چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
رئیس جمهور آمریکا چگونه برگزیده می شود
سال ۱۴۹۲ بود که کریستف کلمب به سواحل باهاما رسید. در سال ۱۶۰۷ اولین مهاجرنشین دائمی انگلیس در جیمزتاون ویرجینیا بنیانگذاری شد و بهدنبال آن در سال ۱۶۱۹ اولین قوه قانونگذاری مهاجرنشینان تحتعنوان مجلس نمایندگان ویرجینیا تشکیل شد و همزمان برای تامین نیروی کار فروش بردههای سیاهپوست به مهاجرنشینان جیمزتاون آغاز شد.در سال ۱۶۲۰ بود که دیگر مهاجران با کشتی میفلاور به کیپتاون رسیدند و در پلیموت ماساچوست مهاجرنشین تاسیس کردند. سرانجام پس از سالها نبرد مهاجرنشینان با انگلستان در سال ۱۷۷۶ با تصویب اعلامیه استقلال در کنگره، مهاجرنشینهای آمریکایی اعلام استقلال کردند.
در سال ۱۷۸۸ قانون اساسی ایالات متحده نشاتگرفته از پیمان مشروطهگرایی، منشور حقوق ۱۶۸۹ انگلیس، اصول تفکیک و موازنه قدرت مونتسکیو و نظریه حاکمیت مردم جانلاک، براساس نظام حکومتی دومجلسی ایالات و نظام مجمع انتخابکنندگان با هدف حکومت مردم بهدست مردم و برای مردم تصویب شد. نمایندگان مجمع قانون اساسی ۱۷۸۷ دانشآموخته و در کار حکومت باتجربه بودند. حکومت موردنظر آنها آنقدر قدرتمند بود تا با چالشهایی که کشور با آنها روبهرو میشد رودررو شود و در عین حال از آزادیهای فردی که آنها برای دستیابی به آن مبارزه کرده بودند محافظت کند و در برابر مردم پاسخگو باشد.
سال ۱۷۸۹ بود که جورج واشنگتن فرمانده جنگهای استقلال بهعنوان اولین رئیسجمهور ایالات متحده انتخاب شد. بدینسان آمریکای جدید متولد شد. امروزه ایالات متحده با ۲۷۰ میلیون نفر جمعیت متشکل از تمام نژادها، ادیان و گروههای نژادی و قومی است. این مردمان گوناگون به صدها زبان سخن میگویند. به همین دلایل آمریکا و مردمانش را ملتی برآمده از ملل مختلف میدانند. آمریکا با وسعتی قریب ۵/۹ میلیون کیلومتر مربع با ۵۰ ایالت دارای حکومت جمهوری دموکراتیک مشروطه، نظام فدرال ملی، ایالتی و منطقهای، تنها ابرقدرت جهان است. بدین ترتیب پیشبینی جان روتلج نماینده کارولینای جنوبی در مجمع قانون اساسی تحقق یافت که اعلام کرده بود: مجمع در حال پایهگذاری یک امپراتوری بزرگ است.
این موقعیت ابرقدرت جهانی آمریکا است که سبب شده انتخابات ریاستجمهوری این کشور برای مردمان تمامی کشورهای جهان جذاب و مهم باشد. بیشک تصمیمهای رئیسجمهور آمریکا تاثیرگذار بر سرنوشت میلیاردها انسانی است که در جهان زندگی میکنند.
● رئیسجمهور آمریکا چگونه انتخاب میشود؟
با تصویب کنگره، انتخابات ریاستجمهوری آمریکا (انتخابات عمومی) در نخستین سهشنبه ماه نوامبر و هر ۴ سال یکبار برگزار میشود. اما مقدمات چنین انتخاباتی بسیار زودتر از آن تاریخ آغاز میگردد. معمولا پس از گذشت دو سال از انتخابات پیشین ریاستجمهوری مبارزات انتخابات بعدی آغاز میشود.
▪ انتخابات آمریکا دو مرحله حساس، پیچیده و طاقتفرسا دارد.
