبب اختلال در هوش و حافظه ی شخص می شود.

هر چند که عوامل بی شماری در کاهش حافظه و هوش تأثیر دارند، اما به همین موارد اکتفا نموده و امید است که برای این گونه اختلالات راه هایی ارائه شود و اطلاع رسانی هایی صورت گیرد که روند کاهش هوش و حافظه، تا حدودی کاهش یابد.

سید احسان راستگو سوق