مناظره در «خانه ملت»

آیینه ای روبه روی نمایندگان مردم

«خانه ملت» کاری از گروه اجتماعی شبکه یک سیما به تهیه‌کنندگی رضا بختیاری و با اجرای ساسان گلستانه پنجشنبه‌ها ساعت ۱۶ و ۱۵ دقیقه از شبکه اول سیما پخش می‌شود. این برنامه با همکاری اداره کل امور سازمان مجلس تهیه و تولید شده است.

خانه ملت همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید، برنامه‌ای است که مجلس را به عنوان خانه‌ای برای ایجاد رفاه و امنیت ملت معرفی می‌کند و از این منظر به بررسی عملکرد آن می‌پردازد.

این برنامه تلویزیونی برای نیل به اهداف خود بخش‌هایی همچون یک خبر، یک نظر، یک هفته اخبار مجلسی (بررسی طرح‌ها و لوایح، گفت‌وگو با نمایندگان، گزارش‌های مصوبات هفته)، گزارش مجلسی و مناظره رسانه‌ای را تدارک دیده تا بتواند از زوایای مختلف به این مهم بپردازد.

تیتراژ آغازین این برنامه تصاویری از رفت و آمدها، نشست و برخاست‌های نمایندگان و مجلسی‌ها، ساخت و سازها و روزمرگی مردم را نشان می‌دهد و این تصاویر با موسیقی مهیجی همراه است که گاه با ریتم تند حرکت، تکاپو، تلاش و جهاد را القا می‌کند و گاه با ریتم کند تامل و تعمق را.

در واقع موسیقی و تصاویر تیتراژ خانه ملت که بسیار نزدیک به موسیقی و تصاویر آغازین اخبار است، فضای سرنوشت‌سازی را به ذهن بیننده متبادر می‌کند و مخاطب را به پیگیری سرنوشت خود و کشورش رهنمون می‌سازد.

ساسان گلستانه، مجری و گزارشگر این برنامه علاوه بر تسلطش به اجرا و گزارشگری، به مسائل حقوقی و قانونی نیز آگاه و آشنا به نظر می‌رسد.

درست شبیه بسیاری از برنامه‌هایی که اعتبار خود را پیش از هر چیز دیگر از مجری برنامه می‌گیرد.

پس از تیتراژ، برنامه با حضور مجری در لوکیشن آغاز می‌شود. لوکیشن متشکل از مبل‌های قرمز و یک مانیتور در پشت مبل‌هاست که از آن لوگوی برنامه خانه ملت که سبزرنگ است، نمایش داده می‌شود.

البته رنگ قرمز مبل‌ها نه از نوع فانتزی که به رنگ قرمز سیر است و یادآور صندلی‌های مجلس شورای اسلامی ایران است. پس از توضیح مختصری در مورد مصوبه‌ها، طرح‌ها و لوایحی که در مجلس مورد بررسی قرار گرفته، دوربین وارد ساختمان مجلس می‌شود و گلستانه این بار در سالن‌های پر رفت و آمد این ساختمان به گزارش رویدادهای مجلسی می‌پردازد.

عبور و مرور نمایندگان که گاه پر از تنش و نارضایتی، گاه متفکرانه و گاه پر از هیاهوست، به صداقت برنامه و صداقت عوامل سازنده آن اعتبار می‌بخشد.

گلستانه بدون قضاوت در مورد مسائل و دغدغه‌های مجلسی، تنها به گزارش و توضیح آن می‌پردازد؛ اما از آنجا که او وارد جلسات مجلس نمی‌شود، در تدوین برنامه تدبیری اندیشیده شده که طی آن نریتور رشته‌ کلام را در دست بگیرد و روی تصاویر ضبط شده از مجلس ادامه توضیحات را به صورت مبسوط بیان ‌کند.

این حرکت رفت و برگشتی از گلستانه و سالن‌های خارجی به نریتور و فضای داخلی مجلس تا پایان این بخش از برنامه که یک هفته اخبار مجلسی نام دارد، ادامه پیدا می‌کند.

پیش از پخش هر قسمت از این برنامه، تیزری پخش می‌شود که هم به‌صورت تصویری نشانگر مضمون و موضوع بخش بعدی برنامه است و هم عنوان آن زیرنویس شده است.

در بخش دیگری از برنامه که به بازدیدهای مجلسی مربوط است و گزارش مجلسی نام دارد، دوربین برنامه همراه نریتور مراحل عملی و به انجام رساندن مصوبات مجلس توسط وزرا و کارشناسان مربوط در بخش‌های عمرانی، ساخت و سازها، اجرای مصوبات اداری و... را نشان می‌دهد و دشواری‌ها و مسائل و مشکلاتی را که بر سر راه به اجرا درآوردن این مصوبات وجود دارد، بازمی‌نمایاند.

بخش دیگری که عموما بخش پایانی این برنامه است، مناظره رسانه‌ای نام دارد.

در این قسمت از برنامه، از دو نفر از نمایندگان که در مورد طرح، لایحه یا مصوبه‌ای در مجلس اختلاف‌نظر دارند دعوت به عمل می‌آید تا در زمان کوتاهی دلایل موافقت یا مخالفت خود را با مورد مربوط عنوان کنند و آن را به بحث بگذارند.

این قسمت علاوه بر واضح‌سازی موضوع مورد بحث، اشاعه‌دهنده فرهنگ مناظره و گفت‌وگو، هم میان نمایندگان و هم برای مخاطبان برنامه است. اما ایرادی که به این بخش از خانه ملت وارد است، زمان اندکی است که برای آن در نظر گرفته شده و اجازه بسط مطلب را نمی‌دهد و به‌خاطر زمان اندک بیشتر به مشاعره می‌ماند تا مناظره.

البته از آنجا که زمان کلی این بـــــرنامه هفتگی ۴۰ دقیقه است، نمی‌توان به آن خرده گرفت. اما مسلم این است که خانه ملت برای بسط و تفهیم موضوعات مورد بحث در هر قسمت به زمان بیشتری نیاز دارد.

مریم رها