۱) انتخابات مقدماتی درونحزبی برای تعیین کاندیدای حزب
۲) انتخابات عمومی میان کاندیداهای احزاب برای انتخاب رئیسجمهور
لازم به ذکر است در کنار نامزدهای حزبی نامزدهای مستقل نیز در صورتی میتوانند خود را در صحنه انتخابات مطرح کنند که بتوانند رای مثبت مجالس یا مردم ۱۳ ایالت را پشت سر خود داشته باشند. پروسه تعیین کاندیدای حزبی بهصورت انتخاب توسط انجمنهای حزبی، انتخابات مقدماتی و ابرنمایندگان طراحی شده است که در این مرحله کاندیداهای حزبی، که معمولا ۷ تا ۱۰ تن هستند، با یکدیگر به رقابت میپردازند.
▪ با توجه به وسعت خاک ایالات متحده و قوانین متفاوت این ایالات چند نوع انتخابات مقدماتی وجود دارد.
۱) انتخابات مقدماتی باز
۲) انتخابات مقدماتی بسته
۳) انتخابات مقدماتی ایالتی
در انتخابات مقدماتی باز شهروندان بدون توجه به گرایش یا عضویت حزبی خود کاندیدای مورد نظرشان را انتخاب میکنند. بهجز در ایالات آلاسکا و واشنگتن که اعضای هر حزب تنها میتوانند در انتخابات مقدماتی یک حزب شرکت کنند در ایالات دیگر شهروندان میتوانند در انتخابات مقدماتی هر دو حزب شرکت کنند.
در انتخابات مقدماتی بسته اعضای حزب به کاندیداهای حزب خود رای میدهند. بدین ترتیب شهروندی که نام خود را بهعنوان طرفدار دموکرات ثبت کرده است تنها میتواند به حزب دموکرات رای بدهد.
حدود سه پنجم ایالات روش انتخابات مقدماتی ایالتی را برای گزینش کاندیداهای ریاستجمهوری برگزیدهاند. این انتخابات در ماه فوریه سال برگزاری انتخابات شروع میشود و در آگوست همان سال به پایان میرسد. در انتخابات مقدماتی ایالتی، رایدهندگان دو نوع رای میدهند. نخست به کاندیداها و سپس به هیاتهایی که هر ایالت به کنوانسیون حزبی میفرستد. بدین ترتیب از طرفی میزان محبوبیت کاندیداهای هر حزب مشخص میشود و از طرف دیگر سرنوشت کسانی که بنااست در کنوانسیون حزب به کاندیداهای نهایی حزب رای بدهند مشخص میشود. براساس نتایج انتخابات مقدماتی ایالتی هر چه زمان بگذرد، میزان محبوبیت نامزدهای انتخاباتی مشخصتر میشود و معمولا در ماه ژوئن موفقترین کاندیداها از بقیه نامزدها قابل تشخیص هستند. تا این زمان از ۷ تا ۱۰ کاندیدای اولیه معمولا دو تا سه نفر بیشتر باقی نمیمانند. دوران انتخابات مقدماتی برای کاندیداها بسیار سخت و توانفرسااست. به علت تب انتخاباتی و تاثیرات جنبی آن بیشتر ایالات جنوبی تصمیم گرفتند که انتخابات مقدماتی را بهطور دستهجمعی در اولین یا دومین سهشنبه ماه مارس سال انتخابات برگزار کنند. با توجه به اینکه اکثر ایالات جنوبی در این روز بهخصوص کاندیداهای خود را برمیگزینند این روز به سهشنبه بزرگ مشهور شده است. طبق سنت، شکست در انتخابات مقدماتی در ایالت نیوهمپشایر بهمعنای شکست در انتخابات ریاستجمهوری است. بیل کلینتون و جورج دبلیو بوش تنها کاندیداها در طول تاریخ ایالات متحدهاند که توانستهاند پس از شکست در انتخابات مقدماتی در نیوهمپشایر ستاد انتخاباتی خود را تجدید سازمان کنند و نهتنها بهعنوان کاندیدای برتر حزب خود در کنوانسیون مطرح شوند بلکه در انتخابات سراسری نیز پیروز گردند.
پیروزی در سهشنبه بزرگ مقدمه پیروزی در کنوانسیون حزبی است. معمولا تا پایان ماه ژوئن انتخابات مقدماتی هر دو حزب به پایان میرسد و کاندیداهای باقیمانده خود را برای نبرد نهایی درونحزبی در کنوانسیون آماده میکنند.
کنوانسیون حزبی یک پدیده جدید و کاملا آمریکایی است. از سالهای ۱۸۳۰ به بعد کنوانسیون حزبی بهعنوان ابزاری برای جلوگیری از کنترل سرنوشت انتخابات توسط روسای حزبی پا به عرصه وجود گذاشت. این مرحله پیش از انتخابات عمومی به نمایشهای پرزرق و برق خیابانی تبدیل شد. کنوانسیون یک شوی کاملا تبلیغاتی و انتخاباتی است. با برگزاری کنوانسیون احزاب، رقابت انتخاباتی دو حزب برای راهیابی به کاخ سفید آغاز میشود.
کنوانسیونهای دو حزب به کارناوالهای جشن و سرور بزرگی تبدیل شدهاند که هر ۴ سال در اواخر جولای یا اوایل آگوست در یکی از شهرهای ایالات متحده برگزار میشود و تمامی جنبههای زندگی شهرهایی را، که محل کنوانسیون حزبی است، تحتالشعاع قرار میدهند.
برای مدت ۴ روز این شهرها صحنه فرستادن بادکنک و بالن به آسمان و اجرای نمایشهای خیابانی و برنامههای سرگرمکننده میشود. هتلها از چند ماه قبل رزور میشود و توریستها و خبرنگاران داخلی و خارجی برای تماشا و گزارش به این شهرها هجوم میآورند. کنوانسیونها انتخابات را وارد زندگی مردم میکنند. تعداد نمایندگان کنوانسیون هر حزب متناسب با میزان رای کاندیداها در انتخابات مقدماتی است. ۸۰درصد نمایندگان حزب در کنوانسیون را مردم و حدود ۲۰ درصد را حزب به کنوانسیون معرفی میکند. شرکتکنندگان در کنوانسیون بین ۳۵۰۰ تا ۵ هزار نفر هستند.
وظایف کنوانسیون در ۴ روز برگزاری عبارتند از تعیین خطمشی حزب برای ۴ سال آینده، تعیین ساختارهای جدید برای انتخاب نمایندگان حزبی در کنوانسیون بعدی، برنامهریزی برای پیروزی در انتخابات و مهمتر از همه تعیین کاندیداهای ریاستجمهوری و معاونت ریاستجمهوری. در رایگیریای که برای انتخاب کاندیدای حزب برگزار میشود، تمامی نمایندگان هر ایالت با پرچم ایالت خود در تالار اجتماعات شرکت میکنند و یک نفر به نمایندگی از طرف هر ایالت آرای کل ایالت را به نفع یکی از کاندیداها اعلام میکند. حدود نیمهشب روز سوم کاندیدای حزب برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری اعلام میشود. این معرفی جنبه تشریفاتی دارد زیرا کاندیدای حزب پس از یک رقابت سخت و طاقتفرسا سایر رقبای حزبی را کنار زده و با آرایی که کسب کرده عملا بهعنوان کاندیدای برتر خود را تحمیل کرده است.
روز چهارم صرف سخنرانیهای متعدد از طرف رهبران حزب به حمایت از کاندیدای معرفیشده و برشمردن نقاط قوت وی میشود تا شهروندان را قانع کنند که در انتخابات ریاستجمهوری به نفع او رای بدهند. در آخرین ساعات روز چهارم کاندیدای تعیینشده رسما آمادگی خود را برای قبولی نامزدی حزب در انتخابات ریاستجمهوری اعلام میکند و نامزد معاونت ریاستجمهوری را رسما معرفی مینماید.
معاون رئیسجمهور آمریکا نیز باید دارای همان شرایط عمومی رئیسجمهوری باشد. تا زمانی که رئیسجمهور قادر به انجام وظایف خود است معاون رئیسجمهور رئیس فرمایشی مجلس سنا است و بر جلسههای آن مجلس نظارت میکند. در مواردی که آرای موافق و مخالف سناتورها با هم برابر باشد، رای او تعیینکننده خواهد بود. از آنجا که هر معاون رئیسجمهوری امکان رئیسجمهور شدن را دارا است، هر نامزد همزمان معاون خود را تعیین کرده و نام او را در کنار نام خود در تبلیغات انتخاباتی و در رایگیری قرار میدهد. بدین ترتیب مردم هم به رئیسجمهور و هم به معاون او رای خواهند داد. علاوه بر این اگر رئیسجمهور خواستار تغییر معاون خود و معرفی فرد جدیدی باشد، براساس اصلاحیه شماره ۲۵ قانون اساسی ۱۹۶۷۷) باید فرد جدید معرفیشده مورد تایید اکثریت هر دو مجلس کنگره قرار گیرد.
ملاحظه میشود انتخابات آمریکا علیرغم برخی نقاط مبهم بسیار آموزنده است. روند انتخاب نامزدهای ریاستجمهوری در آمریکا طولانی، پیچیده، پرهزینه و بسیار گسترده است. بنابراین هر نامزدی که وارد میدان رقابت میشود ناگزیر است از اینکه از قدرت سیاسی و اقتصادی بسیار زیادی برخوردار باشد. هر یک از نامزدهای انتخابات آمریکا از حضور روانشناسان، جامعهشناسان، اقتصاددانان، سیاستمداران و مردمشناسان خبرهای در ستاد انتخاباتی خود بهره میبرند که نظرات این افراد خبره در تکتک تصمیم های اتخاذشده از سوی ستاد انتخاباتی هر نامزد دخالت داده میشود.
رهبر این گروه مدیر برنامههای انتخاباتی است. قبل از توضیح چگونگی برگزاری انتخابات اصلی لازم است توضیحی در خصوص چگونگی تامین هزینه انتخابات داده شود. بدون شک پیروزی در انتخابات بیش از هر چیز به پول نیاز دارد. تصویب قانون مبارزات انتخاباتی فدرال در سال ۱۹۷۱ نخستین قدم در راه سروسامان دادن به شکل و چگونگی جمعآوری کمکهای مالی برای ستادهای انتخاباتی بود. براساس این قانون کاندیداها موظفند تمامی کمکهای مالی بیش از ۱۰۰ دلار را گزارش دهند. کار عمده این قانون جلوگیری از نفوذ صاحبان صنایع و اتحادیههای کارگری در دادن کمکهای مالی به کاندیداهای انتخاباتی بود. موارد مهم این قانون عبارتند از:
۱) کاندیداهایی که بتوانند در بیش از ۲۰ ایالت از کمکهای مالی حامیانشان برخوردار شوند، دولت فدرال بخشی از مخارج انتخاباتی آنها را تامین خواهد کرد.
۲) کاندیدا موظف است مرتبا گزارش مخارج انتخاباتی خود را به کمیسیون انتخابات دولت فدرال بدهد.
۳) هر فردی میتواند برای تامین هزینه انتخابات یکی از کاندیداها تا هزار دلار کمک کند و مجموع کمکهای وی به مخارج انتخاباتی نباید بیش از ۲۵ هزار دلار باشد. موسسات نیز میتوانند تا ۵ هزار دلار به مخارج انتخاباتی یک کاندیدا کمک کنند. این قانون در سال ۱۹۷۶ اصلاح شد و زمینه ایجاد <کمیتههای اقدام سیاسی( >پک) را بهوجود آورد. هر پک میتواند ۵ هزار دلار کمک کند.
قوانین سفت و سخت سر راه دریافت کمک باعث استفاده از پول لغزان توسط ستادهای انتخاباتی شده است؛ پولی که نمیتوان آن را ردیابی کرد. در این روش حامیان یک کاندیدا بهجای آنکه پول را در اختیار کاندیدا بگذارند به حساب حزب واریز میکنند یا بخشی از هزینههای خاص را برعهده میگیرند.
● نظام انتخابات عمومی (اصلی) در ایالات متحده
انتخاب رئیسجمهور در ایالات متحده تا حدودی هنوز به روش دو قرن پیش است. پس از برگزاری کنوانسیون هر دو حزب و معرفی نامزد، انتخابات عمومی آغاز میشود. معمولا از این زمان تا روز انتخابات و مشخص شدن برنده دو تا سه ماه فرصت هست و در طول این مدت هر دو حزب تمام سعی و تلاش خود را برای پیروزی به کار میگیرند و از تمامی ظرفیتهای سیاسی - اقتصادی - بینالمللی و.... استفاده میبرند.
براساس نظام انتخاباتی آمریکا رئیسجمهور هم بهوسیله آرای عمومی و هم آرای اعضای هیاتهای انتخاباتی برگزیده میشود. نام دیگر هیاتهای انتخاباتی الکترال کالج است.
تعداد آرای الکترال هر ایالت معادل نمایندگان آن ایالت در کنگره فدرال است. مجموع ۵۰ ایالت به اضافه آرای الکترال منطقه کلمبیا (واشنگتندیسی) ۵۳۸ عدد است که ۴۳۵ عدد آن مربوط به مجلس نمایندگان، ۱۰۰ عدد آن مربوط به سناتورها و ۳ عدد آن مربوط به بخش کلمبیا است. برای توضیح بهتر باید گفت قوه مقننه ایالات متحده آمریکا عبارت است از کنگره که از ۵۳۵ نماینده منتخب تشکیل میشود. کنگره آمریکا دومجلسی است؛ مجلس نمایندگان ۴۳۵ نماینده و مجلس سنا با یکصد نماینده. کرسیهای مجلس نمایندگان به نسبت جمعیت است که هر ایالت دارای حداقل یک عضو مجلس نمایندگان است. از طرف دیگر تمامی ایالات بدون توجه به جمعیت یا وسعت خاک هر یک دارای دو کرسی در مجلس سنا هستند. مثلا در حال حاضر که ایالت کالیفرنیا ۵۴ نماینده در کنگره دارد، این ایالت دارای ۵۴ رای الکترال است. تا سال ۱۹۶۱ مردم شهر واشنگتن نمیتوانستند در انتخابات ریاستجمهوری شرکت کنند، تنها پس از متمم بیستوسوم قانون اساسی بود که حالا مردم پایتخت با داشتن سه رای الکترال در انتخابات ریاستجمهوری شرکت میکنند.
با گسترش ارتباطات و باسواد شدن مردم نظام انتخابات مستقیم در کنار انتخابات غیرمستقیم یعنی الکترال کالج پا به عرصه وجود گذاشت. در انتخابات آمریکا مردم به کاندیداها رای میدهند، پس از مشخص شدن نتایج انتخابات در هر ایالت نامزدی که در هر ایالت دارنده اکثریت مطلق آرا شده است کل هیات انتخاباتی آن ایالت را به خود اختصاص میدهد. لذا به تعداد هیاتهای انتخاباتی ایالتهایی که در آنها پیروز شده است اشخاص حقیقی مورد اعتماد خود را به عنوان اعضای هیات معرفی مینماید. این افراد در روز معین در کنگره ایالتی رای خود را مهر و موم کرده و تحویل میدهند. سپس آرای آنها به مجلس سنا فرستاده میشود و تحت عنوان الکترال کالج خوانده میشود و بدین ترتیب رئیسجمهور برای مدت چهار سال انتخاب میشود. به لحاظ قانونی این اشخاص میتوانند به نامزدی که آنها را معرفی کرده رای ندهند و به رقیب او رای دهند اما تاکنون چنین اتفاقی روی نداده است.
برای مثال اگر در ایالت کالیفرنیا کاندیدای الف ۶۰ هزار رای بیاورد و کاندیدای ب ۶۱ هزار رای، کاندیدای ب تمامی ۵۴ رای الکترال ایالت کالیفرنیا را از آن خود کرده است. به همین صورت ممکن است از یک طرف مجموع آرای عمومی یک کاندیدا بیشتر از رقیبش باشد اما از آنجا که نتوانسته آرای الکترال کافی را به دست بیاورد، در انتخابات شکست بخورد. یک کاندیدای ریاستجمهوری برای پیروزی در انتخابات به ۲۷۰ رای از ۵۳۸ رای الکترال نیاز دارد. بدینترتیب در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده مردم علیرغم اینکه به نامزد مورد نظر خود رای میدهند بهطور مستقیم او را انتخاب نمیکنند. آنها در حقیقت اعضای هیاتهای انتخاباتی را انتخاب میکنند. این هیاتها به نوبه خود فردی را که به نظر آنها صالح است به ریاستجمهوری برمیگزینند. طبیعتا ایالات بزرگتر آرای الکترال بیشتری دارند. ایالت کالیفرنیا با داشتن ۵۴ رای الکترال بیشترین و پس از آن نیویورک و تگزاس به ترتیب با ۳۳ و ۳۲ رای الکترال بیشترین تاثیر را در انتخابات ریاستجمهوری میگذراند.
یک مثال مهم؛ در سال ۲۰۰۰ در ایالت فلوریدا الگور ۲۹۰۷۴۵۱ رای و بوش ۲۹۰۹۱۷۶ رای را به خود اختصاص دادند. اختلاف آرا تنها ۱۵۰۰ رای بود. در صورت پیروزی هر یک از دو طرف ۲۵ رای الکترال به حساب او ریخته میشد. تا پیش از اعلام نتیجه قطعی انتخابات در ایالت فلوریدا بوش ۲۵۳ رای الکترال و الگور ۲۶۰ رای الکترال به دست آورده بودند لذا نتیجه انتخابات فلوریدا بسیار حساس بود و از آنجا که اختلاف ناچیز بود و الگور خواهان شمارش مجدد آرا شده بود، قضیه به دیوان عالی ایالات متحده ارجاع شد که سرانجام با اعلام پیروزی بوش در فلوریدا و اضافه شدن ۲۵ رای الکترال آن ایالت در مجموع آرای الکترال وی به ۲۷۸ رای افزایش یافت و او پیروز انتخابات شناخته شد. در حالی که آرای الگور در کل کشور ۹/۴۸ میلیون و آرای بوش ۷/۴۸ میلیون بود.
رئیسجمهور آمریکا برای مدت ۴ سال به این مقام برگزیده میشود. تا پیش از تصویب اصلاحیه شماره ۲۲ قانون اساسی در سال ۱۹۵۱ هیچ محدودیتی برای انتخاب بیش از دو دوره به این مقام پیشبینی نشده بود اما نظر به اینکه دو تن از نخستین روسایجمهور آمریکا (جرج واشنگتن و توماس جفرسون) پس از دو دوره تصدی مقام رئیسجمهوری از نامزد شدن برای بار سوم خودداری کردند رویه آنها به عنوان اصلاحیه نانوشتهای بر قانون اساسی شناخته شد. این رویه تا زمان ریاستجمهوری فرانکلین روزولت به قوت خود باقی ماند. اما پیروزی روزولت در چهار انتخابات پیدرپی در سالهای ۱۹۳۲، ۱۹۳۶، ۱۹۴۰ و ۱۹۴۴ موجب شد برای جلوگیری از تکرار چنین امری که خطر مادامالعمر شدن رئیسجمهور را در پی داشت اصلاحیه شماره ۲۲ در سال ۱۹۵۱ تصویب و انتخاب شخص معین به مقام ریاستجمهوری به دو دوره محدود شود.
بر اساس قانون اساسی فردی که خود را برای مقام ریاستجمهوری نامزد میکند باید متولد آمریکا بوده و حداقل ۳۵ سال داشته باشد و از ۱۴ سال پیش از انتخابات در آمریکا ساکن باشد.
حسن رنجبر، کارشناس ارشد روابط بینالملل
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست